Sulaymon Soʻfi
| Sulaymon Soʻfi | |
|---|---|
| Xorazmshoh | |
|
Mansab davri 1380 – 1388 | |
| Hukmdor | Toʻxtamishxon |
| Oʻtmishdoshi | Yusuf Soʻfi |
| Mansubligi | qoʻngʻirot soʻfilari |
Sulaymon Soʻfi – Xorazmning shimoli-sharqiy qismida hukmronlik qilgan qoʻngʻirot-soʻfiylar sulolasidan boʻlgan hukmdor (1380—1388)[1]. Sulaymon Soʻfi Husayn Soʻfi asos solgan Xorazm hukmdorlaridan bir boʻlgan soʻfilar sulolasining soʻnggi vakili boʻlgan. 1379-yilda Amir Temur Urganchni egallaganidan keyin Sulaymon Soʻfi Xorazmning shimoli-sharqiy qismida hokimiyatni oʻzida saqlab qoladi.
Toʻxtamish bilan ittifoqi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1379—1380-yillarda Sulaymon Soʻfi Toʻxtamish bilan ittifoq tuzib, uning oliy hokimiyatini tan oladi. 1379—1387-yillarda Xorazmda Toʻxtamish nomidan tanga zarb qilgan[2].
Amir Temur mulkiga hujum qilishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Sulaymon Soʻfi 1387-yilda Toʻxtamish va Qamaraddinlarning Movarounnahrga yurishida qatnashgan. Natanziy maʼlumotiga koʻra, Xorazm qoʻshinlariga Aqcha oʻgʻlon va 1372-yilda Amir Temur tomonidan qatl etilgan xuttalonlik Kayxusravning oʻgʻli boshchilik qilgan. Amir Temur gʻarbga yurish bilan mashgʻul boʻlgan bir paytda unga dushman boʻlgan barcha kuchlar – Oltin Oʻrda, Moʻgʻuliston va Xorazm birlashib, Movarounnahrga yurish qilishadi. Bu yurishda Qarshi shahri va Zanjirsaroy saroyi yoqib yuborilgan, Samarqand va Buxoro qamal qilingan[2][3].
Amir Temurning Xorazmga yurishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Harbiy koalitsiya oʻz davlatiga haqiqiy xavf tugʻdirayotganini yaxshi anglagan Amir Temur darhol Movarounnahrga qaytib, qatʼiy chora koʻradi. 1388-yilda Amir Temur Xorazmga soʻnggi yurishini amalga oshiradi, bu yurishida Xorazm poytaxti Urganch (Gurganj) egallab olinadi va soʻfilar sulolasiga barham beriladi. Sulaymon Soʻfi shimolga, Toʻxtamish huzuriga qochib borib, unga tumanboshi sifatida xizmat qiladi. Xorazm nihoyat Temuriylar davlatiga tarkibiga kiradi[2].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Вайнберг Б. И. К истории Кунгратских Суфи // Полевые исследования Хорезмской экспедиции в 1957 г. М., 1960. С. 104–114.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Б.А. Ахмедов. „Государство кочевых узбеков“ 114-bet. Москва, «Наука», 1965.
- ↑ „Хорезм в период правления Амира Темура и темуридов“.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Б. А. Ахмедов. Государство кочевых узбеков. Москва, «Наука», 1965
- Р. Ю. Почекаев. «Цари ордынские» — Санкт-Петербург. Евразия. 2010