Skunxa
| Skunxa | |
|---|---|
 Skunxaning Behistun relyefi Yorliq: iyam Skuⁿxa hya Saka („Bu Skuⁿxa, u sak“)[1] | |
| Sakā tigraxaudā qiroli | |
| Saltanat | VI asr oʻrtalari – miloddan avvalgi 518-yil |
| Oʻtmishdoshi | Toʻmaris (?) |
| Davomchisi | nomaʼlum |
| Saka | Skuⁿxa |
| Dini | Skiflar dini |
Skunxa (qadimgi forscha: 𐎿𐎤𐎢𐎧 Skuⁿxa), miloddan avvalgi 6-asrda saklar guruhi boʻlgan sak tigraxauda („Uchli qalpoq kiyib yuruvchi saklar“) shohi boʻlgan.
Ismi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Skuⁿxa nomi osetincha atama bilan bogʻliq boʻlib, „oʻzini farqlash“ degan maʼnoni anglatadi hamda Digor lahjasida skₒyxyn (osetin: скойхйн ) va temir lahjasida æsk’wænxun osetin: ӕскъуӕнхун ) sifatida tasdiqlangan[2][3].
Qo‘lga olinishi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Miloddan avvalgi 519-yilda Ahamoniylar hukmdori Doro I sak qabilasiga hujum qilib, ularning podshohini asirga oladi. Uning qoʻlga olinishi Behistun yozuvi boʻrtma haykalida, magʻlubiyatga uchragan „soxta podshohlar“ qatori soʻnggida tasvirlangan[4]. Doro magʻlubiyatidan soʻng uning oʻrniga boshqa qabila boshligʻini tayinladi[5].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Old Persian Corpus: Part No. 23: Text: DBk“. Thesaurus Indogermanischer Text- und Sprachmaterialien. Goethe University Frankfurt. Qaraldi: 2022-yil 28-iyul.
- ↑ Schmitt, Rüdiger „SCYTHIAN LANGUAGE“. Encyclopædia Iranica (2018). — „OPers. Skunxa- (the leader of the Sakas, who rebelled against Darius I), perhaps related to Oss. skₒyxyn/æsk’wænxun “to distinguish oneself”.“. Qaraldi: 2022-yil 28-iyul.
- ↑ Schmitt, Rüdiger (2018). "Die Sprache der Skythen". Nartamongæ. The Journal of Alano-Ossetic Studies: Epic, Mythology & Language 13 (1–2): 77–86. doi:10.23671/VNC.2018.1-2.37869. ISSN 1810-8172. https://vncran.ru/upload/nartamongae/2018/77-86.pdf. Qaraldi: 28 July 2022. "3. altpers. Skunxa- (der Anführer der Saken, die sich gegen Dareios I. erhoben), vielleicht zu verbinden mit osset. digoron skₒyxyn, iron æsk’wænxun „sich auszeichnen usw.“."Skunxa]]
- ↑ Rolle, Renate. The World of the Scythians. University of California Press, 1 July 1992 — 47 bet. ISBN 978-0520068643.
- ↑ M. A. Dandamayev. History of Civilizations of Central Asia Volume II: The development of sedentary and nomadic civilizations: 700 BC to AD 250. UNESCO, 1999 — 44–46 bet. ISBN 978-8120815407.