Tekutyev haykali
Tekutyev haykali ― Tyumenda Tekutevskiy bulvarida oʻrnatildi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Andrey Ivanovich Tekutyev (1839-1916-yillar) yirik tadbirkor, Tobolsk viloyatidagi uchta eng boy odamlardan biri edi. Biroq, u Tyumen uchun juda koʻp ish qilgan saxovatli homiy sifatida mashhur boʻldi va 1906-yilda u yaxshi ishlari uchun "Tyumen shahrining faxriy fuqarosi" unvonini oldi.
Oʻnlab yillar oʻtgach, avlodlar yana homiyni yodga olishdi. 2007-yilda Andrey Tekutyev haykali yaratish uchun tanlov e’lon qilindi. Tanlovda haykaltaroshlik ustaxonalarida yaratilgan Yekaterinburg badiiy jamg'armasi gʻolib chiqdi. Yodgorlik muallifi Rossiyada xizmat koʻrsatgan haykaltarosh Andrey Antonov, me’mori Dmitriy Belik edi. Me’mor yodgorlikni shaharning me’moriy muhitiga organik tarzda moslashtirish uchun juda koʻp ishlarni bajarishi kerak edi. Shahar hokimiyati ham tez orada yodgorlik oʻrnatish joyi toʻgʻrisida qaror qabul qilmadi va natijada shahar kuniga qadar yodgorlikni oʻrnatishga ulgurmadi.
Yodgorlik bronzadan yasalgan. Yodgorlikning balandligi taxminan 2 m, ogʻirligi - taxminan 2 tonna. Homiy haqiqiy xoʻjayin sifatida tasvirlangan, u qat’iy koʻrinishga ega, xotirjam va oʻz kuchiga ishonadi. Sanoatchi kresloda oʻtirgan, lekin darhol shoshilinch ishga sakrashga tayyor holatda ifodalangan. Yodgorlikka oddiygina "Tekutiev" deb yozilgan. Yodgorlik yonidagi maydon kafel bilan qoplangan va uning yoniga XIX-asr uslubida yaratilgan chiroqli ikkita yoritish ustunlari oʻrnatilgan.
Yodgorlik 2008-yil 12-avgustda Tekutievskiy bulvarining oʻrtasida Tyumen viloyati kunini nishonlash arafasida oʻrnatilgan. Ochilish marosimida koʻplab tyumenliklar qatnashdi, yodgorlik yonida faxriy qorovul saf tortdi. Yodgorlik Tobolsk-Tyumen yeparxiyasi ruhoniylari tomonidan Tobolsk va Tyumen arxiyepiskopi Dimitriyning duosi bilan muqaddas qilingan. Yangi turmush qurgan Aleksandr va Mariya Grigoryevlar birinchi boʻlib, keyin shahar va viloyatning birinchi vakillari, nihoyat, oddiy fuqarolar yodgorlik poyiga gul qoʻyishdi.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Татьяна Тепышева. „Меценат и благотворитель Андрей Иванович Текутьев“ (ru). Сибирская православная газета. 2012-yil 19-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 23-mart.
- Ирина Тарабаева. „Андрей Текутьев: добрый след на земле“ (ru). Тюменские известия (2008-yil 14-avgust). 2013-yil 17-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 23-mart.
- „В Тюмени открыли памятник Текутьеву“ (ru). Наш город (2008-yil 13-avgust). 2012-yil 25-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 23-mart.
- Ольга Крыльцова. „Памятник Андрею Текутьеву открыли под залпы салюта“ (ru). Комсомольская правда (2008-yil 14-avgust). 2016-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 23-mart.