Turbogears

Turbogears — TurboGears, KevinDangoor va Mark Ramm tomonidan ishlab chiqilgan boʻlib, veb-dasturlarning toʻliq toʻplamidir. Bu maʼlumotlarga asoslangan, ochiq manbali va bepul Python web-freymworki. WebOb, SQLAlchemy, Genshi va Repoze kabi komponentlar yordamida maʼlumotlar bazasi ulanishini talab qiladigan dasturlarni boshqa mavjud ramkalar bilan taqqoslaganda juda tez ishlab chiqishingiz mumkin.

TurboGears rasmiy web sayti — https://www.turbogears.org/^[1].

TurboGearsning baʼzi bir asosiy xususiyatlari

Bir nechta maʼlumotlar bazalarini qoʻllab-quvvatlash.
AJAX ogʻir ilovalarini yaratishni osonlashtiradigan yangi vidjet tizimi
MVC sxemasiga amal qiladi.
Pylons kabi veb-serverlarni qoʻllab-quvvatlash.
Koʻp kutubxonalar.
Dizaynerlar uchun qulay shablon tizimi
Dasturchilar uchun juda yaxshi
WSGI (Web Server Gateway Interface) komponentlari. Masalan, u ToscaWidgets-dan foydalanadi, bu esa dasturchilarga oʻzlarining dasturlariga har qanday murakkab vidjetni kiritish imkoniyatini beradi.

Tarixi

TurboGears dastlab 2005-yilda Kevin Dangoor tomonidan hali chiqarilmagan Zesty News mahsulotining asosi sifatida yaratilgan^[2]. U 2005-yil sentabr oyi oxirida uni ochiq kodli freymwork sifatida chiqarganida, u dastlabki 3 oy ichida 30 000 dan ortiq screenshootni yuklab oldi.

Yanvar 2007-yil Kevin Dangoor loyiha rahbari sifatida nafaqaga chiqdi va Alberto Valverde loyihani uning vorisi sifatida boshqardi^[3], lekin keyinchalik boshqa shaxsiy majburiyatlari tufayli isteʼfoga chiqdi. Alberto hali ham ToscaWidgets loyihasi orqali TurboGears hamjamiyatida ishtirok etmoqda. TurboGears loyihasi hozirda Mark Ramm (TurboGears 2-ni ishlab chiqish boʻyicha yetakchi sifatida) va Florent Aide (Turbogears 1.x reliz menejeri sifatida) boshchiligidagi oʻnga yaqin asosiy ishlab chiquvchilar guruhi tomonidan birgalikda boshqariladi.

2007-yil iyun oyida jamoa TurboGears API-ni Pylons -da ishlatiladigan komponentlar va protokollar ustiga qoʻyish boʻyicha tajribalarni boshladi va ikkala framework nihoyat birlashishi mumkinligi haqida taxminlar bor edi^[4]. Biroq, TurboGears 2 rasmiy hujjatlarida aytilishicha, ikkala loyihaning „turli xil, ammo mos keluvchi ustuvorliklari“ tufayli bu sodir boʻlishi dargumon edi. Pilonlar eʼtiborini past darajadagi, kengaytiriladigan dizaynga qaratishni xohladi, TurboGears esa toʻliq, foydalanuvchilarga qulay paketni taklif qilishga qaratilgan edi va shuning uchun ikkalasi Debian va Ubuntu kabi ishlaydi. Yangi 2.x filiali 2009-yil may oyida birinchi barqaror nashrga ega edi.

2008-yil kuzidan boshlab TurboGears katta va sogʻlom hamjamiyatga ega boʻlib, TurboGears pochta roʻyxatida 3000 dan ortiq foydalanuvchilari, 2006-yil noyabr oyida Prentice Hall tomonidan nashr etilgan kitob va real dunyoga joylashtirilgan bir qator ochiq manbali va xususiy TurboGears ilovalari mavjud. Rivojlanish oʻrtacha, ammo barqaror sur’atda davom etmoqda va 2008 va 2009-yillarda Google Summer of Code maslahatchi tashkiloti sifatida loyihaning muvaffaqiyatli ishtiroki bilan yangi turtki boʻldi. TurboGears 1.1, eski saytlarga 2.x ga oʻtishga yordam berishga qaratilgan, 2009-yil oktabr oyida nashr etilgan. Kitobning yangi tahriri, TurboGears 2 olib kelgan oʻzgarishlarga muvofiq yangilash ustida ishlamoqda.

2010-yilda loyiha biroz sustlashdi. Yetakchi ishlab chiquvchilar haqiqiy hayot muammolari tufayli chaqirildi. 2011-yil yanvar oyining oxiriga kelib, loyiha qayta tashkil etish va yoʻlga qaytish ustida ishlay boshladi. Bir necha oy davomida infratuzilmani tartibga solib, kodlash muammolari bilan ishlagandan soʻng, TurboGears yangi versiyalarni (2.0.4 va 2.1.2) chiqarishga muvaffaq boʻldi.

2013-yilda, orqaga qarab muvofiqlikni saqlab qolgan holda, loyiha Python 3-ni qoʻllab-quvvatlash, tezlashtirish va oʻrnatish jarayonini osonlashtirish uchun Pylons kod bazasidan uzoqlashdi. Bu 2013-yil avgust oyida 2.3.0 versiyasining chiqarilishiga olib keldi.

TurboGears kelajagi

TurboGears jamoasi yangi foydalanuvchilarga 2.x kelajak ekanligini va 1.x faqat mavjud foydalanuvchilar uchun qulaylik yaratishini tushuntirib berdi.

2011-yil davomida TurboGears-ning yetakchi ishlab chiquvchilari Pylons loyihasi bilan ular va Repoze.BFG ishlab chiquvchilari Piramida deb nomlangan yangi yagona loyiha sifatida kuchlarni birlashtirish uchun muzokaralar olib borishdi. Ushbu harakat orqaga qarab muvofiqlik muammolari tufayli va TurboGears uzoq muddatda ishonchli platforma boʻlib qolishi kafolatlanganligi sababli, hozirgi jamoa Pylons Project bilan mumkin boʻlgan hamma narsada hamkorlik qilishga qaror qildi, ammo TurboGears yadrosini Piramidaga asoslamaslik kerak.

Kelajakdagi rivojlanish, Python 3-ni qoʻllab-quvvatlash va tezligini oshirish 2.3 versiyasida sodir boʻldi, bu TurboGears yadrosining toʻliq qayta yozilishini koʻrdi va uni mavjud ilovalar bilan orqaga qarab moslashtirdi, chunki TurboGears-ning ushbu versiyasi Pylons ramkasiga asoslangan emas, balki oʻz yadrosiga ega edi^[5].

2.3 versiyasi davomida „minimal rejim“ deb atalmish framework bilan tajriba oʻtkazdi, bu esa uni mikro-framework sifatida ishlashiga imkon beradi, bu esa bogʻliqlikni oʻndan atigi 3 tagacha kamaytiradi va TurboGears-ni Flask va Django oʻrtasida joylashtiradi^[6].

Manbalar

[1] ttps://turbogears.org/

[2] ttps://www.blueskyonmars.com/2005/09/24/a-brief-history-of-turbogears/

[3] ttps://www.blueskyonmars.com/2007/01/03/turbogears-has-a-new-leader/

[4] ttp://compoundthinking.com/blog/2007/06/27/turbogears-11-and-beyond/^{[sayt ishlamaydi]}

[5] ttps://groups.google.com/g/turbogears-trunk/c/lRIeXL3pTn0/m/3RVEkB06YuQJ?pli=1

[6] ttps://en.wikipedia.org/wiki/TurboGears

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]