Kontent qismiga oʻtish

Sayyad Aran

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sayyad Aran
First Deputy Chairman of the State Committee on Religious Associations of the Republic of Azerbaijan
Mansab davri
16 November 2012
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi
Sayyad Adil oghlu Salahly

15-yanvar 1952-yil (1952-01-15) (72 yosh)
Garadonlu, Imishli, Azerbaijan SSR, Soviet Union
(now Azerbaijan)
Siyosiy partiyasi New Azerbaijan Party
Bolalari three sons

Sayyad Aran yoki Sayyad Salahli (1952-yil 15-yanvar, Ozarbayjon SSR, Imishli tumani, Garadonlu, SSSR) – Ozarbayjon siyosatchisi va akademiki. Milliy Assambleya (Ozarbayjon) aʼzosi boʻlgan[1] [2] [3].

Biografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sayyod Adil oʻgʻli Salohli 1952-yil 15-yanvarda Imishlining Garadonlu qishlogʻida oʻqituvchi [4] oilasida tugʻilgan. Oila 10 farzanddan iborat edi, u yerda u birinchi boʻldi[5].

1958-1968-yillarda Imishli shahridagi oʻrta maktabda oʻqigan. 1968-1972 yillarda Ozarbayjon Davlat Pedagogika universitetining filologiya fakultetida tahsil olgan.

1973-1974-yillarda Sovet Armiyasining Qivagʻning Nijchivand shahrida joylashgan 69626[5] [6] sonli harbiy qismida kapitan boʻlib xizmat qilgan[6]. 1974-yildan 1989-yil dekabr oyi oxirigacha Imishli shahridagi oʻrta maktabda ishlagan[5]. 1990-yilda Imishli shahar xalq taʼlimi boʻlimi mudiri etib tayinlangan, biroq koʻpi bilan bir yildan soʻng bu lavozimdan ozod etilgan. 1991-yil 2-yanvarda Imishlidan Bokuga koʻchib oʻtib, dastlab „Elm“ gazetasida ishlagan va boʻlim mudiri boʻlgan. 1992—1995-yillarda „Səs“ (Ovoz) gazetasi muharririning birinchi oʻrinbosari boʻldi.

U „Yangi Ozarbayjon“ partiyasida yetakchilik qilgan[7] [8]. U Ozarbayjon hukmdori Haydar Aliyevning yaqin hamkori sifatida tasvirlangan[7].

Sayyod Aran 1995 yilda 67-sonli Zardab-Imishli-Ujar saylov okrugidan[1], 2000-yilda 67-sonli Zardab-Imishli saylov okrugidan[2] Ozarbayjon Respublikasi Milliy Majlisiga deputat etib saylangan.

2001-yildan Ozarbayjon universitetining jurnalistika fakulteti dekani lavozimida ishlagan. 2001-yilda Boku davlat universitetining yuridik fakultetida oliy taʼlim boʻyicha ikkinchi darajali diplom oldi. 2005-yilda Adabiyot institutida „1960–1980-yillarda ozarbayjon nasrida psixologiya (Movlud Sulaymonli ijodi boʻyicha)“ mavzusida Ozarbayjon adabiyoti (mutaxassislik kodi: 10.01.01)[9] nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilgan.

2006-yil 9-oktyabrda unga Ozarbayjon Respublikasining birinchi darajali favqulodda va muxtor elchisi diplomatik unvoni berildi[10]. 2006-yil 9-oktyabrdan[11] 2010-yil 3-maygacha[12] Turkiyaning Istanbul shahrida Ozarbayjon Respublikasi Bosh kengashi va 2006-yil 14-dekabrdan[13] 2010-yil 3-maygacha[11] Doimiy vakil boʻlib ishlagan. Qora dengiz iqtisodiy hamkorlik tashkilotiga.

2011-2012-yillarda Ozarbayjon Milliy Assambleyasi (Milli Mejlis) apparati rahbari xizmatining hududiy birliklar va munitsipalitetlarning davlat reestrining yetakchi maslahatchisi lavozimida ishlagan[14].

Jamoatchilik televideniyesiga intervyu
Haydar Aliyev tavalludining 91 yilligiga bagʻishlangan anjumanda soʻzlagan.
Sayyad Salahli (2012 yil 13 dekabr)

Ozarbayjon Respublikasi Prezidentining 2012-yil 16-noyabrdagi qarori bilan Diniy birlashmalar boʻyicha davlat qoʻmitasi raisining birinchi oʻrinbosari etib tayinlangan[3].

Adabiyotlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Uning badiiy ijoddagi debyuti 1978-yilda sodir boʻlgan. Uning ilk asari 1978-yilda Boku shahridagi „Ulduz“ jurnalining 11-nashrida chop etilgan „Ibish amaki“ qissasi[15] Keyinchalik uning asarlari „Azerbaijan“, „Literature Azerbaijan“, „Qrakan Azerbaydjan“, „Youth“, „Azerbaijan Women“, „Pioner“ jurnallarida, „Literature and art“, „Voice“,[16] "525-gazetasi, „Yoʻl“, „Dede Gorgud“ va boshqa gazetalar[17]. „Koʻprik“ uning 1983-yilda Bokudagi „Ganjlik“ nashriyotida chop etilgan birinchi kitobidir[17].

Filologiya fanlari doktori, professor Akif Huseynov Ozarbayjon Yozuvchilar uyushmasining 1985 yil yakunlariga bagʻishlangan yillik anjumanda „Bridge“ qissasini yilning eng muvaffaqiyatli hikoyalaridan biri sifatida taqdim etdi. 2012-yil 14-noyabr kuni Ozarbayjon Yozuvchilar uyushmasining „Natavan“ klubida Sayyod Aranning 60 yillik yubiley tadbiri boʻlib oʻtdi. Yubiley marosimida soʻzga chiqqan Ozarbayjon xalq yozuvchisi Movlud Sulaymonli yubiley marosimida soʻzga chiqib, uning ijodiga quyidagicha baho berdi: Sayyod Aran barcha boʻlayotgan voqealarga – bizni oʻrab turgan voqealarga yaqin boʻlgan yozuvchi. U eng kichik tafsilotlar boʻlsa ham uzoqdan hech narsa yozmaydi. Agar u oʻzidan oʻtmasa va yaqinlik yaratmasa, yozmaydi. Shuning uchun ham uning asarlari juda tirik va sogʻlom[18].

Adabiy-ijtimoiy faoliyati „Progresst“ medali, „Gold pen“ mukofoti va „Inom“ faxriy yorliqlari bilan taqdirlangan[19].

  • „Koʻprik“ (hikoyalar). Boku: „Yoshlik“, 1983-yil. (Ozarbayjon)
  • „Sovuq quyosh“ (hikoya va hikoyalar). Boku: „Tabriz“, 1996-yil. (Ozarbayjon)
  • „Betartiblikdan barqarorlik sari“ (1992–1997-yillardagi Haydar Aliyevning ikkinchi muddatidan keyin mamlakatda sodir boʻlgan voqealarni aks ettiruvchi siyosiy-publitsistik kitob). Boku: 1997-yil. (Ozarbayjon)
  • „Tinchlik uchun Nobel mukofoti ufqqa qaraydi“ (siyosiy-publitsistik maqolalar). Boku: 2003-yil. (Ozarbayjon)
  • „1960–80 yillarda Ozarbayjon nasrida psixologiya“ (Movlud Sulaymonli ijodi haqida monografiya). Boku: 2004-yil. (Ozarbayjon)
  • „Heydar Aliyev va Ozarbayjon davlat neft strategiyasi“ („Heydar Aliyev va Ozarbayjon davlat neft strategiyasi“). Istanbul: 2009-yil. (Kurka)
  • „Oq qogʻoz“ (Ozarbayjon. „Toza qogʻoz“). (hikoyalar va hikoyalar). Istanbul: „Mingyillik“, 2010-yil. (Kurka)
  • „Qutiga tiqilib qolgan“ (hikoyalar[20]). Boku: „Qonun“, 2012-yil. (Ozarbayjon)
  • „Frost“ (hikoyalar kitobi). Boku: „Vektor“ nashriyoti, 2016 (Ozarbayjon)
  • „Tonglarga shukrona“ (milliy-maʼnaviy qadriyatlarga oid maqola va suhbatlar toʻplami). Boku: „Tuna“ nashriyoti, 2017. (Ozarbayjon)
  • „Bosh tosh“ (roman). Boku, „Fan va taʼlim“ nashriyoti, 2020-yil.
  • „Qarov“ (hikoyalar). Belgrad, Serbiya: CZQR „Jovan“ nashriyoti, 2020 (serb.)
  • „Qabr toshi“ (roman). Istanbul: „Zengin yayncılık“ nashriyoti, 2020 (turkcha)
  • „Uygʻon“ (hikoyalar). Tabriz: „Azer-Turon“ nashriyoti, 2021 (Az.) (forscha)
  • „Gʻaybullaning foydasi“ (hikoyalar) Moskva: Ridera nashriyoti, 2021 (rus tilida)
  • „Irevanga yoʻllar“, (roman), „Fan va taʼlim“ nashriyoti, 2021-yil
  • „Tojning qaytishi“, (roman), Fan va taʼlim nashriyoti, 2022-yil

Oilasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oilali, uch oʻgʻli [5] va yetti nabirasi bor.

Mukofotlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  • 1988 yil – „Eng yaxshi komsomolchi oʻqituvchi“ koʻkrak nishoni.
  • 2001 yil – „Oltin qalam“ mukofoti. [19]
  • 2001 yil – AQShning Texas shtatining faxriy fuqarosi.
  • 2005 yil (21 iyun) – „Taraqqiyot“ medali. [21]
  • 2005 yil – Ozarbayjon ommaviy axborot vositalarining „Eʼtiqod“ („Inom“) faxriy diplomi. [19]
  • 2009 yil (iyun) – Turkiyada nashr etilgan First Business jurnalining „Yil diplomatiyasi“ nominatsiyasi „Tops-2008“ laureati. [22]
  • 2015 yil (15 iyul) – „Xizmat koʻrsatgan jurnalist“. [23]
  • 2017 yil (19 may) – Xalqaro Rasul Rzo mukofoti.
  • 2019 yil – Ozarbayjon Respublikasi diplomatik xizmatlarining 100 yilligi yubiley medali
  • 2021 yil – Turk dunyosi va turkiy dunyo madaniyati va ilm-fanini rivojlantirish yoʻlidagi samarali faoliyati uchun Turk dunyosi tadqiqotlari xalqaro fanlar akademiyasining haqiqiy aʼzosi etib saylandi va „Xalqaro Oltin Yulduz“ medali bilan taqdirlandi. Turkiya-Ozarbayjon qardoshlik munosabatlari.
  • 2021 yil – „Vektor“ xalqaro fanlar akademiyasining Shohmar Akbarzoda nomidagi xalqaro mukofoti bilan taqdirlangan.
  • 2022 yil – Davlat xizmati sohasida samarali faoliyati uchun „Shohrat“ ordeni.
  • 2022 yil – Turk madaniyatini dunyoga targʻib qilgani va keng maydonda targʻib qilgani uchun Mahmud Koshgʻariy nomidagi xalqaro jamgʻarma tomonidan taʼsis etilgan „Mahmud Koshgʻariy“ mukofoti bilan taqdirlangan.
  • 2022 yil – Turkiya Ilmiy va adabiy asarlar egalari professional uyushmasi (ILESAM) tomonidan xalqaro „Turk dunyosi shon-sharaf medali“ bilan taqdirlangan.
  • 2022 yil – Ozarbayjon Yozuvchilar uyushmasining maxsus diplomi bilan taqdirlangan

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ 1,0 1,1 Birinci çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatları haqqında seçildikləri tarixə olan qısa MƏLUMATLAR. meclis.gov.az (ozarbayjoncha)
  2. ↑ 2,0 2,1 İkinci çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatları haqqında seçildikləri tarixə olan qısa MƏLUMATLAR. meclis.gov.az (ozarbayjoncha)
  3. ↑ 3,0 3,1 "S. A. Salahlının Azərbaycan Respublikasının Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi sədrinin birinci müavini təyin edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 16 noyabr 2012-ci il tarixli, 2546 nömrəli Sərəncamı[sayt ishlamaydi] (ozarbayjoncha)
  4. ↑ Səyyad Aranın doğum günü… hafta-ichi.com[sayt ishlamaydi] (ozarbayjoncha)
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 „Səyyad Aran: "Yol boyu ağladım..." – FOTOLENT“. lent.az. 2011-yil 25-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 16-avgust.
  6. ↑ 6,0 6,1 Səyyad Aran. imishli.com (ozarbayjoncha)
  7. ↑ 7,0 7,1 Səyyad Aran. "Bir şəklin tarixçəsi". „Cəmiyyət və Din“ qəzeti. 4–10 aprel 2013, № 12 (198). səh. 3. (ozarbayjoncha)
  8. ↑ Əli Nağıyev və Səyyad Aran YAP-a qayıtdı. (ozarbayjoncha)
  9. ↑ Birillik Azərbaycan Kitabiyyatı (2005-ci il). Bakı: 2007, səh. 322. (ozarbayjoncha)
  10. ↑ "S. A. Salahlıya Azərbaycan Respublikasının birinci dərəcəli fövqəladə və səlahiyyətli elçisi diplomatik rütbəsi verilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 9 oktyabr 2006-cı il tarixli, 1721 nömrəli Sərəncamı[sayt ishlamaydi] (ozarbayjoncha)
  11. ↑ 11,0 11,1 "S. A. Salahlının Türkiyə Respublikasının İstanbul şəhərində Azərbaycan Respublikasının Baş konsulu təyin edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 9 oktyabr 2006-cı il tarixli, 1722 nömrəli Sərəncamı[sayt ishlamaydi] (ozarbayjoncha)
  12. ↑ "S. A. Salahlının Türkiyə Respublikasının İstanbul şəhərində Azərbaycan Respublikasının Baş konsulu və Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı yanında daimi nümayəndəsi vəzifələrindən geri çağırılması haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 3 may 2010-cu il tarixli, 881 nömrəli Sərəncamı[sayt ishlamaydi] (ozarbayjoncha)
  13. ↑ "Türkiyə Respublikasının İstanbul şəhərində Azərbaycan Respublikasının Baş konsulu S. A. Salahlının eyni zamanda Azərbaycan Respublikasının Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı yanında Daimi nümayəndəsi təyin edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 14 dekabr 2006-cı il tarixli, 1830 nömrəli Sərəncamı[sayt ishlamaydi] (ozarbayjoncha)
  14. ↑ Anar Bayramoğlu. „İdrak Qarayevlə ilk dəfə işə çıxan günü tanış olmuşam“ (Wayback Machine saytida 2016-03-04 sanasida arxivlangan). Şərq qəzeti. 14 October 2011. (ozarbayjoncha)
  15. ↑ "Ulduz" jurnalı, No. 11, 1978.
  16. ↑ Azərbaycanın müstəqilliyi ilə yaşıd olan „Səs“ qəzeti yaranmasından keçən 20 ildə yalnız xalqa və dövlətçiliyə xidmət edib. „Səs“ qəzeti. 11 yanvar 2011, s. 12–13. (ozarbayjoncha)
  17. ↑ 17,0 17,1 „Səyyad Aranın "Sandıqda qalan muştuluğ"u“. qafqazinfo.az. Qaraldi: 2018-yil 17-avgust.[sayt ishlamaydi]
  18. ↑ SƏYYAD ARAN – 60. azyb.net (ozarbayjoncha)
  19. ↑ 19,0 19,1 19,2 Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin 60 illik yubileyi münasibətilə Səyyad Arana ünvanladığı təbrik məktubu. Ədəbiyyat qəzeti. 9 noyabr 2012. səh. 5. (ozarbayjoncha)
  20. ↑ „ANN.az Azərbaycanda özəl xəbərlər, araşdırmalar, təhlillər və müsahibələrin tək ünvanı“. ann.az. Qaraldi: 2018-yil 17-avgust.
  21. ↑ "Azərbaycan mətbuat işçilərinin təltif edilməsi haqqında" Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 21 iyul 2005-ci il tarixli, 924 nömrəli Sərəncamı. e-qanun.az[sayt ishlamaydi] (ozarbayjoncha)
  22. ↑ Səyyad Aran „ilin diplomatı“ oldu. 525-ci qəzet. 30 iyun 2009, səh. 4. (ozarbayjoncha)
  23. ↑ Azərbaycan Respublikasının kütləvi informasiya vasitələri əməkdaşlarına fəxri adların verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 15 iyul 2015-ci il tarixli Sərəncamı. president.az, 20 July 2015 (ozarbayjoncha) 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Sayyad_Aran&oldid=5180864" dan olindi