Kontent qismiga oʻtish

Stanley Kowalski

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Stanley Kowalski
Portret
Ijodkor: Tennessee Williams
Asarlari: “Istak” nomli tramvay
Jinsi: erkak
Tugʻilgan kuni: 1920-yil 26-dekabr
Oilasi: Stella Kowalski (rafiqasi)
Rolni ijro etadi: Marlon Brando Treat Williams Alec Baldwin Anthony Quinn Jack Palance Armen Jigarxanyan

Stanley Kowalski (inglizcha: Stanley Kowalski) — Tennessee Williamsning "„Istak“ Tramvayi"[1][2][3][4] pyesasi qahramoni.

Stanley polshalik muhojirlarning avlodi, oʻzi AQShda tugʻilgan. U Nyu-Orleanning fransuz kvartalida homilador rafiqasi Stella (qizlik familiyasi Dubois) bilan yashaydi va avtomobil qismlarini sotadi. Stanley proletariat vakili sifatida u uchun Stella oʻzining boy oilasini tashlab kelganidan faxrlanadi.

Stellaning singlisi Blanche Dubois uning uyida paydo boʻlishi bilan u va Stanley oʻrtasida antagonistik munosabatlar paydo boʻladi va bu ham Stanley va Stella oʻrtasidagi janjal uchun bahona boʻlib xizmat qiladi. Avvaliga Stanley Blancheʼdan ehtiyot boʻladi, keyin esa dushmanga aylanadi. Blanche oʻzini goʻzallik va hashamatga taqlid qilish bilan oʻrab olishga intiladi va Stanley oʻzining madaniyatsizligi va qoʻpolligi bilan uning madaniyatli xulq-atvorini, ichki xotirjamligi va maʼnaviyatini qabul qilmaydi. Uning Blancheʼga boʻlgan nafrati, u Stanley’ning doʻsti Mitch bilan ishqiy munosabatda boʻlganida va u Stanley va Stellaning oilaviy munosabatlariga aralashganida yanada kuchayadi.

Tez orada Blanche haqidagi haqiqat oshkor boʻladi: Stanley Kowalski Dubois oilasi saroyi qarz evaziga sotilganini va aslida Blanche 17-yoshli talaba bilan ishqiy munosabatlari tufayli ishdan boʻshatilganini bilib oladi. Stanley bu haqda xotiniga ham, Mitchga ham aytadi va Mitch u bilan munosabatlarini uzadi.

Stella Stanley ikkisining birinchi farzandini dunyoga keltirgan kechada u uyiga mast holda qaytadi va u yerda Blanche bilan uchrashib qoladi. Blanche oʻzining baxtli oʻtmishi va kelajagi haqida gapirib beradi. U yana bir uydirma toʻqib, uzoq vaqtdan beri badavlat muxlisidan telegramma olgani va dengiz sayohatiga chiqmoqchi ekanini aytadi. Stanley uni fosh qiladi, avvaliga karavotga otib uni qoʻrqitadi, keyin butunlay zoʻrlash bilan tahdid qila boshlaydi. Blanche oʻzini himoya qilish uchun shishani sindiradi, lekin bu unga oʻzidan bahaybatroq erkakdan zaifroq boʻlgani uchun yordam bermaydi. Opasi erini sevgani uchun uning zoʻrlanganiga ishonmaydi. Hamma Blancheʼdan yuz oʻgiradi. U taqdirning navbatdagi zarbasiga dosh berolmay, aqldan ozadi. Bir necha hafta oʻtgach, Stanley’ning talabiga binoan, u ruhiy kasalxonaga yotqiziladi.

Stanley Kowalski rolining eng mashhur ijrochisi Marlon Brando boʻlib, u birinchi Broadway spektaklida ham, 1951-yilda sahnalashtirilgan Elia Kazanning filmida ham rol ijro etgan. 1984 va 1995-yillardagi telefilmlarda Stanley’ni mos ravishda Treat Williams va Alec Baldwin ijro etgan.

Mayakovskiy nomidagi teatrda 25-yil davomida Kowalskiy rolini Armen Jigarxanyan ijro etgan. Premyera 1970-yil 30-dekabrda boʻlgan, 700 dan ortiq spektakl[5] qoʻyilgan.

  1. „Stanley Kowalski | fictional character“ (en). Encyclopedia Britannica. Qaraldi: 2021-yil 25-iyun.
  2. Carla J. McDonough. Staging Masculinity: Male Identity in Contemporary American Drama. McFarland, 2006-07-05. ISBN 978-0-7864-2736-9. 
  3. Harold Bloom, Sterling Professor of Humanities Harold Bloom. Tennessee Williams's A Streetcar Named Desire. Infobase Publishing, 2014-05-14. ISBN 978-1-4381-2628-9. 
  4. Monica McGoldrick, Joe Giordano, Nydia Garcia Preto. Ethnicity and Family Therapy, Third Edition. Guilford Press, 2005-08-18. ISBN 978-1-60623-794-6. 
  5. Ксения ЛАРИНА. „«Трамвай «Желание» Театр им.Маяковского 1970 г.“. Театрал.