Rayhona binti Zayd
| Rayhona bint Zayd Moʻminlarning onasi | |
|---|---|
| ريحانة بنت زيد | |
 | |
| Tavalludi | Nomaʼlum |
| Vafoti |
51 HY; tax. 631 Al-Baqi, Madina, Hijoz (hozirgi kunda Saudiya Arabistoni) |
| Turmush oʻrtogʻi | Muhammad (tq. 627-yildan 631-yil vafotiga qadar (BE) (bahsli) |
Rayhona binti Zayd (arabcha: ريحانة بنت زيد) Islom dini paygʻambari Muhammadning soʻnggi ayoli boʻlgan va shuning uchun u „Umm-ul-Muʼminin“ (arabcha: أمّ المؤمنين, rom.:ʾumm al-muʾminīn), yaʼni „Moʻminlarning onasi“ hisoblanadi. Rayhona Banu Nodir qabilasidan boʻlgan yahudiy ayol boʻlib, 627-yilda (5-hijriy) Banu Qurayza voqeasidan keyin Islom dini paygʻambari Muhammad bilan turmush qurgan[1][2][3]. Rayhonaning Muhammad bilan turmush qurgan yoki qurmaganligi baʼzida bahsli mavzu sifatida eʼtirof etiladi.
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Rayhona Banu Nodir qabilasida tugʻilgan va turmushga chiqqandan soʻng Banu Qurayza qabilasi aʼzosiga aylangan[4][5].
Ibn Saʼd Rayhona islomni qabul qilganidan keyin Muhammadga turmushga chiqqanligini yozgan[6]. At-Saʼlabiy uning Muhammadning xotini boʻlganini tasdiqlagan va Rayhona uchun mahr toʻlanganiga dalillar keltirgan. Ibn Hajar Muhammad Rayhonaga uylanganidan keyin uy unga berganiga ishora qiladi[7]. Antonie Wessels Muhammad Rayhona Banu Nodir va Banu Qurayza qabilalari bilan ikki tomonlama aloqadorligi sababli siyosiy sabablarga koʻra u bilan turmush qurgan deb, Lesley Hazleton esa buni Muhammadning ittifoq tuzganiga dalil deb hisoblagan[8][9]. Aksincha, Barakat Ahmad Rayhona va Muhammadning qoʻshinlari tomonidan har ikki qabilaning yoʻq qilingani tufayli Muhammadning nikohi „maʼnosiz“ degan tushunchani qoʻllab-quvvatlagan[10].
Islom ulamolari orasida Mariya al-Qibtiya singari Rayhonaning ham rasman Muhammadning xotinlaridan biri boʻlga degan umumiy fikr mavjud emas[11][12][13][14]. Jumladan, Hofiz ibn Minda va Shibli Noʻmoniylar uning Islom dinini qabul qilganidan keyin Banu Nodirning yoniga qaytganini taʼkidlashgan[15].
Rayhona 631-yilda, hajdan 11 kun oʻtib vafot etgan va Muhammadning boshqa ayollari bilan birga Madinadagi Al-Baqi qabristoniga dafn qilingan[16].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Tabari, Al (25 September 1990), The last years of the Prophet (translated by Isma'il Qurban Husayn), State University of New York Press, ISBN 9780887066917
- ↑ Rodinson, Muhammad: Prophet of Islam, p. 213.
- ↑ Rahman al-Mubarakpuri, Safiur (2005), The Sealed Nectar, Darussalam Publications, 189-bet, ISBN 9798694145923 (online).
- ↑ Rahman al-Mubarakpuri, S. (2005). The Sealed Nectar. Darussalam: Darussalam Editing, p. 201.
- ↑ Abdul-Rahman, M. S. (2009). Tafsir Ibn Kathir Juz’ 21 (Part 21): Al-Ankabut 46 To Al-Azhab 30. Londra: MSA Publication Limited, p. 213.
- ↑ Ibn Sa'd. Tabaqat — vol VIII, pg. 92–3-bet.
- ↑ Ibn Hajar. Isabaha. Vol. IV, pg. 309.
- ↑ Ostle, R. C. (1974). "Antonie Wessels: A modern Arabic biography of Muḥammad: a critical study of Muḥhammad Ḥusayn Haykal's Hayāt MuḤammad. xii, 272 pp. Leiden: E. J. Brill, 1972. Guilders 50.". Bulletin of the School of Oriental and African Studies 37 (3): 689–690. doi:10.1017/s0041977x00127673. ISSN 0041-977X. http://dx.doi.org/10.1017/s0041977x00127673.
- ↑ Hazleton, Lesley. The first Muslim : the story of Muhammad, New York, 2013. ISBN 978-1-101-60200-3. OCLC 858946813.
- ↑ Ahmad, Barakat. Muhammad and the Jews : a re-examination, Indian Institute of Islamic Studies, New Delhi: Vikas, 1979. ISBN 0-7069-0804-X. OCLC 6330142.
- ↑ In Search of Muhammad, reprint Bennett: , A&C Black, 1998 — 251-bet. ISBN 9780304704019.
- ↑ Fred James Hill. A History of the Islamic World, illustrated, Hippocrene Books, 2003 — 24-bet. ISBN 9780781810159.
- ↑ Jerome A. Winer. The Annual of Psychoanalysis, V. 31: Psychoanalysis and History Winer: . Routledge, 2013 — 216-bet. ISBN 9781134911820.
- ↑ David S. Powers. Muhammad Is Not the Father of Any of Your Men: The Making of the Last Prophet. University of Pennsylvania Press, 2011 — 8-bet. ISBN 9780812205572.
- ↑ Nomani, Shibli (1979). The Life of the Prophet. Vol. II, pg. 125–6
- ↑ al-Halabi, Nur al-Din. Sirat-i-Halbiyyah. Uttar Pradesh: Idarah Qasmiyyah Deoband — vol 2, part 12, pg. 90-bet. Translated by Muhammad Aslam Qasmi.
|  | |