Qamchiq tunneli
Qamchiq tunneli | ||
---|---|---|
Mamlakat: | O'zbekiston | |
Maqomi: | Temiryoʻl tunneli | |
Liniya: | Angren-Pop temir yoʻl liniyasi | |
Manzil: | Qurama tog'lari | |
Tunnellar soni | 1 ta asosiy tunnel + 1 ta favqulodda tunnel | |
Ochilishi: | 2016-yil 22-iyun | |
Uzunligi: | 19200 m | |
Qurilish boshlanishi: | 2013-yil noyabr | |
Ish boshlanishi: | 2016-yil 11-iyul | |
Qiymati: | 455 mln dollar | |
Qurilish kompaniyasi: | China Railway Tunnel Group |
Qamchiq tunneli — Fargʻona vodiysini Oʻzbekistonning qolgan qismi bilan, shuningdek, Qirgʻiziston va Xitoy temir yoʻl tizimi bilan bogʻlovchi Toʻqimachi — Pop temir yoʻlida joylashgan Qamchiq togʻ dovoni orqali oʻtuvchi temir yoʻl tunneli. Sobiq SSSR va Markaziy Osiyoda bu turdagi eng yirik tuzilma[1]. Dunyo reytingida togʻli hududlarda joylashgan tunnellar orasida murakkabligi boʻyicha tunnel 8-oʻrinni, tunneldagi temir yoʻl uzunligi boʻyicha esa 25-oʻrinni egallaydi[2][3].
Tunnel qurilishi boʻyicha ishlar 2013-yilda boshlangan. Tunnel 2016-yil 27-avgustda harakatlanish uchun ochilgan[4].
Xitoyning China Railway Tunnel Group[5] kompaniyasi qurilishning bosh pudratchisi boʻldi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2013-yil 18-iyun kuni Oʻzbekiston Prezidenti Islom Karimovning „Angren-Pop elektrlashtirilgan temir yoʻl liniyasi qurilishini tashkil etish chora-tadbirlari toʻgʻrisida“gi qarori qabul qilindi.
Temir yoʻlning umumiy uzunligi 123,1 km. U Fargʻona vodiysining 7 millionga yaqin aholisi istiqomat qiladigan uchta viloyatini Qamchiq dovoni orqali Oʻzbekistonning qolgan hududlari bilan bogʻlaydi.
Temir yoʻl liniyasini qurishdan koʻzlangan maqsad Oʻzbekistonning yagona temir yoʻl tarmogʻini yaratishni yakunlash, shuningdek, yuklarni Tojikiston hududini aylanib oʻtish orqali tashishni tugatish — bu esa vaqt va katta moliyaviy resurslarni tejash imkonini beradi.
Angren-Pop temir yoʻlining butun uchastkasining dastlabki qiymati 1,9 milliard dollarni tashkil etadi, u xalqaro moliya institutlarining 1 milliard dollargacha boʻlgan kreditlari va Oʻzbekiston tomonining oʻz mablagʻlari hisobidan moliyalashtiriladi. Qurilish muddati besh yil[6].
Tunnelni qurish qiymati 455 million dollarga baholanmoqda[7]. Shartnoma shartlariga koʻra, China Railway Tunnel Group kompaniyasi 19 kilometrlik poyezd tunnelini qurishni rejalashtirmoqda. Bundan tashqari, favqulodda vaziyatlarda zarur boʻlgan evakuatsiya aditini qurish rejalashtirilgan[8].
Qurilishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qurilish 2013-yil noyabr oyida boshlangan[9].
Tunnel qurilishini Oʻzbekiston qurilish-montaj korxona va tashkilotlari — SPMS-1, Mostootryad-67, PDM Buxoro, Gidrospetsstroy, SPMK, Shaxtostroy, Xusan kon muhandis, SUV-75, „ToshSUBVR“ kompaniyalari China China Railway Tunnel Group bilan hamkorlikda amalga oshirdi[10]. Qurilishda oʻrtacha 500 dan ortiq ishchi ishlagan[10].
Tunnelni yotqizish jarayonida quruvchilar koʻplab qiyinchilik va muammolarni, shu jumladan 3 mingdan ortiq qulashlarni yengib oʻtishdi[11].
2016-yil fevral oyida temir yoʻl tunnelida tunnel qurish ishlari[12][13] yakunlandi.
2016-yil 27-may kuni relslar tutashtirildi va ular boʻylab birinchi poyezd Angren vokzalidan Pop stansiyasiga test rejimida oʻtdi[14].
2016-yil 22-iyun kuni Angren-Pop elektrlashtirilgan temir yoʻlining ishga tushirilishi va keng koʻlamli loyiha doirasida qurilgan tunnelning ochilishiga bagʻishlangan tantanali marosim boʻlib oʻtdi[15].
Harakatlanish
[tahrir | manbasini tahrirlash]Poyezdlarning tunnel orqali muntazam harakatlanishi boshlanishi — 2016-yil 5-sentyabr (Toshkent — Andijon va Urganch — Andijon reyslari)[16].
Tunnel oʻlchamlari
- Tunnel uzunligi: 19200 m
- Qurilish boshlanishi: 2013-yil noyabr
- Janubiy va shimoliy tunnel ishlari tugallanishi: 2016-yil 27-fevral
- Tantanali ochilish: 2016-yil 22-iyun[17]
- Ish boshlanishi: 2016-yil 11-iyul[18] (Yuk tashish)
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „В Узбекистане прошла стыковка ж/д тоннеля через перевал «Камчик»“. 2-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ „УНИКАЛЬНЫЙ ПРОЕКТ: В канун 24-летия Независимости нашей страны завершились строительные работы и мероприятия по электрификации железнодорожной линии Ангрен-Пап, протяжённостью в 104 км“. 6-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ „Грандиозный проект на пути горного перевала“. 6-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ Gazeta.uz. „Камчик пересек первый пассажирский поезд“ (ruscha). 11-sentabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30 августа 2016.
- ↑ „China Railway Tunnel Group построит в Узбекистане ж/д тоннель“. 11-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ „В Узбекистане приступили к строительству ж/д тоннеля стоимостью $455 млн“. 8-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ „В Узбекистане строят туннель в $500 млн через перевал Камчик“. 7-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ „В Узбекистане приступили к строительству ж/д тоннеля стоимостью $455 млн“. 8-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ „В Узбекистане приступили к строительству ж/д тоннеля стоимостью $455 млн“. 8-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ 10,0 10,1 „В Узбекистане приступили к строительству ж/д тоннеля стоимостью $455 млн“. 8-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ „При прокладке тоннеля на перевале Камчик произошло более 3 тысяч обвалов“. 12-may 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ „В Узбекистане прошла стыковка ж/д тоннеля через перевал «Камчик»“. 2-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ „Завершены проходческие работы тоннеля через перевал Камчик“. 9-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-mart 2016-yil.
- ↑ „Стыковка рельсов в тоннеле — состоялась“. 5-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-may 2016-yil.
- ↑ „ЭЛЕКТРИФИЦИРОВАННАЯ ЖЕЛЕЗНАЯ ДОРОГА «АНГРЕН-ПАП» — ВЕСОМЫЙ РЕЗУЛЬТАТ СТРАТЕГИЧЕСКОГО СОТРУДНИЧЕСТВА“. 10-iyul 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-iyun 2016-yil.
- ↑ Gazeta.uz. „Ж/д рейсы через Камчик начнутся с 5 сентября“ (ruscha). 15-sentabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3 сентября 2016.
- ↑ „Фото: Запуск ж/д линии «Ангрен-Пап»“. 19-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-iyul 2016-yil.
- ↑ „По линии «Ангрен-Пап» начали ходить грузовые составы“. 26-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-avgust 2016-yil.