Taiko
Taiko — Yaponiyada ishlatiladigan barabanlar oilasi asbobi. Taiko (yaponcha: 太鼓) „katta baraban“ degan maʼnoni anglatadi.
Ehtimol, bu barabanlar III—IX-asrlar oraligʻida Xitoy yoki Koreyadan olib kelingan, IX-asrdan keyin esa mahalliy hunarmandlar tomonidan yasalgan. Ular Shintoda, shamol xudosi Susanooga sigʻinishda ishlatilgan. Ular bugungi kunda ham xalq musiqasida, ham klassik musiqada qoʻllanadi.
Yaponiyada barcha barabanlar taiko deb ataladi, ular dizayni boʻyicha ikkita katta guruhga boʻlingan: 鋲太鼓 (yaponcha: {{{2}}}) lìnìnì byo: daiko), bunda membranani sozlash imkoniyatisiz mixlar bilan qattiq mahkamlangan va 締め太鼓 (yaponcha: {{{2}}}) shăngīnì) arqonlar yoki vintlar bilan sozlanishi mumkin. Barabanning qobigʻi bitta qattiq yogʻochdan ishlangan. Taiko asbobida 撥 (yaponcha: {{{2}}}) m) . choʻplari bilan urib ishlatiladi.
K Byo-daiko 大太鼓 (yaponcha: {{{2}}}) daiko turkumiga kiradi làngìnì o: daiko) va 鋲太鼓 (yaponcha: ) lìnìnì) . Da-daiko, ni-daiko, kakko, uta-daiko va tsuzumi shnurlar bilan sozlanadi.
Yaponiyaning milliy ramzi boʻlgan barabanchilarning musiqiy ansambllari xuddi shu nom bilan mashhur. Ular, ayniqsa, 1970-yillarda, barabanchilar guruhlari Yaponiyadan tashqarida joylashgan joylarda chiqa boshlaganlarida mashhur boʻldi. Ular samurayning ruhini ifoda etar edi: intizom, yuqori jismoniy va axloqiy tayyorgarlik, guruhni muvofiqlashtirish va mukammallik[1].
Gʻarb amaliyotlaridan farqli oʻlaroq, taiko ijrosining vizual qismi akustik taʼsir kabi muhimdir. Kata harakatlari tayko tuvishining ajralmas qismi boʻlib, saroy ahli odatlaridan kelib chiqadi. Katta baraban va barabanchini bogʻlaydi, ijrochi va cholgʻu oʻrtasida oʻzgacha munosabat hosil qiladi[2].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Jeff Todd Titon, Linda Fujie. Worlds of music: an introduction to the music of the world's peoples. Cengage Learning, 2005 — 184-185-bet. ISBN 9780534627577.
- ↑ Liora Bresler. Knowing bodies, moving minds: towards embodied teaching and learning. Springer, 2004 — 183-197-bet. ISBN 9781402020223.
Adabiyot
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Malm W. P. An Introduction to Taiko Drum Music in the Japanese No Drama : [angl.] // Ethnomusicology. — University of Illinois Press, 1960. — Vol. 4, № 2. — S. 75—78. — doi:10.2307/924267.
- Rossing T. D.. Science of percussion instruments. World Scientific, 2000 — 42-45-bet. ISBN 9789810241582.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Taiko Resource: Taiko Overview and History (Wayback Machine saytida 2011-09-29 sanasida arxivlangan)
- Taiko Resource: Taiko Drums (Wayback Machine saytida 2011-09-29 sanasida arxivlangan)