Kontent qismiga oʻtish

Singapur ayollari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Singapurda ayollardan yoʻnaltirildi)
Ananaviy raqs tushayotgan qiz Singapur

  Singapurdagi ayollar, ayniqsa Singapurning ishchi kuchiga qoʻshilganlar, shuningdek, ular Singapur jamiyati va iqtisodiyotidagi anʼanaviy va zamonaviy rollarini muvozanatlash bilan duch kelishmoqda. Jan Li SK, Ketlin Kempbell va Odri Chia tomonidan yozilgan "Uch paradoks: Singapurda ishlaydigan ayollar " kitobiga koʻra, Singapurlik ayollarga qarshi turadigan "uch paradoks " mavjud. Birinchidan, Singapur jamiyati ayollardan ijodiy va sermahsul korporativ ishchilar boʻlishini kutadi, ular shuningdek, uy xoʻjaligida anʼanaviy ayollar rolini, xususan, xotin va ona sifatida turishlari kutiladi. Ikkinchidan, singapurlik ayollar mehnatga layoqatli aholiga aylanish natijasida yuzaga keladigan „ish va oila o‘rtasidagi ziddiyat“ga duch kelishmoqda. Uchinchidan, Singapurdagi ayol menejerlar erkaklar bilan solishtirganda taʼlim darajasi va yutuqlari oshganiga qaramay, hali ham kamroq.[1]

Singapurda ayollar huquqlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2007-yilgacha nikohda zoʻrlash qonuniy ravishda tan olinmagan. 2007-yilda nikohda zoʻrlash nikoh buzilishini koʻrsatadigan muayyan sharoitlarda tan olingan. Qo‘mita 2018-yil 9-sentyabrda nikohdagi zo‘rlash daxlsizligini bekor qilishga chaqirdi[2] 2019-yil 6-mayda qabul qilingan Jinoyat huquqini isloh qilish to‘g‘risidagi qonunga ko‘ra, nikohda zo‘rlash butunlay jinoiy ish hisoblanadi[3] Qonunlar 2020-yil 1-yanvardan kuchga kirdi[4]

Singapur ayollar rivojlanishi boʻyicha oq kitob

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2020-yil 20-sentabr kuni yoshlar va ayollar tashkilotlaridan 100 dan ortiq ishtirokchilarni qamrab olgan virtual muloqot sessiyasi boʻlib oʻtdi. Huquq va ichki ishlar vaziri K. Shanmugam oktabr oyida boshlanadigan tashabbusni eʼlon qildi, unda davlat va xususiy sektor, shuningdek, nodavlat tashkilotlar oʻrtasida bir qator tadbirlar oʻtkaziladi. Maqsad Singapurdagi ayollar bilan bogʻliq muammolarni aniqlash va hal qilishdir. Ular Hukumat tomonidan 2021-yilning birinchi yarmida eʼlon qilinadigan Oq kitob bilan yakunlanadi, unda sessiyalar davomidagi fikr-mulohazalar va tavsiyalar jamlanadi, „Ayollar rivojlanishi boʻyicha suhbatlar“ deb nomlanadi. Keyinchalik koʻrib chiqish yuqori talab tufayli 2021-yilning ikkinchi yarmigacha uzaytirildi.[5][6]

Deyarli bir yillik mashg‘ulotlardan so‘ng, 2021-yil 18-sentabrda Bosh vazir Li Syan Lun 2022-yil boshida parlamentga taqdim etilishini eʼlon qildi, unda ish joyida teng imkoniyatlarni taʼminlash, kamsitishlarga qarshi kurash qoidalarini qonunchilikda ko‘rib chiqish kerak bo‘lgan uchta keng yo‘nalish mavjud va bolalarga gʻamxoʻrlik qilishni yaxshilash, tarbiyachilarni yaxshiroq qoʻllab-quvvatlash, shu jumladan uyda parvarish qilish grantini kengaytirish va ayollarning jismoniy va onlayn himoyasini kuchaytirish. Bundan tashqari, Singapur Ayollar Tashkilotlari Kengashi tomonidan qabul qilingan taklif doirasida Dhoby Ghaut Greendagi bogʻ Singapur ayollariga bagʻishlangan boʻlib, ularning hissasini aks ettirish uchun jamoat joylariga nom berish taklifi qabul qilinadi.[7][8][9]

Biznes va siyosat

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ayni paytda Singapur siyosiy maydonida ayol ishtirokchilarning kamligi kuzatilmoqda. Singapur ishchi kuchining 42 foizini ayollar tashkil qiladi, biroq ularning katta qismi past darajadagi va past maoshli lavozimlarni egallaydi. 2011 -yilda Singapurda ayollar huquqlarining ahvoli maqolasiga koʻra, bu kelishmovchiliklar asosan gender kamsitish yoki gender tengsizligi bilan emas, balki ayollarning taʼlim darajasi pastligi va erkaklarnikiga qaraganda kamroq ish tajribasi, ayollarning oilaviy hayotdagi oʻz roliga eʼtibor qaratishi va fidoyiligi bilan bogʻliq va shuningdek,Singapur jamiyatining paternalistik xarakteri va Konfutsiy temperamenti mavjud.[10]

Tadbirkorlik bilan bogʻliq holda, 1997-yilda Bloomberg Busineweek Singapurdagi ishbilarmon ayollarni ikkita asosiy toifaga boʻlish mumkinligini taʼkidladi: allaqachon oila qurish va boqish imkoniyatiga ega boʻlgan tadbirkor ayol va anʼanaviy „mansab yoʻli“ oʻrnini bosuvchi ishbilarmon ayoldir. Muvaffaqiyatli singapurlik ishbilarmon ayolning misoli, poʻlat aravalar ishlab chiqaruvchi Fabristeel nomi bilan mashhur kompaniyani yaratgan Ketrin Lam edi. 1979-yilda Fabristeelni ishga tushirishdan oldin Lam 10 yil hisobchi boʻlib ishlagan. Singapurlik ayollarni biznes bilan shugʻullanishga kirishgan „yaxshiroq taʼlim, ishchi kuchi tanqisligi“, tadbirkorlik muvaffaqiyatiga erishish uchun ragʻbatlantirish va natijada biznes bilan bogʻliq rollarni bajarishda „moslashuvchan turmush tarzi“ turtki boʻlgan.[11]

Yana bir misol, 1997-yilda Singapurda yilning eng yaxshi ayoli Lim Su Xun boʻlgan. Lim Singapur Bosh vazirining davlat xizmatlari boʻlimida ishlagan Singapurning birinchi doimiy kotibi boʻlgan. Lim Singapur Savdo va sanoat vazirligida, keyinroq Singapur Transport vazirligida, so‘ngra Kadrlar vazirligida, Jamiyatni rivojlantirish, yoshlar va sport vazirligida ishlagan.

  1. Lee. „The Three Paradoxes: Working Women in Singapore“. postcolonialweb.org. Qaraldi: 2018-yil 29-noyabr.
  2. „Husbands may no longer have marital immunity for rape“ (en). The Straits Times (2018-yil 10-sentyabr). Qaraldi: 2018-yil 27-noyabr.
  3. „Criminal Law Reform Bill: A look at key changes in the Penal Code“. Today (2019-yil 6-may). Qaraldi: 2019-yil 13-iyun.
  4. Ng. „Watch that cigarette butt and BBQ embers - firestarters to feel more heat from the law from Jan 1“. The Straits Times (2019-yil 27-dekabr). Qaraldi: 2019-yil 31-dekabr.
  5. „Singapore to embark on a review of women’s issues in move towards greater gender equality, leading to White Paper next year“ (en). CNA (2020-yil 20-sentyabr). 2021-yil 7-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 21-sentyabr.
  6. Tham. „Review on women's issues in Singapore to be extended so more can participate“. The Straits Times (2021-yil 16-yanvar). Qaraldi: 2021-yil 17-yanvar.
  7. „PM Lee Hsien Loong's speech at the Closing Session of the Conversations on Singapore Women's Development“. PMO (2021-yil 18-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 23-sentyabr.
  8. Ng. „Concrete proposals to tackle women's issues to be presented in early 2022: PM Lee“. The Straits Times (2021-yil 18-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 23-sentyabr.
  9. Abu Baker. „Government to study views on women’s issues, present 'concrete proposals' in White Paper in early 2022: PM Lee“. CNA (2021-yil 18-sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 23-sentyabr.
  10. „Women's rights situation in Singapore“. Online Women in Politics. Women's situation. 2017-yil 11-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 27-noyabr.
  11. Chang, Helen. „Singapore's Women Are Minding Their Own Business“. Bloomberg (1997-yil 7-aprel). Qaraldi: 2018-yil 29-noyabr.