Reychel
Чтоб всякий ведал, как я названа,
Я - Лия, и, прекрасными руками
Плетя венок, я здесь брожу одна.
Для зеркала я уберусь цветами;
Сестра моя Рахиль с его стекла
Не сводит глаз и недвижима днями.
Ей красота её очей мила,
Как мне - сплетенный мной убор цветочный;
Ей любо созерцанье, мне - дела
Reychel (italyan) Rachele — 1542-yilda Papa Yuliy II qabri uchun Mikelanjelo tomonidan yaratilgan Jeymsning ikkinchi xotini, Leaning singlisi Reychelning marmar haykali. „Rohila“ „Muso“ ning oʻng tomonidagi uyaga joylashtirilgan[1].
Tavsif
[tahrir | manbasini tahrirlash]Uilyam Uollesning soʻzlariga koʻra, Reychel „jannatni qidiradi“. Uning yuzi yuqoriga qaragan va qoʻllari duoda. Chap tizzasi zinapoyaga tayanadi. Rohilaning tanasi dastlab qabr uchun moʻljallangan oʻlgaayotgan qulning tanasiga oʻxshash S shaklida egilgan. Erik Shilianoning qayd etishicha, Reychel „… hayajonda yoʻqolga, huddiki Oʻlayotgan Quldek tasvirlangan …“.
Bibliyada opa-singillar Rohila va Lea bir-biriga qarama-qarshidir, bu ularni allegorik shaxslar deb hisoblash imkonini beradi:
Leaning ko'zlari yaxshi ko’rmas edi, lekin Rohilaning ko’rinishi juda chiroyli va uning yuzi ham juda go’zal edi.29:17.
Reychel „faol hayot“ (lat. Vita activa) ramzidir, chunki Dante uni shunday tasvirlagan. Reychel va uning katta singlisi Leaning yaratilishiga asos hisoblangan, bular, „faol“ Juliano va „mulohaza yurituvchi“ Lorenzo deʼ Medicilardir
Mualliflik
[tahrir | manbasini tahrirlash]Vasarining soʻzlariga koʻra, haykal Mikelanjeloning oʻzi tomonidan, bir yildan kamroq vaqt ichida qilingan. Fritz Erpel va Uilyam Uolles ham Mikelanjeloning muallifligiga shubha qilishmagan. Shunga qaramay, haykalning atipikligi — toʻliq kiyingan ayol qiyofasi, nafis, xotirjam, ulugʻvor boʻlib — bu haykaltaroshning muallifligi haqida shubhalar uchun asos boʻlgan Viktor Lazarevning soʻzlariga koʻra, Rim papasi Yuliy II maqbarasining aksariyat figuralari (ular orasida — „Reychel“) Mikelanjeloning oʻzi emas, balki uning shogirdlari tomonidan toʻliq bajarilgan yoki toʻldirilgan deb taxmin qilinadi [a][2].
Eslatmalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- a. ^ Rafaello da Montelupo, Tommazo di Petro Boskoli i drugimi
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Вазари Д.. Жизнеописания прославленных живописцев, скульпторов и архитекторов. K.: Iskusstvo, 1970 — 296 —429, 497 —507-bet. (Ukraincha)
- Микеланджело. Поэзия. Письма. Суждения современников / сост. В. Н. Гращенков. М.: Искусство, 1983.
- Эрпель Фриц.. Микеланджело / Пер. с нем. Сергея Данильченко. Берлин: Хеншель, 1990. ISBN 3-362-00044-4.
- Eric Scigliano.. Michelangelo's Mountain: The Quest For Perfection In The Marble Quarries Of Carrara. Simon and Schuster, 2005. (ingl.)
- John Addington Symonds.. The Life of Michelangelo Buonarroti, 1893. (Wayback Machine saytida 2014-07-18 sanasida arxivlangan) (ingl.)
- William Wallace.. The Treasures of Michelangelo. Andre Deutsch, 2010. ISBN 978-0-233-00253-8. (ingl.)