Portal:Qayta tiklanadigan energiya

Qayta tiklanadigan energiya portali

Bosh sahifa

Taniqli kontent

Vazifalar va e’lonlar

Kirish 2020-yilda qayta tiklanadigan energiya quvvati qo‘shimchalari. (2019-yilga nisbatan) Shamol energiyasi (yashil) 45 foizdan 90 foizga va yangi quyosh fotovoltaik qurilmalari (sariq) 23 foizga kengaygan. Qayta tiklanadigan energiya vaqt oʻtishi bilan tabiiy ravishda toʻldiriladigan qayta tiklanadigan manbalardan toʻplangan energiyadir. U quyosh nuri, shamol, suv harakati va geotermal issiqlik kabi manbalarni oʻz ichiga oladi. Koʻpgina qayta tiklanadigan energiya manbalari barqaror boʻlsa-da, baʼzilari barqaror emas. Misol uchun, baʼzi biomassa energiya manbalari hozirgi ekspluatatsiya jarayonida barqarorlik kasb etmaydi deb hisoblanadi. Qayta tiklanadigan energiya koʻpincha elektr tarmogʻi, havo va suvni isitish va sovutish hamda mustaqil ravishda ishlaydigan energiya tizimlariga elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun energiya yaratib beradi. 2011-yildan 2021-yilgacha qayta tiklanadigan energiya global elektr taʼminoti tizimida 20 % dan 28 % gacha oʻsdi. Qazilma energiya 68 % dan 62 % gacha, yadroviy energiya esa 12 % dan 10 % gacha qisqardi. Gidroenergetikaning ulushi 16 % dan 15 % gacha kamaydi, quyosh va shamol energiyasi esa 2 % dan 10 % gacha oshdi. Biomassa va geotermal energiya 2 % dan 3 % gacha oʻsdi. 135 ta davlatda 3146 gigawattlar oʻrnatilgan boʻlsa, 156 ta davlat qayta tiklanadigan energiya sohasini tartibga soluvchi qonunlarni ishlab chiqqan. Dunyo miqyosida qayta tiklanadigan energiya sanoati bilan bogʻliq 10 milliondan ortiq ish oʻrni mavjud. Ular orasida quyosh fotovoltaiklari qayta tiklanadigan energiya manbalarining eng yirik ish beruvchi tizimi hisoblanadi.Bugungi kunda qayta tiklanadigan energiya tizimlarida energiya ishlab chiqarish jarayoni anchagina tez va samarali ravishda amalga oshirilmoqda.Shu boisdan energiya narxi arzonlashmoqda va ularning umumiy energiya isteʼmolidagi ulushi ortib bormoqda. Butun dunyo boʻylab yangi oʻrnatilgan elektr quvvatlarining katta qismi qayta tiklanadigan manbalar hisoblanadi. Koʻpgina mamlakatlarda fotovoltaik quyosh energiyasi yoki shamoldan olinadigan energiya eng arzon elektr energiya manbaiga aylanib ulgurdi. Dunyo boʻylab koʻpgina davlatlar qayta tiklanadigan energiya manbalariga ega.Qayta tiklanadigan energiya ularning umumiy energiya taʼminotining 20 % dan ortigʻini tashkil qiladi. Baʼzilari esa qayta tiklanadigan energiya manbalaridan elektr energiyasining yarmidan koʻprogʻini ishlab chiqaradi. Bir necha mamlakatlar qayta tiklanadigan energiyadan foydalangan holda deyarli barcha elektr energiya resurslarini ishlab chiqarishmoqda. Qayta tiklanadigan energiya milliy bozorlari 2020-yillarda va undan keyin ham kuchli oʻsishda davom etishi kutilmoqda. Tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, 100 % qayta tiklanadigan energiyaga global oʻtish barcha sohalarda — energiya, issiqlik, transport- amalga oshirilishi mumkin va bu iqtisodiy jihatdan anchagina foydali hisoblanadi. Qayta tiklanadigan energiya va energiya samaradorligini oshirish texnologiyalarini joriy etish sezilarli darajada energiya xavfsizligi, iqlim oʻzgarishi va iqtisodiyot sohalarida foyda keltiradi. Biroq qayta tiklanadigan manbalarga qazilma yoqilgʻi subsidiyalari toʻsqinlik qilishi davom etmoqda. Xalqaro jamoatchilik fikrini oʻrganish mobaynida quyosh energiyasi va shamol energiyasi kabi qayta tiklanadigan manbalar aholi ehtiyojlarini qondirish uchun yetarli ekanligi isbotlangan.Shuning uchun Xalqaro Energetika agentligi 2021-yilda qayta tiklanadigan energiya manbalarini koʻpaytirish uchun koʻproq harakat qilish kerakligini va 2030-yilgacha bu manbalarni ishlab chiqarishni yiliga taxminan 12 % ga oshirishni taʼkidladi. Qayta tiklanadigan energiya texnologiyalari loyihalari odatda keng koʻlamli boʻladi, lekin ular qishloqlar, chekka hududlar va energiya inson taraqqiyotida koʻpincha hal qiluvchi ahamiyatga ega boʻlgan rivojlanayotgan mamlakatlar uchun ham mos keladi. Qayta tiklanadigan energiya texnologiyalarining aksariyati elektr energiyasi bilan taʼminlanganligi sababli, qayta tiklanadigan energiya koʻpincha elektrlashtirish atamasi bilan birga qoʻllanadi. 2021-yilda qayta tiklanadigan elektr energiyasi global oʻsishining deyarli yarmi Xitoy hissasiga toʻgʻri keldi. Koʻmir, neft va tabiiy gaz qayta tiklanadigan manbalar tez oʻsishni boshlagan bir paytda ham asosiy global energiya manbalari boʻlib qolmoqda. PlanetSolar quyosh energiyasi bilan ishlaydigan dunyodagi eng katta qayiq va dunyoni aylanib chiqqan birinchi quyosh elektr transport vositasi (2012-yilda) (Full article...) Tanlangan maqola - Tesla, Inc. (avvalgi nomi Tesla Motors) – AQShning elektromobillar va elektr energiyasini saqlash texnologilarini ishlab chiqaruvchi kompaniyasi. Kompaniyaga 2003-yilda Martin Eberhard va Marc Tarpenning tomonidan asos solingan lekin Teslaning hozirgi maʼmuriyati kompaniya asoschilari safiga Elon Musk, Jeffrey Brian Straubel va Ian Wrightni ham qoʻshishadi. Kompaniya mashhur elektrotexnik Nikola Tesla sharafiga nomlangan. Kompaniya aksiyalari 2021-yil 8 mart kuni boʻlib oʻtgan savdolar jarayonida yanvar oyida qayd etilgan eng yuqori koʻrsatkichning uchdan bir qismini yoʻqotdi. Kompaniyaning kapitallashuvi qariyb 300 milliard dollarga kamaydi. Yil boshida „Tesla“ning kapitallashuvi 850 milliard dollarga yaqinlashgandi. 2021-yil 12-martda Fremont shahridagi Tesla zavodida yongʻin sodir boʻldi. (Full article...) Tanlangan maqolalar ro‘yxati 100% renewable energy Tide mill The Geysers Solar water heating Solar power plants in the Mojave Desert Grand Coulee Dam Renewable energy commercialization Solar energy Sustainable biofuel Renewable energy in Iceland Wind power Scout Moor Wind Farm Renewable energy in Australia Exelon Pavilions Geothermal energy Solar power Croton Dam (Michigan) Solar vehicle NASA Pathfinder Photovoltaic power station Solar power tower Concentrated solar power New Melones Dam Renewable fuels Renewable energy in the European Union Brookfield Renewable Partners Nuclear power proposed as renewable energy Iqtiboslar - "Biz yangi davrga, tez va tez-tez oldindan aytib boʻlmaydigan iqlim o'zgarishiga qadam qoʻymoqdamiz. Aslida, yangi iqlim normasi — bu oʻzgarish. „Haroratning koʻtarilishining taʼsiri keng tarqalgan. Yuqori haroratlar hosildorlikni pasaytiradi, daryolarni oziqlantiradigan togʻ muzliklarini eritadi, koʻproq vayron qiluvchi boʻronlarni keltirib chiqaradi, suv toshqini kuchaydi, qurgʻoqchilikni kuchaytiradi, tez-tez va halokatli oʻrmon yongʻinlarini keltirib chiqaradi va ekotizimlarni oʻzgartiradi.“ „…koʻmir, neft va gazdan shamol, quyosh va geotermal energiyaga oʻtish yaxshi davom etmoqda. Qadimgi iqtisodiyotda energiya biror narsani — neft, koʻmir yoki tabiiy gazni yoqish orqali ishlab chiqarilgan. uglerod chiqindilari bizning iqtisodiyotimizni belgilab berdi. Yangi energiya iqtisodiyoti shamol energiyasidan, quyoshdan keladigan energiyadan va yerning oʻzidan issiqlikdan foydalanadi.“ – Lester R. Brown, Plan B 4.0: Mobilizing to Save Civilization, 2009. Asosiy mavzular Quyosh energiyasi Loyihalar Qayta tiklanadigan energiya bilan bog'liq loyihalar: Qayta tiklanadigan energiya bo‘yicha ishchi guruhi Loyiha:Energiya Loyiha:Ekologiya Loyiha:Texnologiya Tanlangan tasvir - Islandiya, Þingvellir shahridagi Nesjavellir geotermal elektr stansiyasi. Tanlangan biografiya - Elon Reeve Musk (talaffuzi: Ilon Riv Mask; 1971-yil 28-iyunda tugʻilgan) amerikalik investor, muhandis va ixtirochidir. U SpaceX asoschisi, bosh direktori va bosh muhandisi, Tesla Inc. va Neuralink asoschisi va bosh direktori, SolarCity hamasoschisi va raisi, OpenAI hamraisi, Confinity bilan birlashib PayPal nomini olgan X.com asoschisi.  2021-yil 7-yanvarda 185 milliard dollarlik boyligi bilan Amazon asoschisi Jeff Bezosni ikkinchi o'ringa olib chiqib, birinchi marta sayyoradagi eng boy odamga aylandi. 2021-yil 1-noyabrda u tarixda boyligi 300 milliard dollarga yetgan birinchi odam bo'ldi. (Full article...) Tanlangan biografiyalar ro‘yxati Denis Hayes Jeremy Leggett David Faiman Rolf Disch Steven Chu Bilasizmi? - ... ’’’quyosh distilasiyasi’’’ning birinchi qayd etilgan namunasi 16-asr arab alkimyogarlari tomonidan bo‘lganmi? Keng ko‘lamli quyosh distillash loyihasi birinchi marta 1872-yilda Chili konchilar shaharchasi Las Salinasda qurilgan. Quyosh energiyasini yig‘ish maydoni 4700 m² bo‘lgan zavod kuniga 22,700 L gacha ishlab chiqarishi mumkin edi va 40 yil davomida ishladi. Individual hali dizaynlari bir qiyalik, ikki qiyalik (yoki issiqxona turi), vertikal, konusning, teskari yutuvchi, ko‘p tayoqli va ko‘p effektni o‘z ichiga oladi. Ushbu kadrlar passiv, faol yoki gibrid rejimlarda ishlashi mumkin. Ikki qiyalikli kadrlar markazlashtirilmagan maishiy maqsadlar uchun eng tejamkor bo‘lib, faol ko‘p effektli bloklar keng ko‘lamli ilovalar uchun ko‘proq mos keladi. Umumiy tasvirlar - Quyida Vikipediyadagi qayta tiklanadigan energiyaga oid turli maqolalardan olingan tasvirlar keltirilgan. Gidroelektr stansiya (from Gidroelektr stansiya) Shamol energetikasi (from Shamol energetikasi) Tegishli portallar Turkumlar Turkum bo‘yicha boshqotirma Pastki toifalarni koʻrish uchun [►] ni tanlang Qayta tiklanadigan energiya ostturkumlar yoʻq Associated Wikimedia Vikiombor Erkin media fayllar ombori Vikikitob Bepul kitoblar va qoʻllanmalar Vikimaʼlumotlar Bepul kitoblar va qoʻllanmalar Vikiyangiliklar Ochiq matnli yangiliklar Vikiiqtibos Iqtiboslar toʻplami Vikimanba Ochiq kutubxona Vikiturlar Biologik turlar katalogi Vikiversitet Ochiq oʻqitish asboblari Vikilugʻat Lugʻat va tezaurus Portallar yordamida Vikipediyani kashf eting. Barcha portallar roʻyxati Portallar roʻyxati Sanʼat portali Sanʼat portali Biografiya portali Biografiya portali Joriy hodisalar portali Joriy hodisalar portali Geografiya portali Geografiya portali Tarix portali Tarix portali Matematika portali Matematika portali Fan portali Fan portali Din portali Din portali Texnologiya portali Texnologiya portali Tasodifiy portal Tasodifiy portal Portallar loyihasi Portallar loyihasi