Suren Mirumiants
| Suren Osipovich Mirumiants | |
|---|---|
| Tavalludi |
1925-yil 1-noyabr |
| Vafoti |
18-sentyabr 2018-yil (92 yoshda) Tatariston |
| Fuqaroligi | SSSR va Rossiya |
| Kasbi | Fizik |
Suren Osipovich Mirumiants (1925-yil 1-noyabr, Samarqand, Oʻzbekiston SSR — 2018-yil 18-sentyabr, Qozon, Tatariston Respublikasi, Rossiya) — sovet va rus fizigi, fizika-matematika fanlari doktori, professor, Muhandislik fanlari akademiyasining muxbir aʼzosi. Rossiya Federatsiyasida xizmat koʻrsatgan fan arbobi. A. M. Proxorova nomidagi Davlat amaliy optika instituti direktori[1]. U molekulyar spektroskopiya va atmosfera optikasi boʻyicha Qozon ilmiy maktabiga asos solgan[2].
Biografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Suren Mirumiants 1925-yil 1-noyabrda Oʻzbekiston SSR Samarqand shahrida arman oilasida tugʻilgan[3].
1955-yilda Samarqand davlat universitetini tamomlagan. Oʻsha yili Davlat optik institutida katta texnik lavozimida mehnat faoliyatini boshlagan.
1959-yil iyuldan umrining oxirigacha Qozon shahridagi Davlat amaliy optika institutida (GIPO) ishlagan, 1963—1986-yillarda uni boshqargan. U yerda molekulyar spektroskopiya va atmosfera optikasi boʻyicha Qozon ilmiy maktabiga asos solgan[2].
Mirumiantsning rahbarligi davrida GIPOda texnologik, ilmiy va sanoat bazasi ishlab chiqilgan. Aviatsiya, quruqlikdagi kuchlar va koinot uchun infraqizil termik tasvirlash qurilmalarini ishlab chiqarish yaxshilangan. Fagot ATGM uchun ishlatilgan kosmosdan tunda razvedka qilish uchun birinchi infraqizil kuzatuv qurilmasi ommaviy ishlab chiqarishga kiritilgan. Mirumiants boshchiligida GIPO 55 ta harbiy komplekslarni yaratishda ishtirok etgan, keyinchalik ular Sovet armiyasi va floti tomonidan qabul qilingan[1].
Yutuqlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Tatariston Respublikasida xizmat koʻrsatgan fan va texnika arbobi (1995);
- Rossiya Federatsiyasida xizmat koʻrsatgan fan arbobi (2001)[2];
- Oktyabr inqilobi ordeni;
- ikkita Mehnat Qizil Bayroq ordeni;
- „1941—1945 yillardagi Ulug „Vatan urushida Germaniya ustidan qozonilgan gʻalaba uchun“ medali;
- „Sovet armiyasi va dengiz flotiga 30 yil“ medali[1];
- Tatariston Respublikasi korxonalar va sanoatchilar uyushmasining faxriy aʼzosi[4].
Xotirasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Suren Mirumiants 2018-yil 18-sentyabrda vafot etgan. 2022-yil 15-iyunda Qozon shahrida uning sharafiga yodgorlik lavhasi oʻrnatilgan. Oʻsha koʻchadagi 17/9-uyda olimning oʻzi yashagan. Memorial lavha yaratish tashabbusi Qozondagi Davlat amaliy optika instituti va Tatariston Madaniyat vazirligi tomonidan ilgari surilgan[5][6].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 „МИРУМЯНЦ Сурен Осипович“. rt-online.ru. 2023-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-avgust.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 „Памятную доску ученому Сурену Мирумянцу установят в Казани“ (ru). БИЗНЕС Online (2022-yil 2-fevral). Qaraldi: 2023-yil 22-avgust.
- ↑ А.Е. Саркисян 2005.
- ↑ „Ассоциация предприятий и промышленников Республики Татарстан - Новости“. www.apprt.ru. 2023-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-avgust.
- ↑ „В Казани открыли мемориальную доску физику, директору ГИПО Сурену Мирумянцу“ (ru-RU). Новости Татарстана и Казани - Татар-информ. 2023-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-avgust.
- ↑ „Мемориальную доску Сурену Мирумянцу открыли в Казани“ (ru). AiF (2022-yil 15-iyun). 2023-yil 22-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-avgust.