Sylvia Plath
Sylvia Plath | |
---|---|
Tavalludi |
27-oktyabr 1932-yil Boston, Massachusetts, AQSH |
Vafoti |
11-fevral 1963-yil (30 yoshda) London, Angliya |
Taxallusi | Victoria Lucas |
Ijod qilgan tillari | Ingliz |
Fuqaroligi | AQSh |
Janr |
|
Turmush oʻrtogʻi |
Ted Hughes (turm. 1956) |
Bolalari | |
Qarindoshlari |
|
Imzosi | |
Silviya Plath (1932-yil 27-oktyabr – 1963-yil 11-fevral) amerikalik shoir, roman va qissanavis yozuvchi edi. U konfessiyaviy sheʼriyat janrining rivojlanishiga katta hissa qoʻshgan va ikkita toʻplami: "Kolossus va boshqa sheʼrlar" (1960) va Ariel (1965) asarlari nashr etilgan boʻlib, shuningdek, undan biroz oldin nashr etilgan "Qoʻngʻiroq jar" yarim avtobiografik romani bilan mashhur. 1963-yilda oʻz joniga qasd qilgan. "Toʻplangan sheʼrlar" 1981-yilda nashr etilgan boʻlib, unda ilgari nashr etilmagan asarilar kiritilgan. Ushbu toʻplam uchun Plath 1982-yilda sheʼriyat boʻyicha Pulitser mukofotiga sazovor boʻldi va u vafotidan keyin bu sharafga sazovor boʻlgan toʻrtinchi insonga aylandi. [1]
O'limidan oldin Plath o'z joniga qasd qilishga bir necha bor urindi. 1953-yilning 24-avgustida u uyqu tabletkalarini haddan tashqari ko'p iste'mol qildi, keyin, 1962-yil iyun oyida Plath mashinasini yo‘l chetidan daryoga haydab yubordi, keyinchalik uning o‘zi buni o'zini o‘ldirishga urinish ekanligini aytdi.[38] ]
1963-yil yanvar oyida Plath o'zining umumiy amaliyot shifokori va uning yonida yashovchi yaqin do'sti Jon Xorder bilan suhbatlashdi. U boshdan kechirayotgan hozirgi depressiv epizodni tasvirlab berdi. Ko'pincha u ishlashni davom ettira olgan bo'lsa-da, uning ruhiy tushkunligi "doimiy hayajon, o'z joniga qasd qilish fikrlari va kundalik hayotga dosh bera olmaslik" bilan kuchayib, og'irlashdi. Plath uyqusizlik bilan kurashdi.
Massachusets shtatining Boston shahrida tugʻilgan Plath Massachusets shtatidagi Smit kollejini va Angliyaning Kembrij universitetini tugatgan, u yerda Nyunxem kollejida talaba boʻlgan. U 1956-yilda sherigi Ted Xyuzga turmushga chiqdi va ular AQShda, keyin esa Angliyada birga yashadilar. Ularning munosabatlari notinch edi va Plath oʻz maktublarida uning qoʻlida suiisteʼmol qilinganligini daʼvo qiladi. [2] 1962-yilda ajralishdan oldin ularning ikki farzandi bor edi.
Plath hayotining koʻp qismida klinik depressiyaga uchragan va elektrokonvulsiv terapiyaning (EKT) dastlabki versiyalari bilan bir necha bor davolangan. [3] 1963-yilda vafot etadi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Kihss, Peter. „Sessions, Sylvia Plath and Updike Are Among Pulitzer Prize Winners“. The New York Times. 2021-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 10-mart.
- ↑ Kean, Danuta. „Unseen Sylvia Plath letters claim domestic abuse by Ted Hughes“. The Guardian (2017-yil 11-aprel). 2020-yil 15-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 9-mart. „The letters are part of an archive amassed by feminist scholar Harriet Rosenstein seven years after the poet's death, as research for an unfinished biography.“.
- ↑ Catlett, Lisa Firestone Joyce (1998). "The Treatment of Sylvia Plath". Death Studies 22 (7): 667–692. doi:10.1080/074811898201353. ISSN 0748-1187. PMID 10342971.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Sylvia Plath Curlie katalogida
- Peter K. Steinbergʻs A celebration, this is
- Plath profile from American Academy of Poets
- Sylvia Plath drawings at The Mayor Gallery The Daily Telegraph
- Works by Sylvia Plath at Faded Page (Canada)
- Sylvia Plath (Wayback Machine saytida 2017-05-03 sanasida arxivlangan) at the British Library
- Ted Hughes and Sylvia Plath collection at University of Victoria, Special Collections
- Sylvia Plath collection, 1952–1989, Stuart A. Rose Manuscript, Archives, and Rare Book Library, Emory University Libraries
- Harriet Rosenstein research files on Sylvia Plath, 1910–2018, Stuart A. Rose Manuscript, Archives, and Rare Book Library, Emory University Libraries
- Sylvia Plath Collection at the Mortimer Rare Book Collection, Smith College Special Collections
- The Lady in the Book – Sylvia Plath, portraits.
- The lady in the book. Ana Films.
- BBC profile and video. BBC archive. Plath reading „Lady Lazarus“ from Ariel (sound file) Archived February 24, 2018, at the Wayback Machine