Qizil-qishloq qishloq hukumati
Qizil-qishloq qirgʻizcha: Кызыл-Кыштак айыл аймагы | |
---|---|
qishloq | |
| |
40°33′0″N 72°45′0″E / 40.55000°N 72.75000°E | |
Mamlakat | Qirgʻiziston |
{{{tuman_turi}}} | Qorasuv |
Asos solingan | Rahmonov Oʻrinboy Raxhmonberdiyevish |
Maydon | 4,112 km2 (1,588 kv mi) |
Markazi balandligi | 920 m |
Aholisi ((2024)) |
44 000 |
Milliy tarkib |
o'zbeklar – 85% qirg'izlar – 14% |
Konfessiyaviy tarkib | Islom |
Vaqt mintaqasi | UTC+6 |
Telefon kodi | +996 3222 |
Pochta indeks(lar)i | 723317 |
Avtomobil kodi | 06 |
Qizil-qishloq (qirgʻizcha: Кызыл-Кыштак айыл өкмөтү) — Maʼmuriy markaz-Yangi-turmush qishlogʻi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qizil-qishloq qishloq kengashi raisi, keyinchalik Qizil-qishloq qishlogʻidagi pochta boshligʻi Oʻrinboy Rahmonovning taklifiga binoan 1953 yilda 3 ta qishloq kengashi-Qizil-qishloq, Shoʻro va Ishkavon birlashtirildi.
Oʻrinboy Rahmonov Qizil-qishloq qishloq kengashida 1949 yildan 1953 yilgacha rahbarlik qildi. Uning rahbarligi ostida Yangi-turmush qishloqlarida yangi yerlar oʻzlashtirildi, Suratosh, Beshkapa, Kommunist, Kermetoo, Qizil-Bayroq, Ishkavon. Hozir u yerda oʻn mingdan ziyod odamlar yashaydi.
Geografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qizil-qishloq Oʻsh viloyat markazidan taxminan 3 km, qora-Suu tuman markazidan 27 km, Oʻsh temir yoʻl stantsiyasidan 8 km, Oʻzbekistonning Andijon shahridan 45 km uzoqlikda, shimolda Oʻzbekistonning Xoʻjaobod tumani bilan chegaradosh. Yangi-turmush qishlogʻining Dostlik uchastkasidagi kengash hududida Oʻzbekiston bilan chegaradosh „Dostuk“ xalqaro chegara punkti joylashgan. Andijon qishlogʻida Oʻsh shahar avtovokzali joylashgan. shuningdek, Kengash hududida Oʻsh viloyati va Oʻsh shahrining yoʻl harakati xavfsizligi boʻlimlari, shuningdek, 2024-sonli chegara qoʻshinlarining harbiy qismi joylashgan.
Yer maydoni 4112 gektar, qishloq xoʻjaligi yer maydoni 2101 gektar. Dengiz sathidan 920 metr balandlikda joylashgan.
Aholisi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2024 yil 1 yanvar holatiga 44000 nafar aholi yashagan. Ularning aksariyati 85 foizi – oʻzbeklar[1]. Aholi asosan savdo va qishloq xoʻjaligi bilan shugʻullanadi.
Iqtisodiyoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qizil-qishloq qishloq kengashi hududida 5 ta sanoat korxonasi va tashkiloti faoliyat koʻrsatmoqda, jumladan:
- „Jeti Baatir“OAJ;OsOO „Housale International“;
- Muzlatgichlar va kir yuvish mashinalari ishlab chiqarish bo ' yicha „Artel“ oʻzbekiston-Qirgʻiziston qoʻ shma korxonasi.
- 680 dehqon, fermer xoʻjaliklari va kooperativlar;
- Restoranlar, kafelar, oshxonalar;
- Aholiga maishiy xizmat koʻrsatish ob’ektlari.
Ijtimoiy sohasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qizil-qishloq qishloq kengashi hududida quyidagi muassasalar faoliyat koʻrsatmoqda:
- 9 maktab; 7 bolalar bogʻchasi;
- 1 kutubxona va madaniyat uyi;
- 3 GSV, 1 tugʻruqxona, 2 FAP, bu yerda 16 shifokor va 34 hamshira ishlaydi.
Jamoat tartibiga rioya qilish uchun 11 ta uchastka inspektori va voyaga etmagan bolalar bilan ishlash boʻyicha 1 ta uchastka inspektori ishlaydi.
Qishloq kengashida bir nechta sport klublari faoliyat koʻrsatmoqda, ularning vakillari koʻplab xalqaro, respublika va mintaqalararo musobaqalarning oltin, kumush va bronza medallari sohiblariga aylandilar.
Yodgorliklari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qishloq kengashi hududida Davlat himoyasida Jahon va respublika ahamiyatiga molik yodgorliklar mavjud:
- Sulaymon Too togʻining bir qismi (YUNESKOning Jahon merosi ob’ektlari qatoriga kiradi).
- Muhammad Yusuf Boyxozi-oʻgʻli masjidi (Bokiy masjidi), 1909 yilda qurilgan.
- Suratosh togʻida qadimiy tosh rasmlari mavjud.
Aholi punktlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Andijon qishlogʻi (4551 kishi);
- Ishkavan qishlogʻi (2322 kishi);
- Kermetoo qishlogʻi (1608 kishi);
- Kommunist qishlogʻi (2110 kishi);
- Qizil-bayroq qishlogʻi (1163 kishi);
- Qizil-qishloq qishlogʻi, Boston va Beshkapa uchastkalari (12300 kishi);
- Yangiturmush qishlogʻi, Suratosh uchastkasi (13000 kishi).
Qishloq kengashi rahbarlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Rahmonov Oʻrinboy Rahmonberdievich (1949-1953);
- Raxmanov Eshonxon (1953-1968);
- Joʻrayeva Nabixon (1968-1973);
- Dadaboyeva Xonposhsho;
- Shamshidinova Santalatxon (1980-1995);
- Jumabayeva Mavluda Jumabayevna (1995-09.2005);
- Kazakov Botir Kazakovich (09.2005-03.2009);
- Alimov Kobil Ganievich (03.2009-06.2010);
- Kaparov Sharabidin Kushbekovich (06.2010-18.01.2021).
- Madaliyev Hamidulla Amanulaevich (03.07.2021-11.05.2022)
- Turgunbaev Zarlik (11.05.2022-12.09.2022)
- Mamajonov Bahodir Muhammadjonovich 12.09-09.12.2023
- Madaliyev Hamidulla Amanulaevich (09.12.2023)
Qishloq boshqarmasida vakillik organi Qizil-qishoq ovul kengashi boʻlib, u xalq tomonidan saylangan mahalliy[2] rahbarining hisobotlarini eshitadi.
Mashhur odamlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Sobirjon Nishonov (1904-1969, Qizil-qishloq qishlogʻida tugʻilgan) – Sotsialistik mehnat qahramoni.
- Oʻrinboy Rahmonov (1910-1980) – sovet qirgʻiz aktyori va teatr arbobi, Bobur nomidagi Oʻsh oʻzbek drama teatri asoschisi, Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi, mas’ul kotib, Qizil-qishloq qishloq kengashi raisi, Qizil-qishloq qishlogʻidagi pochta boshligʻi, shoir, yozuvchi, Oʻsh viloyat kengashi deputati
- Eshonxon Rahmonov (1907-1970) – Qizil-qishloq qishloq kengashi raisi, SSSR Oliy Kengashi va Qirgʻiziston SSR Oliy Kengashi deputati
- Xonposhsho Dadaboyeva – 1909-1986)-Qizil-qishloq qishloq kengashi raisi, Qirgʻiziston SSR Oliy Kengashining ikki karra deputati
- Ibaydillo Neʼmatov (1928) – Qirgʻiziston SSR Oliy Kengashining 6-chaqirigʻi deputati
- Raxmanova, Dilafruz Dildorbekovna-deputat, Oliy-Kengash maslahatchisi
- Qodirov Baxtiyor Sobirjanovich (1963) – 5-chaqiriq kr [3]
- Aytmatov, Kushtarbek Suyunbaevich – 1977)- Oliy-Kengash <a href="./Jogorku Kengesh" rel="mw:WikiLink" data-linkid="257" data-cx="{"adapted":true,"sourceTitle":{"title":"Жогорку Кенеш","thumbnail":{"source":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d7/Logo_of_the_Jogorku_Kenesh.png/80px-Logo_of_the_Jogorku_Kenesh.png","width":80,"height":50},"description":"парламент[sayt ishlamaydi] Киргизии","pageprops":{"wikibase_item":"Q578193"},"pagelanguage":"ru"},"targetTitle":{"title":"Jogorku Kengesh","thumbnail":{"source":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Logo_of_the_Supreme_Council_of_Kyrgyzstan.gif/80px-Logo_of_the_Supreme_Council_of_Kyrgyzstan.gif","width":80,"height":31},"pageprops":{"wikibase_item":"Q578193"},"pagelanguage":"uz"},"targetFrom":"link"}[sayt ishlamaydi]" class="cx-link" id="mw6w" title="Jogorku Kengesh">5-chaqiriq</a> deputati
- Национальная энциклопедия «Кыргызстан». Бишкек: Центр Государственного языка и энциклопедии, 2014. ISBN 978-9967-14-111-7. (kirg.)
- Кыргыз ССРинин административдик-территориал болунушу. Фрунзе: Кыргызстан, 1960 — 32-bet. (kirg.)
- Из истории Коммунистической партии Киргизии. Том 2. Фрунзе: Мектеп, 1965 — 204-bet. (rus.)
- Кыргызстан: народная революция, 24 март 2005. Бишкек: Учкун, 2006 — 130-bet. (rus.) i (kirg.)
- "Во имя процветания Кыргызстана" Энциклопедическое издание о выдающихся узбеках Кыргызстана. Ош: "Ризван", 2017 — 30-bet. ISBN 978-9967-18-344-5. UDK 351/354. BBK 66,3(2Ki). (uzb.), (rus.) i (kirg.)
- ↑ „Численность населения айыльных аймаков в 2017 г.“. 2015-yil 13-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-aprel.
- ↑ „Для предупреждения несчастных случаев и ДТП“. 2018-yil 16-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 16-aprel.
- ↑ „Зарегистрированы уполномоченные представители кандидатов на должность Президента КР“. 2020-yil 7-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 15-aprel.