Kontent qismiga oʻtish

Sula Wolff

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Sulammit (Sula) Wolff (1924-yil 1-mart — 2009-yil 21-sentyabr) taniqli va kashshof britaniyalik bolalar psixiatri edi.[1] U oʻz sohasida birinchilardan boʻlib autistik spektrdagi bolalarning xususiyatlarini aniqladi va bu holatning genetik komponentini eʼtirof etdi.[1] Uning ishi, asosan, 20 yildan ortiq vaqt davomida kuzatib borgan, ijtimoiy jihatdan chekingan, ekssentrik va shizoid bolalar guruhiga qaratilgan.[2]

1996-yilda u Grunya Suxarevaning muhim maqolasini tarjima qildi, bu bolalardagi autizm belgilarining eng erta tavsifi haqida edi.[3]

Yoshlik yillari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

U 1924-yil 1-martda Berlinda, Veymar Germaniyasida Fridel (qizlik familyasi Saloman) va patent yuristi Valter Volf oilasida tug‘ilgan. U Vetslarda tarbiyalangan. 1933-yilda Adolf Gitler Germaniya kansleri boʻlgach, u oilasi bilan Angliyaning Xempsted shahriga koʻchib oʻtdi.[4][1] U Saut Xempsted oʻrta maktabida oʻqigan va Oksford universitetida tibbiyot yoʻnalishida oʻqishni davom ettirgan va 1947-yilda oʻqishni tugatgan[1]

Faoliyatining dastlabki kunlarida u Jon Radklif kasalxonasi, Oksford, Qirollik Liverpul kasalxonasi va Londondagi Uittington kasalxonasida ishlagan.[1]

U Maudsley kasalxonasida psixiatr ser Aubrey Lyuis qoʻl ostida psixiatriya boʻyicha aspiranturada oʻqidi va bolalarning psixologik muammolariga qiziqishni rivojlantirdi. Maudsley kasalxonasidan soʻng u Keyptaunda amaliyot oʻtkazdi, u yerda u mamlakatdagi birinchi bolalar psixiatri edi.[1][5] Keyin u 1962-yilda Edinburgga joylashishdan oldin tadqiqotchi sifatida ishlash uchun Nyu-Yorkka koʻchib oʻtdi[1] 1966-yilda u kasal bolalar uchun qirollik kasalxonasida maslahatchi psixiatr boʻldi.

U Edinburg universitetining psixiatriya kafedrasining faxriy aʼzosi, Qirollik shifokorlar kolleji (1972), Qirollik psixiatrlar kolleji (1972) va Qirollik tibbiyot jamiyati aʼzosi boʻlgan .[1]

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Maudsley kasalxonasida ishlayotganida u janubiy afrikalik psixiatr Genri Uolton bilan uchrashdi. U Janubiy Afrikaga qaytib, Groote Schuur kasalxonasida psixiatriya boʻlimi boshligʻi boʻlish uchun u bilan birga bordi. Ular 1959-yilda Keyptaunda turmush qurishdi. U Uolton bilan 1960-yilda Qoʻshma Shtatlarga va 1962-yilda Edinburgga, Shotlandiyaga koʻchib oʻtdi.

Wolff 2009-yil 21-sentyabrda Edinburgda leykoz tashxisi qoʻyilganidan koʻp oʻtmay vafot etdi.

Stress ostidagi bolalar nafaqat bolalar psixiatrlari, balki ijtimoiy ishchilar, oʻqituvchilar va psixologlar orasida ham mashhur edi.[5]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 „Munks Roll Details for Sulammith Wolff“. munksroll.rcplondon.ac.uk. 2019-yil 28-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 15-sentyabr.
  2. Sula Wolff. Loners - The Life Path of Unusual Children. Routledge, 1995. ISBN 978-0-415-06665--5. 
  3. Wolff, S. (1996). "The first account of the syndrome Asperger described? Translation of a paper entitled "Die schizoiden Psychopathien im Kindesalter" by Dr. G. E. Ssucharewa; scientific assistant, which appeared in 1926 in the Monatsschrift für Psychiatrie und Neurologie 60:235-261" (en). European Child & Adolescent Psychiatry 5 (3): 119–132. doi:10.1007/bf00571671. PMID 8908418. 
  4. Graham, Philip. „Sula Wolff obituary“. The Guardian (2009-yil 22-oktyabr).
  5. 5,0 5,1 Goodyer, Ian; Wrate, Rob (March 2010). "Sula (Sulammith) Wolff" (en). The Psychiatrist 34 (4): 166. doi:10.1192/pb.bp.110.029405. ISSN 1758-3209.