Tovačov
 | Bu maqolaga boshqa birorta sahifadan
ishorat yoʻq. (May 2024) |
Tovačov | |
|---|---|
| Shahar | |
 | |
 Bayroq  Gerb | |
| 49°25′50″N 17°17′16″E / 49.43056°N 17.28778°E | |
| Mamlakat | Chexiya |
| Viloyat | Olomouc |
| Tuman | Přerov |
| Hukumat | |
| • Mayor | Marek Svoboda |
| Asos solingan | 1203 |
| Maydon | 22.77 km2 (8.79 kv mi) |
| Markazi balandligi | 201 m |
| Aholisi (2023-01-01) |
2 475 |
| Zichligi | auto kishi/km2 |
| Pochta indeks(lar)i | 751 01 |
|
| |
Tovačov (nemischa: Tobitschau )—Chexiyaning Olomuk viloyatining Přerov tumanidagi shahar. Unda 2500 ga yaqin aholi istiqomat qiladi. Tarixiy shahar markazi yaxshi saqlanib qolgan va shahar yodgorliklari hududi sifatida ro'yxatga olingan.
Ma'muriy qismlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Annín qishlog'i Tovačovning ma'muriy qismi hisoblanadi.
Joylashuvi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tovačov Přerovdan taxminan 11 kilometr (7 mi) g'arbda va Prostejovdan 12 km (7 mi) sharqda, Yuqori Morava vodiysida joylashgan. Morava va Bečva daryolarining deltasida joylashgan. Moravaning irmoqlaridan biri bo'lgan Mlynsky náhon shahar bo'ylab oqib o'tadi.
Hudud suv havzalariga boy. Mlynsky náhonda to'rtta baliq hovuzlari tizimi mavjud. Hradecky hovuzi Tovačovdagi eng katta suv havzasidir[1]. Delta yaqinida 1950-yillarda shag'al qazib olingandan keyin hosil bo'lgan to'rtta sun'iy ko'l mavjud. Ular birgalikda 330 gektar (820 akr)dan ortiq maydonni egallaydi[2].
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tovačov nomi 1203-yilga tegishli yozma manbalarda uchraydi. Tashkil etilganidan ko'p o'tmay, daryolar bo'ylab olib boradigan savdo yo'llarining muhim chorrahasiga aylandi[3]. Tovačov mulklarining eng mashhur egalari Cimburk oilasi (1349-1502), Pernštejn oilasi (1503-1597), Salm oilasi (1600-1715) va Küenburg oilasi (1763-1887) edi[4].
Birinchi hovuzlar 1464-yilda Cimburklik Yan Tovačovskiy tomonidan tashkil etilgan. Pernshteynlar hukmronligi davrida yana bir hovuzga asos solingan. Hovuzlar O'ttiz yillik urushda shikastlangan va 18-asrda yo'q qilingan. Ikkinchi jahon urushidan keyin ular qisman yangilangan[1].
Tovačov - Avstriya-Prussiya urushidagi kichik to'qnashuvlar sodir bo'lgan hudud hisoblanadi. 1866-yil 16-iyulda Tobitschau jangida prussiyaliklar avstriyaliklarni mag‘lub etishgan[5].
Demografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]2021-yil holatiga ko'ra shaharchada 2 421 nafar aholi istiqomat qiladi
| Yil | Aholi | ±% |
|---|---|---|
| 1869 | 1 895 | — |
| 1880 | 2 749 | +45.1% |
| 1890 | 2 632 | −4.3% |
| 1900 | 2 924 | +11.1% |
| 1910 | 3 096 | +5.9% |
| 1921 | 2 991 | −3.4% |
| 1930 | 2 771 | −7.4% |
| 1950 | 2 466 | −11.0% |
| 1961 | 2 610 | +5.8% |
| 1970 | 2 765 | +5.9% |
| 1980 | 2 817 | +1.9% |
| 1991 | 2 656 | −5.7% |
| 2001 | 2 666 | +0.4% |
| 2011 | 2 515 | −5.7% |
| 2021 | 2 421 | −3.7% |
Diqqatga sazovor joylari
[tahrir | manbasini tahrirlash]_Tova%C4%8Dov.jpg)
Shaharni mamlakatdagi eng qadimgi Uyg'onish davri shahri sifatida tavsiflash mumkin. Shahar maydoni 1475-yilda tashkil etilgan. Eng qimmat yodgorliklar orasida Uyg'onish davri portali joylashgan shahar hokimiyati bor. Shahar maydonidagi favvora 1692-yilga qurilgan[6].
Asosiy diqqatga sazovor joy - Tovačov qal'asi. Qal'a dastlab 11-asrning ikkinchi yarmida qurilgan, keyinchalik 15-asrda Cimburk oilasi tomonidan qayta qurilgan. Qal'a minorasi 1492-yilda qurib bitkazilgan va uning balandligi 92 metr (302 ft) ni tashkil etadi. Uning shu yildagi Uyg'onish davri portali Alp tog'larining shimolidagi eng qadimgi Uyg'onish davri yodgorligi hisoblanadi[6][7].
Chexiya Respublikasining eng qadimgi ibodatxonasi XV asrdagi ibodatxona va yahudiy qabristonlaridir. Bugungi kunda sobiq ibodatxona Chexoslovakiya husitlar cherkovi sifatida xizmat qiladi[8].
Hradecký hovuzining yaqinida Tobitschav jangining yodgorligi mavjud[9].
Taniqli odamlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Sidonie Grünvald-Zerkovitz (1852-1907), avstriyalik yozuvchi, shoir va modelyer
- Hugo Kauder (1888-1972), avstriyalik bastakor va pedagog
- Klement Slavicki (1910-1999), bastakor
- Rudolf Bereza (1942–2014), dissident
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 „Tovačovské rybníky“ (cs). Střední Morava – Sdružení cestovního ruchu. 2022-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
- ↑ „Tovačovská jezera“ (cs). Střední Morava – Sdružení cestovního ruchu. 2022-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
- ↑ „Město Tovačov“ (cs). Město Tovačov. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
- ↑ „Historie zámku“ (cs). Tovačov Castle. 2022-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
- ↑ „Prusko-rakouská válka roku 1866 začala na Jesenicku a u Tovačova zbrotila pole krví“ (cs). Czech Radio (2016-yil 7-iyun). Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
- ↑ 6,0 6,1 „Historie“ (cs). Město Tovačov. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
- ↑ „Zámek Tovačov“ (cs). Tovačov Castle. 2022-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
- ↑ „Synagoga, rabínský dům a hřbitov“ (cs). Střední Morava – Sdružení cestovního ruchu. 2022-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral.
- ↑ „Tovačovské rybníky“ (cs). Střední Morava – Sdružení cestovního ruchu. 2022-yil 7-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 7-fevral."Tovačovské rybníky" (Wayback Machine saytida 2022-02-07 sanasida arxivlangan) (in Czech).