Selen tetra xlorid
Selen tetraxlorid-SeCl4 formulasi bilan tuzilgan noorganik birikma. Bu birikma sariqdan oqgacha uchuvchi qattiq moddada mavjud. Bu ikkita keng tarqalgan selen xloridlaridan biri, ikkinchisi selen monoxlorid, Se2Cl2. SeCl4 boshqa selen birikmalarini sintez qilishda ishlatiladi.
Sintez tuzilishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Murakkab selenni xlor bilan reaksiyasi orqali selenning xlorli birikmalari hosil boladi [1] . Reaksiyaga kirishuvchi selen qizdirilganda, mahsulot reaksiya kolbasidan sublimatsiyalanadi . Selen tetrakloridining uchuvchanligidan selenni tozalash uchun foydalanish mumkin.
Qattiq SeCl 4 aslida tetramerik kub tipidagi klaster boʻlib, u uchun SeCl 6 oktaedrining Se atomi kubning toʻrt burchagida, koʻprik Cl atomlari esa qolgan toʻrtta burchagida joylashgan. Koʻprik Se-Cl masofalari terminal Se-Cl masofalaridan uzoqroq, ammo barcha Cl-Se-Cl burchaklari taxminan 90 ° [2] dir [3] .
Selen tetrakloridini trifenilstibin yordamida in situ dixloridga kamaytirish mumkin:
- SeCl 4 + SbPh 3 → SeCl 2 + Cl 2 SbPh 3
Selen tetraklorid suv bilan reaksiyaga kirishib, selen va xlorid kislotalarni hosil qiladi:
- SeCl 4 + 3 H 2 O → H 2 SeO 3 + 4 HCl
Selen dioksidi bilan reaksiyasi davomida u selen oksixloridini beradi .
- SeCl 4 + SeO 2 → 2SeOCl 2
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Nowak, H. G. „Selenium (IV) Chloride“, . Inorganic Syntheses, Inorganic Syntheses, 1957 — 125-bet. DOI:10.1002/9780470132364.ch33. ISBN 9780470132364.
- ↑ Kristallstruktur der stabilen Modifikation von SeCl4, Zeitschrift für Naturforschung, 36b, 1660, 1981
- ↑ Kristallstruktur der stabilen Modifikation von SeCl4, Zeitschrift für Naturforschung, 36b, 1660, 1981