Shahin
Shahin, yoki qizil boshli lochin , cho'l lochin [1] ( lotincha: Falco pelegrinoides ) - yirtqich qushlar turkumiga mansub qush .
Tavsif
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tashqi ko'rinishi va xulq-atvori bo'yicha u lochinga o'xshaydi, lekin undan biroz kichikroq[2] . Tana uzunligi 33-39 sm.Urg'ochilari erkaklaridan kattaroq. Erkaklarning qanot uzunligi 274–302 mm, urg'ochilariniki esa, 315–332 mm. Erkakning vazni 330 g atrofida bo'lsa, urg'ochisi taxminan 500 g (maksimal ro'yhatga olingan og'irligi 750 g).
Tarqalishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shimoliy Afrika, Yaqin Sharq, Arabiston yarim oroli, Eron, Afgʻoniston, Pokiston, Hindiston ( Kashmir ), Oʻrta Osiyo, Qozogʻiston janubi va janubi-sharqidagi togʻ va togʻ etaklarida, choʻl va quruq togʻ etaklarida (1500 m gacha)Talas Olataudan Tarbagʻatoygacha yoki hatto Janubiy Oltoygacha [2] tarqalgan. Qizilqum, Orol dengizining gʻarbiy tik qirgʻogʻi va Ustyurt qirlaridagi tepaliklarda yashashi mumkin. Migrasiya va qishlashda u daryo vodiylari va tog' oldi zonasidagi aholi punktlariga moyil.
Hayot tarzi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qoyalarga uy quradi va o'troq hayot tarzini olib boradi. Rasionida qushlar ustunlik qiladi: qumloqlar, cho'l kakliklari va boshqa mayda qushlar bilan oziqlanadi. Ekologiya, uy qurish biologiyasi, xulq-atvorining xususiyatlari - lochin ga o'xshaydi
Tasniflash
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shahin ba'zi hollarda Falco peregrinus pelegrinoides va Falco peregrinus babylonicusning kabi ikkita cho'l kichik turi sifatida qabul qilinadi.
Shahinning 2 kenja turi mavjud ( Falco pelegrinoides ) :
- F.p. babylonicus Sclater, 1861 - Markaziy Osiyoda yashaydi
- F.p. pelegrinoides - Shimoliy Afrikada tarqalgan
Xavfsizlik
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tur Markaziy Osiyo mamlakatlari Qizil kitoblariga kiritilgan bo'lib, ularning soni bir necha yuz juftdan oshmaydi.
Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (Aprel 2024) |