Tursungul Boʻtabekova

Tursungul Kobjasarovna Boʻtabekova ; qozoqcha: Тұрсынгүл Көпжасарқызы Ботабекова
Tavalludi	1955-yil 1-aprel; Chinoz, Toshkent viloyati, OʻzSSR
Istiqomat joylari	Olmaota
Fuqaroligi	SSSR Qozogʻiston
Sohasi	Oftalmologiya
Ish joylari	nafaqada
Taʼlimi	Olmaota tibbiyot instituti
Mukofotlari

Tursungul Kobjasarovna Boʻtabekova (qozoqcha: Тұрсынгүл Көпжасарқызы Ботабекова, 1955-yil 1-aprel, Chinoz, Toshkent viloyati, OʻzSSR)^[1] – sovet va qozoq oftalmologi, tibbiyot fanlari doktori (2004), professor (2007), Qozoq MFA muxbir aʼzosi (2013)^[2], Qozogʻiston koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot instituti direktori boʻlgan (2002—2017), nafaqaxoʻr (2017-yildan beri).

Tarjimai holi

1978-yilda Olmaota tibbiyot institutining davolash ishi fakultetini (1978), 1979-yilda internaturani tamomlagan. Qozogʻiston koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot instituti kichik, katta ilmiy xodim, glaukoma va qon tomir patologiyasi boʻlimi mudiri lavozimlarida ishlagan^[1]^[2].

1990—2002-yillarda u oʻzi yaratgan Olmaotadagi „Astur“ tibbiyot markazining bosh direktori boʻlgan^[2]^[3].

2002-yil may oyidan 2017-yil mayigacha u Qozogʻiston koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot instituti direktori boʻlib ishlagan^[2]^[4], shu davrda institutda oftalmologiyaning vitreoretinal jarrohlik, lazer jarrohlik yoʻnalishlari rivojlangan, Ostona va Chimkentda filiallari ochilgan. 2017-yil may oyida u pensiya yoshiga etgani sababli lavozimidan ozod etilgan.

Qozogʻiston koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot institutini boshqargan yillar davomida Qozogʻiston Respublikasi Sogʻliqni saqlash vazirligining bosh mustaqil oftalmologi, Qozogʻiston oftalmologlar jamiyati prezidenti, institut ilmiy kengashi raisi va Qozogʻiston Respublikasi Oftalmologiya jurnali bosh muharriri boʻlgan^[2].

Ilmiy faoliyati

1988-yilda „Birlamchi ochiq burchakli glaukomaning ilgʻor va keyingi rivojlanish bosqichlari boʻlgan bemorlarda koʻrish funksiyalarini saqlashga qaratilgan terapevtik chora-tadbirlar majmuasi“ mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qildi, 2003-yilda „Kvant generatorining yangi turi – oltin bugʻli lazer va uning turli xil koʻz patologiyalarini davolashda imkoniyatlari“ mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi^[1]^[2].

Tursungul Boʻtabekovaning asosiy ilmiy tadqiqot yoʻnalishlari quyidagilar:

glaukoma;
vitreoretinal jarrohlik.

T.Boʻtabekovaning tadqiqot natijalari „Salomatty Qozogʻiston“ (qozoqcha: Саламатты Қазақстан) davlat dasturining asosini tashkil etdi. Birinchi marta aholini majburiy tibbiy koʻrikdan oʻtkazish dasturiga birlamchi tibbiy-sanitariya yordami darajasida glaukoma skriningi kiritildi va 4 yil davomida 24 000 dan ortiq odamda glaukoma tashxisi qoʻyilgan.

Oʻtgan yillar davomida Qozogʻiston koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot institutini boshqarib, u 30 ta fan nomzodi va 15 fan doktorini tayyorlagan^[1] ^[2].

500 dan ortiq ilmiy ishlar, shu jumladan 7 ta monografiya, 20 dan ortiq oʻquv qoʻllanma va tavsiyalar^[2], 80 dan ortiq patentlar^[1] muallifi.

Olgan mukofotlari

„Biznes amaliyotida yuqori sifat uchun“ xalqaro jamgʻarmasining oltin medali (2004; Jeneva, Shveysariya)^[1];
„Qozogʻiston fanini rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun“ koʻkrak nishoni^[2];
„Qozogʻiston Respublikasi sogʻliqni saqlash aʼlochisi“ (2008)^[2];
Parasat ordeni (2009)^[2];
„Sogʻliqni saqlashni rivojlantirishga qoʻshgan hissasi uchun“ koʻkrak nishoni (2015);
„Qozogʻiston Respublikasi fanini rivojlantirishdagi xizmatlari uchun“ ordeni;
„Qozogʻiston Respublikasi Konstitutsiyasining 20 yilligi“ medali (2015)^[1];
Qozogʻiston Respublikasi Qozoq xonligining 550 yilligiga bagʻishlangan esdalik nishoni (2015);
Qozogʻiston Respublikasi Milliy sogʻliqni saqlash palatasining esdalik nishoni (2015).

Manbalar

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 „БОТАБЕКОВА ТУРСУНГУЛЬ КОБЖАСАРОВНА“. glaucomajournal.ru. Ilmiy klinik nashriyoti Glaukoma milliy jurnali (Rossiya). Qaraldi: 8-noyabr 2023-yil.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 „Ботабекова Турсунгуль Кобжасаровна“. Казахский ордена «Знак почета» научно-исследовательский институт глазных болезней. Qaraldi: 2016-yil 18-noyabr.^{[sayt ishlamaydi]}
↑ „Ботабекова Турсунгуль Кобжасаровна (Офтальмолог (Окулист))“. idoctor.kz. Qaraldi: 8-noyabr 2023-yil.
↑ 2010-yil sentyabrdan – „Faxr belgisi“ qozoq ordeni sohibi Koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot instituti" AJ

Havolalar

„Ботабекова Турсунгуль Кобжасаровна“ (deadlink). Лучший доктор. КазИнМед. 2016-yil 18-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 18-noyabr.
„Ботабекова Турсунгуль Кобжасаровна“. Казахский ордена «Знак почета» научно-исследовательский институт глазных болезней. Qaraldi: 2016-yil 18-noyabr.^{[sayt ishlamaydi]}

[glaucoma-ru-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 „БОТАБЕКОВА ТУРСУНГУЛЬ КОБЖАСАРОВНА“. glaucomajournal.ru. Ilmiy klinik nashriyoti Glaukoma milliy jurnali (Rossiya). Qaraldi: 8-noyabr 2023-yil.

[нии-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 „Ботабекова Турсунгуль Кобжасаровна“. Казахский ордена «Знак почета» научно-исследовательский институт глазных болезней. Qaraldi: 2016-yil 18-noyabr.^{[sayt ishlamaydi]}

[3] „Ботабекова Турсунгуль Кобжасаровна (Офтальмолог (Окулист))“. idoctor.kz. Qaraldi: 8-noyabr 2023-yil.

[4] 2010-yil sentyabrdan – „Faxr belgisi“ qozoq ordeni sohibi Koʻz kasalliklari ilmiy-tadqiqot instituti" AJ

[1]

[2]

[3]

[4]