Uchqoʻrgʻon (shahar)

Uchqoʻrgʻon
shahar
41°07′17″N 72°05′37″E
Mamlakat	Oʻzbekiston
viloyat	Namangan viloyati
tuman	Uchqoʻrgʻon tumani
Aholisi  (2004)	33,300
Vaqt mintaqasi	UTC+5

Uchqoʻrgʻon — Namangan viloyati Uchqoʻrg‘on tumanidagi shahar, tuman markazi. Viloyatning shimoliy-sharqida, Norin daryosi (Sirdaryo havzasi)ning chap sohilida joylashgan.

Tarixi

„Uchqoʻrgʻon“ toponimi oʻzbek tilida „uch qalʼa“ yoki „uchta qoʻrgʻon“ deb tarjima qilinadi. Uchqoʻrgʻon — tumanga qarashli shahar, Oʻzbekiston Respublikasi Namangan viloyati Uchqoʻrgʻon tumani markazi. 1969-yilda shahar maqomini olgan.

Transporti

Qoʻqon — Andijon — Toshkoʻmir yoʻnalishidagi temir yoʻl chorrahasi. Namangandan 42 km shimoli-sharqda. Uchqoʻrgʻondan Namanganga avtobus qatnovi yoʻlga qoʻyilgan. Aholisi 33,3 ming kishi (2004).

Sanoati

Uchqoʻrgʻonda „Uchqoʻrgʻonyogʻ“, „Uchqoʻrgʻon don mahsulotlari“, „Uchqoʻrgʻonnon“, „Uchqoʻrgʻon—Tekstil“ korxonalari, paxta tozalash, asfalt zavodlari, bir necha qurilish tashkilotlari, avtokorxona va boshqa korxonalar bor.

Neft qazib olish zavodi mavjud (1953-yildan beri ishlaydi, uskunalar Germaniyadan keltirilgan). Birinchi direktor Daniil Oreshkin boʻlgan. Sobiq chekist. Paxta tozalash zavodi 1937-yildan ishlab kelmoqda, ochilishda M. I. Kalinin ishtirok etgan. Un tegirmoni esa 80-yillardan buyon ishlab kelmoqda. Uchqo‘rg‘on GESi shahardan 12 kilometr uzoqlikda Norin daryosi bo‘yida qurilgan bo‘lib, uning birinchi bloki 1961-yilda elektr energiyasini bera boshlagan. GES qurilishi uchun joy 1913-yilda muhandis Kuznetsov tomonidan tanlangan.

Ijtimoiy soha

Umumiy taʼlim maktablari, gimnaziya, litsey, 2 kasbhunar kolleji, madaniyat saroyi va madaniyat uylari, musika maktabi, markaziy kutubxona va uning shoxobchalari ishlab turibdi. Sport sogʻlomlashtirish majmuasi, stadion va boshqa sport inshootlari aholiga xizmat koʻrsatadi. Tuman markaziy kasalxonasi, poliklinika, shahar vrachlik punkti, tez tibbiy yordam koʻrsatish boʻlimi faoliyat koʻrsatadi.

Mehnat faxriylari

Isroiljon Yo‘ldoshev (1924—1993), 1954—1973-yillarda zavodda ishlagan, Ulug‘ Vatan urushi qatnashchisi. "Jasorati uchun" medali bilan taqdirlangan. Zavodda urug‘chilik xo‘jaligi rahbari bo‘lib ishlagan. Qizil Bayroq ordeni bilan taqdirlangan.

Zekirya Abibullayev (1920—2008), 1951-1980 yillarda zavodning transport boʻlimida ishlagan. Mehnat faxriysi. Gʻalaba ordeni, "Mehnatdagi jasorati uchun" va "Mehnat faxriysi" medallari, „1941-1945 yillardagi Ulugʻ Vatan urushidagi jasoratli mehnati uchun“ medallari bilan taqdirlangan.

Galina Klimenko (1930-yildan hozirgi kungacha). Ulugʻ Vatan urushi faxriysi, partizan. Harbiy mukofotlarga ega. 1954—1986-yillarda qazib chiqarish boʻlimida ishlagan.

Viktor Gavrilov (1924—nomaʼlum). Mehnat faxriysi. „Mehnat faxriysi“ medali bilan taqdirlangan. U harbiy mukofotlarga ega edi. 1951—1984-yillarda rejalashtirish-texnik boʻlimda ishlagan. U kombinatning partiya kotibi boʻlgan.

Nigʻmatulla Gabdurakipov (1920-????). Mehnat faxriysi. Harbiy va mehnat mukofotlari bor edi. 1951-1980-yillarda bugʻ ishlab chiqaruvchi qozonxonada ishlagan.

Yunus Abibullayev (1949—yildan hozirgacha), 1970—1986-yillarda kombinatning qazib olish boʻlimida ishlagan. Keyin u fuqarolik mudofaasida muhandis-metodist boʻlgan. 2009-yilda nafaqaga chiqqan.