Uiliam Styuart-Xyuston
| Uilyam Patrik Styuart-Xyuston | |
|---|---|
| Uilyam Patrik Gitler | |
 | |
| Tavalludi |
12-mart 1911-yil Liverpul, Angliya |
| Vafoti |
14-iyul 1987-yil (76 yoshda) Patchogue, Nyu-York, AQSh |
| Fuqaroligi | AQSh |
| Kasbi | Tadbirkor, harbiy xizmatchi |
| Faoliyat yillari | 1933–1944 (Germaniya), 1944–1946 (AQSh dengiz flotida) |
| Turmush oʻrtogʻi | Fillis Jan-Jak (1947-yildan) |
| Bolalari | Aleksandr Adolf (1949), Lui (1951), Xovard Ronald (1957–1989), Brayan Uilyam (1965) |
| Otasi | Alois Gitler |
| Onasi | Bridjit Douling |
| Qarindoshlari | Adolf Gitler (oʻgay amakisi), Xayns Gitler (oʻgay aka) |
Uilyam Patrik Styuart-Xyuston (haqiqiy ismi Uilyam Patrik Hitler; 1911-yil 12-mart – 1987-yil 14-iyul) – amerikalik tadbirkor va Adolf Gitlerning oʻgay jiyani. Liverpulning Toxteth hududida Adolfning oʻgay ukasi Alois Gitler va uning irlandiyalik rafiqasi Bridjit Douling oilasida tugʻilib oʻsgan, keyinchalik u AQShga hijrat qilishdan oldin oʻz amakisi uchun ishlash maqsadida Germaniyaga koʻchib oʻtgan va u yerda Amerika fuqaroligini olgan va Ikkinchi Jahon urushi paytida oʻz amakisi va fashistlarga qarshi Qoʻshma Shtatlar dengiz flotida xizmat qilgan, urushdan keyin familiyasini oʻzgartirgan.
Biografiya
[tahrir | manbasini tahrirlash]Hayotning boshlangʻich davri
Styuart-Xyuston Uilyam Patrik Gitler 1911-yil 12-martda Angliyaning Liverpul shahridagi Toxteth tumanida, Adolf Gitlerning oʻgay ukasi Alois Gitler va uning irlandiyalik rafiqasi Bridjit Doulingning oilasida tugʻilgan. Ota onasi Dublinda 1909-yilda tanishgan; ular 1910-yilda turmush qurishdi va Liverpulga koʻchib ketishdi. Ular Upper Stanhope koʻchasi, 102-uydagi kvartirada yashagan, 1942-yil 10-yanvarda Liverpul nemis tomonidan vayron qilingan.[1]Douling „Mening qaynogʻam Adolf“ nomli qoʻlyozmasida nemislar Adolfni daʼvo qilganligi yozilgan. 1912-yilning noyabridan 1913-yilning apreligacha Avstriyada harbiy xizmatga chaqirilmaslik uchun u bilan birga Liverpulda yashagan.[2][3]
Kitob asosan fantastika asari hisoblanadi, chunki Adolf oʻsha paytda Venada Meldemannstrasse yotoqxonasida istiqomat qilgan. 1914-yilda Alois Bridjit va Uilyamni Yevropa boʻylab qimor oʻyinlari uchun sayohat qilgan. Keyinchalik, u Germaniyaga qaytib keldi. Birinchi jahon urushi boshlanishi tufayli oilasiga qayta qoʻshila olmay, ularni tashlab ketdi va Uilyamni onasi tarbiyasiga topshirdi. Onasi ikki marta turmushga chiqdi, lekin 1920-yillarning oʻrtalarida Bridjitga xat yozib, undan Uilyamni Germaniyaning Veymar Respublikasiga kelishini soʻradi. Nihoyat 1929-yilda rozi boʻldi, bu paytda , Uilyam 18 yoshga toʻlgan edi. Alois esa nemis xotinidan Xayns ismli yana bir oʻgʻil koʻrgan edi. Xayns, Uilyamdan farqli oʻlaroq, Vermaxtga qoʻshildi va 1942-yilda Sovet asirligida vafot etdi.
Germaniyaga sayohat
1933-yilda Uilyam amakisining kuchidan foyda olish uchun Germaniyaga sayohat qildi. Hozirda kansler boʻlgan Adolf unga Berlindagi Reyxskreditbankdan ish topdi, 1930-yillarda u oʻzini ishga bagʻishladi.. Keyinchalik Opel avtomobil zavodida avtomobil sotuvchisi boʻlib ishlagan. Bu ishlardan koʻngli toʻlmay, yana oʻgay amakisidan yaxshiroq ish soʻradi va agar „shaxsiy ahvoli“ yaxshilanmasa, oilasi haqidagi sharmandali hikoyalarni gazetalarga sotish bilan tahdid qilib, xat yozdi. 1938-yilda Adolf Uilyamdan yuqori lavozimli ish evaziga Britaniya fuqaroligidan voz kechishni soʻradi. Tuzoqdan shubhalanib, Uilyam Germaniyadan qochib ketdi va yana amakisini tahdid qilishga urindi. Bu safar Uilyam matbuotga Adolfning bobosi aslida yahudiy savdogar ekanligini aytish bilan tahdid qildi. U Londonga qaytib keldi va u yerda Look jurnali uchun „Nega men amakimdan nafratlanaman“ maqolasini yozdi.[4]
Amerika Qoʻshma Shtatlaridagi hayoti
Prezident Franklin D. Ruzveltga maxsus soʻrov yuborganidan soʻng, Uilyam oxir-oqibat 1944-yilda Amerika Qoʻshma Shtatlari dengiz flotiga qoʻshilish uchun tasdiqlandi; [5] u Nyu-Yorkdagi Kvinsning Sunnisayd mahallasiga koʻchib oʻtdi. Keyinchalik hayot Dengiz flotidan boʻshatilgandan soʻng, Uilyam familiyasini „Styuart-Xyuston“ ga oʻzgartirdi. 1947-yilda u Germaniyada tugʻilgan Fillis Jan-Jakga uylandi. Ularning munosabatlari boshlanganidan soʻng, Uilyam va Fillis Bridjit bilan birgalikda Qoʻshma Shtatlarda anonim hayot kechirishga harakat qilishdi. Ular Nyu-Yorkning Patchogue shahriga koʻchib oʻtishdi va u yerda Uilyam tibbiy taʼlimidan foydalangan holda kasalxonalar uchun qon namunalarini tahlil qiladigan biznesni yoʻlga qoʻydi.
Oilasi
Styuart-Xyustonnin toʻrtta oʻgʻli bor edi: Aleksandr Adolf (1949-yilda tugʻilgan), Lui (1951-yilda tugʻilgan), Xovard Ronald (1957–1989) va Brayan Uilyam (1965-yilda tugʻilgan).[6] Uning oʻgʻillaridan hech birining oʻz farzandlari boʻlmagan. Jurnalist Devid Gardner oʻzining 2001-yilda chop etilgan „Gitlerlarning oxirgisi“ kitobida toʻrt aka-uka uylanmaslik toʻgʻrisida kelishuv [8]qilgan deb yozilgan. Katta oʻgʻli Aleksandr oʻlimidan oldin bu daʼvoni rad etib,Xovard Ronald unashtirilganini va farzand koʻrish niyatida boʻlganini, boshqa ukasi esa bir marta unashtirilganini, lekin oiladagi mashhurlik ularning munosabatlarini buzganini aytdi[7]. Uning uchinchi oʻgʻli Xovard Ronald Styuart-Xyuston jinoiy qidiruv boʻlimida maxsus agent boʻlib ishlagan va 1989-yil 14-sentyabrda Nyu-Yorkda avtohalokat sababli vafot etgan.
Ommaviy axborot vositalarida
[tahrir | manbasini tahrirlash]Oilaning hikoyasi va Bridjitning xotiralari birinchi marta Maykl Unger tomonidan 1973-yilda Liverpool Daily Post gazetasida chop etilgan. Unger shuningdek, Bridjit Doulingning xotiralarini bir necha marta tahrir qilgan, ular birinchi marta 1979-yilda „Bridjit Gitlerning xotiralari“ nomi bilan nashr etilgan; „Liverpul Gitlerlari“ nomli butunlay yangilangan versiyasi 2011 yilda nashr etilgan. Beril Beynbrijning 1978-yilda chop etilgan „Yosh Adolf“ romani 23 yoshli Adolf Gitlerning 1912–13 yillarda Liverpulga tashrif buyurganini tasvirlaydi. Beynbrij bu voqeani rejissyor Filipp Savil bilan birga „Bridjit Gitlerning jurnali“ nomli pyesaga kiritgan, u 1981-yilda ''Playhouse'' nomi ostida namoyish etilgan. Grant Morrison va Stiv Yeuellning 1989-yilda chop etilgan „Gitlerning yangi sarguzashtlari“ komikslari ham xuddi shunday Liverpulga tashrif buyurishga asoslangan.. 2005-yil oktabr oyida telivediniyalarda bir soatlik „Gitler oilasi“ nomli hujjatli film namoyish etildi[14], unda Uilyam Patrik Gitler Adolf Gitlerning boshqa qarindoshlari bilan birga tasvirlangan. Netflix rejissyor Emmanuel Amara tomonidan Gitlerning hayoti va Gitler oilasiga nima boʻlganligini ochib berish maqsadida taqdim etilgan „Pakt: Le serment des Hitler“ (2014) nomli hujjatli filmni efirga uzatdi.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Brown, Jonathan and Oliver Duff. „The black sheep of the family? The rise and fall of Hitler’s scouse nephew“ (Wayback Machine saytida 29 January 2020 sanasida arxivlangan) in The Independent, 17 August 2006
- Gardner, David. The Last of the Hitlers, BMM, 2001, ISBN 0-9541544-0-1
- Green, Jesse. The Search for the Long Island Hitlers (Wayback Machine saytida 26 September 2015 sanasida arxivlangan), The New York Times, 9 April 2006
- Halmburger, Oliver, Timothy W. Ryback & Florian M. Beierl: Hitler’s Family – In the Shadow of the Dictator, Loopfilm / ZDF Enterprises, 2006.
- Lehrer, Steven. Hitler Sites: A City-by-city Guidebook (Austria, Germany, France, United States). McFarland, 2002 — 224-bet. ISBN 0-7864-1045-0. Qaraldi: 2015-yil 15-avgust.
- McCarthy, Tony. „Hitler: His Irish Relatives“ (Wayback Machine saytida 10 April 2006 sanasida arxivlangan); Irish Roots Magazine; no. 1, First Quarter 1992 (Retrieved: 10 March 2016)
- Royden, M. W. „Your Story: Adolf Hitler – did he visit Liverpool during 1912–13?“ (Wayback Machine saytida 8 March 2021 sanasida arxivlangan), BBC Legacies; Liverpool, February 2004
- Toland, John. Adolf Hitler, ISBN 0-385-42053-6
- Vermeeren, Marc. „De jeugd van Adolf Hitler 1889–1907 en zijn familie en voorouders“; Soesterberg, 2007; Aspekt B. V. publishers; ISBN 978-90-5911-606-1 (in Dutch)
Qoʻshimcha linklar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Getting to know the Hitlers from The Daily Telegraph
- Author talks about 'the Last of the Hitlers' CNN interview.
- The Diocese of Rockville Centre – Holy Sepulchre Cemetery
- Kilgannon, Corey. „Three Quiet Brothers on Long Island, All of Them Related to Hitler“, The New York Times, 24 April 2006
- ↑ „Index entry“. FreeBMD. ONS. 2021-yil 27-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2017-yil 9-fevral.
- ↑ Ian Kershaw. Hitler, 1889–1936: Hubris. W.W. Norton, 2000 — 56-bet. ISBN 978-0-393-32035-0. Qaraldi: 2017-yil 25-iyun.
- ↑ McCarthy (1992)
- ↑ Brown et al (2006)
- ↑ „"Führer"-Stammbaum ohne Äste“. 2019-yil 11-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 22-mart.
- ↑ Brown et al (2006)
- ↑ Lehrer (2002)