Ukeke
Ukeke (gav. 'ūkēkē) — Gavayi torli cholgʻu asbobi. Acacia koa turidagi qattiq yogʻochdan qilingan. Asbobning uzunligi 40-60 sm boʻlgan, kengligi esa 4 sm ga yaqin yogʻoch ramkada ikki yoki uchta torli boʻlgan. Yuqoridan skelet yassi, pastdan biroz egilgan[1]. Baʼzan iplar orasiga mayda boʻlaklar qoʻyilib, ularning bir-biriga tegishiga toʻsqinlik qilgan[2].
Odatda Gavayiliklar sevgi kuylarini ijro etishda ukekedan foydalanishgan. Shuning uchun cholgʻu ayniqsa yoshlar orasida mashhur boʻlgan[1].
Ijro paytida asbobning bir uchi ijrochining lablari orasida boʻlishi uchun boʻylab ushlab turildi. Keyin musiqachi barmoqlari bilan yoki hindiston yongʻogʻi bargining oʻrta qismi yoki oʻralgan dumaloq boʻlagi bilan torlarni tezda yulardi. Ukekening bir uchi ogʻizda boʻlgani uchun oʻyin davomida ogʻiz ham qoʻllangan (masalan, til va lablar harakati yordamida turli tovushlar chiqarilgan)[2].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 Mervyn McLean.. Weavers of song: Polynesian music and dance. Auckland University Press, 1999 — 304-305-bet. ISBN 9781869402129.
- ↑ 2,0 2,1 Betty Dunford, Lilinoe Andrews, Mikiala Ayau, Liana I. Honda, Julie Stewart Williams.. The Hawaiians of Old. Bess Press, 2002 — 195-bet. ISBN 9781573061377.