Portugalcha gitara

Portugalcha gitara (portugalcha: guitarra portuguesa) — sistrlar oilasiga mansub chertma cholgʻu asbobi. Ikki torli xorlarga birlashtirilgan 10-12 poʻlat torlarni oʻz ichiga oladi. Odatda sozlamasi: C¹ E¹ G¹ C² E² G² . Boshqa sozlamalar mavjud: "Lissaboncha" D¹ A¹ B¹ E² A² B² va "Koimbracha" C¹ G¹ A¹ D² G² A². Portugal gitarasining kelib chiqishini koʻpchilik tadqiqotchilar ingliz protektorati (XVIII-XIX asrlar) davrida Portugaliyaga olib kelingan ingliz gitarasi bilan bogʻlashadi.

Portugalcha gitara ― modinya (XVIII-asr oxiri va XIX-asr boshlarida salonlarda mashhur boʻlgan sentimental romans) va fadu (anʼanaviy portugal musiqasining bir turi) ga joʻrlik qiluvchi asosiy musiqa asbobi.

Portugalcha gitara uchun nota musiqasini Antonio da Silva Leite boshlab bergan boʻlib, u gitara chalish maktabini taʼsis qilgan (Lissabon, 1796) va portugalcha gitara uchun (shu jumladan, gitara dueti) turli janrlarda bir qator pyesalar, jumladan, "yengillashtirilgan" (menuetlar, marshlar, gavotlar, kontrdanslar, kotilyonlar va boshqalar.) va "jiddiy" (sonatalar) asarlar yaratgan. XX-asrda va bugungi kunda portugalcha gitara uchun musiqa mualliflari va virtuoz gitarachilar, odatda, bitta odamlardir. Ular orasida Antoniu Shainyo (Chainho) va Karlush Paredesh (Paredes) bor. Karlush Paredeshning xizmati portugal gitarasini mayxonadan katta estrada konsertga olib chiqqanligidir. Portugalcha gitarani ijrochi, bastakor va musiqashunos, ushbu soz haqida kitob va ilmiy-ommabop maqolalar yozgan Pedro Kaldeyra Kabral (Cabral) faol ommalashtirdi.

• 
  Sozlovchi mexanizmli grif kallagi
• 
  A. da Silva Leite darsligidan gravyura. Lissabon, 1796-yil

Adabiyotlar

• „Португальская гитара“, Большая российская энциклопедия. Электронная версия, М., 2020. 
• Simões A. A Gitarra. Boskexo Historiko. Evora, 1974-yil
• Cabral PC A Guitarra Portuguesa. Amadora: Ediclube, 1999-yil.
• Portuguesa gitarrasi: internacional simposio aktas. Universidade de Évora, 2001-yil 7-9-sentabr. Estar: Universidade de Évora, Centro de História da Arte, [2002].
• Cabral PC A Guitarra Portuguesa // Idades do Som. Lissaboa: Instituto do Emprego e Formação Professional, 2006-yil.
• A. da Silva Leite. Estudo da Guitarra. Lissabon, 1796-yil Архивная копия (elektron faksimil)