Sogʻoniy

Sogʻoniy
Tavalludi	IX-X asrlarda Marv yaqinidagi Sog‘on qishlog‘ida
Vafoti	990-yil Bog'dod
Kasbi	– astronomiya, fan tarixi
Faoliyat yillari	– Islomning oltin davri
Dini	Islom

Sogʻoniy (to‘liq ismi: Roziyyuddin Hasan ibn Muhammad as-Sog‘oniy; 577-yil, Lahor — 650-yil) — lug‘atshunos olim, faqih va muhaddis.

Hayoti

Gʻaznada voyaga yetgan. 615-yil Bag‘dodga kelgan, bu yerda bir muddat yashagach, Hindistonga ketgan. Haj ziyoratini o‘tash uchun Makkaga, u yerdan esa Yamanga borgan, so‘ng tag‘in Bag‘dodga qaytib kelgan. Bag‘dodda vafot etgan, vasiyati bo‘yicha Makkaga dafn etilgan.

Asarlari

"Ash-Shavorid", „An-Navodir fil-lug‘a“, „Sharhi abyotil-mufassal“, „Durrus-sahoba fi mavozii vafoyotissahoba“, „Sharhi sahihi Buxoriy“ (muxtasar).

Lugʻatshunoslikka doir asarlari

Lugʻat ilmiga doir 2 jildli „Majmaʼul-bahrayn“ va „Sihohi Javhariy“ni mukammallashtirib, olti jildli bir asar yozgan.

Hadisshunoslikka doir asarlari

Hadisga doir „Misbohud-dujo“, „Mashorikul-anvorin-Nabaviyya min sihohil-axboril-Mustafaviyya“ kabi asarlar yaratgan. 2246 hadisdan iborat bo‘lgan bu kitobni Buxoriy va Muslimdan tanlab tuzgan, abbosiy xalifalaridan Muntasirning kutubxonasiga tuhfa etgan. Sogʻoniy uydirma hadislarga doir ikki risola yozgan, bu xususda juda talabchanlik bilan bahs yuritgan.