Tarixdagi eng yorqin yulduzlar
Aynan qaysi yulduzlar oʻtmishda yoki kelajakdagi maʼlum bir davrda eng yorqin boʻlganini aniqlash juda murakkab, chunki bu koʻplab yulduzlarning aniq 3D harakatlari va bosib oʻtgan masofalarini talab qiladi.[1] Ushbu maʼlumotlar faqat 1997-yilda Hipparcos suniy yoʻldoshi maʼlumotlari chiqarilishi bilan mavjud boʻla boshladi.[1] Jocelyn Tomkin bu maʼlumotlardan foydalangan holda Yerning tungi osmonidagi eng yorqin yulduzlar roʻyxatini tuzdi. Bu roʻyxat esa oʻtmish va kelajakdagi 5 million yil ichidagi har bir davrni qamrab oladi.[1] Hipparcos ma'lumotlarini qayta tahlil qilish va yangi Gaia suniy yoʻldoshi maʼlumotlari roʻyxatdagi baʼzi kamchiliklar va oʻzgartirishlarni koʻrsatdi. Masalan, roʻyxatda Gliese 710 yulduzi oʻrin olmaydi, chunki u taxminan 1.35 million yildan keyin quyoshga yetib borib, −2.7 kattalikda boʻlishi kutilmoqda,[2] bu Gaia suniy yoʻldoshi tomonidan tasdiqlangan.[3][4]
| Yulduzlar | Boshlanish yili | So'ngi yil | Yorqinlikning
eng yuqori yil |
Maksimal
yorqinlik |
Maksimal
yorqinlikda masofa (y.y) |
Hozirgi masofa | Hozirgi kattalik |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Epsilon Canis Majoris[5] | ... | −4,460,000 | −4,700,000 | −3.99 | 34 | 430 | 1.50 |
| Beta Canis Majoris[6] | −4,460,000 | −3,700,000 | −4,420,000 | −3.65 | 37 | 500 | 1.99 |
| Canopus (1 - marta) | −3,700,000 | −1,370,000 | −3,110,000 | −1.86 | 177 | 310 | −0.72 |
| Zeta Leporis | −1,080,000 | −950,000 | −1,050,000 | −2.05 | 5.3 | 70 | 3.55 |
| Canopus (2- marta ) | −950,000 | −420,000 | −950,000 | −1.09[7] | 252 | 310 | −0.72 |
| Aldebaran | −420,000 | −210,000 | −320,000 | −1.54 | 21.5 | 65 | 0.85 |
| Capella | −210,000 | −160,000 | −240,000 | −0.82[8] | 27.9 | 42.2 | 0.08 |
| Canopus (3- marta) | −160,000 | −90,000 | −160,000 | −0.70[7] | 302 | 310 | −0.72 |
| Sirius (joriy) | −90,000 | +210,000 | +60,000 | −1.68 | 7.8 | 8.6 | −1.46 |
| Vega | +210,000 | +480,000 | +290,000 | −0.81 | 17.2 | 25.04 | 0.03 |
| Canopus (4 - marta) | +480,000 | +990,000 | +480,000 | −0.40[7] | 346 | 310 | −0.72 |
| Beta Aurigae | +990,000 | +1,150,000 | +1,190,000 | −0.40[8] | 28.5 | 82.1 | 1.9 |
| Delta Scuti | +1,150,000 | +1,260,000 | +1,250,000 | −1.84 | 9.2 | 187 | 4.72 |
| Gliese 710 | +1,260,000 | +1,460,000 | +1,300,000 | −2.7 | 0.16 | 62 | 9.66 |
| Gamma Draconis | +1,460,000 | +2,030,000 | +1,550,000 | −1.39 | 27.7 | 154 | 2.36 |
| Upsilon Librae | +2,030,000 | +2,670,000 | +2,290,000 | −0.46 | 30 | 195 | 3.6 |
| NR Canis Majoris | +2,670,000 | +3,050,000 | +2,870,000 | −0.88 | 14 | 280 | 5.6 |
| Omicron Herculis | +3,050,000 | +3,870,000 | +3,470,000 | −0.63 | 44 | 346 | 3.83 |
| Albireo | +3,870,000 | ... | +4,610,000 | −0.52 | 80 | 390 | 3.18 |
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Tomkin, Jocelyn (April 1998). "Once and Future Celestial Kings". Sky and Telescope 95 (4): 59–63. – HIPPARCOS maʼlumotlari asosida hisoblangan. (Hisoblashlar masofasi yoki proper motioni aniq boʻlmagan yulduzlarni istisno qiladi.) PDF[sayt ishlamaydi]
- ↑ Berski, Filip; Dybczyński, Piotr A. (2016-11-01). "Gliese 710 will pass the Sun even closer" (en). Astronomy & Astrophysics 595: L10. doi:10.1051/0004-6361/201629835. ISSN 0004-6361. http://www.aanda.org/articles/aa/abs/2016/11/aa29835-16/aa29835-16.html.
- ↑ de la Fuente Marcos, Raúl; de la Fuente Marcos, Carlos (10 May 2018). "Gaia yordamida Gliese 710ning Quyosh tizimiga kelajakdagi o‘tishining alohida tasdiqlanishi". Research Notes of the AAS 2 (2): 30. doi:10.3847/2515-5172/aac2d0.
- ↑ de la Fuente Marcos, Raúl; de la Fuente Marcos, Carlos (10 December 2020). "Gaia EDR3 yordamida Gliese 710 ning Quyosh tizimiga kelajakdagi parvozi haqidagi yangilanish: Avvalgi hisob-kitoblarga qaraganda biroz yaqinroq va biroz kechroq". Research Notes of the AAS 4 (12): 222. doi:10.3847/2515-5172/abd18d.
- ↑ Hozirda bu yulduz yorqin gigantga aylangan. Berilgan davrda u asosiy ketma-ketlikda bo'lib, taxminan 1 magnituda kamroq yorqin bo'lishi mumkin.
- ↑ Ushbu yulduz hozirda gigantdir. Berilgan vaqt oralig'ida u asosiy ketma-ketlikda boʻlib, taxminan 1 magnituda kamroq yorqin boʻlishi mumkin.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Eng yuqori kattalik bu yulduz uchun eng yorqini emas
- ↑ 8,0 8,1 Ushbu eng yuqori nuqta boshqa bir yulduz eng yorqin bo'lganda sodir bo'ladi