Uran-234

Uran-234/ Tursunboyev Islam

Uran-234

Uran-234 (²³⁴U yoki U-234) va uran rudasida Uran-234 ning bilvosita sifatida uchraydi, ammo u xom uranning atigi 0,0055 % (millionda 55 qism) ni tashkil qiladi, chunki uning yarimparchalanish davri atigi 245,500 yilni tashkil etadi. Bu esa ²³⁸U ning yarim parchalanish davridan 18000 marta kichik. Shunday qilib, tabiiy namunadagi ²³⁴U va ²³⁸U larning nisbati ularning bir-biriga nisbatan yarim yeirilish davrlari nisbatiga teng. Yadroviy parchalanish orqali ²³⁴U hosil boʻlishining asosiy yoʻli quyidagicha: uran-238 yadrolari Uran-235 boʻlish uchun alfa zarrachasini chiqaradi. Keyinchalik, qisqa yarimparchalanish davri bilan ²³⁴Th yadro beta zarrachani chiqaradi va protaktiniy-234 (²³⁴ Pa) yadro izomeriga aylanadi. Nihoyat, ²³⁴Pa yadrolari ²³⁴U yadroga aylanish uchun yana bir beta zarrachani chiqaradi.

Uran-234 yadrosi alfa emissiyasi bilan toriy-230 yadrosiga parchalanadi. Spontan parchalanadigan yadrolarning kichik qismi (milliardga vir necha ulush) bundan mustasno.

Tabiiy urandan juda oz miqdorda ²³⁴U ni ajratib olish uranni muntazam boyitishda qoʻllaniladiganga oʻxshash izotoplarni ajratish yordamida amalga oshirilishi mumkin. Biroq, ²³⁴U ni ajratish uchun kimyo, fizika yoki muhandislik sohalarda haqiqiy ehtiyoj yoʻq. ²³⁴U ning juda kichik sof namunalarini kimyoviy ion almashish jarayoni orqali — alfa parchalanish orqali ²³⁴U gacha parchalanishiga imkon berish uchun namunalaridan olish mumkin.

Shakllanish va yemirilish

Uran-234 quyidagi parchalanishlar natijasida hosil boʻladi:

• Nuklidning β⁺-parchalanishi ²³⁴Np (yarim yemirilish davri 4,4(1)kun):

$\mathrm {^{234}_{93}Np} \rightarrow \mathrm {~_{92}^{234}U} +e^{+}+{\nu }_{e};$

• Nuklidning β⁻-parchalanishi ²³⁴Pa (yarim yemirilish davri 6,70(5) soat):

$\mathrm {^{234}_{91}Pa} \rightarrow \mathrm {^{234}_{92}U} +e^{-}+{\bar {\nu }}_{e};$

• Alfa parchalanishi nuklidi ²³⁸Pu (yarim yemirilish davri 87,7(1) yil):

$\mathrm {^{238}_{94}Pu} \rightarrow \mathrm {^{234}_{92}U} +\mathrm {^{4}_{2}He} .$

Uran-234 ning parchalanishi quyidagi yoʻllar bilan sodir boʻladi:

• Alfa parchalanishi ²³⁰Th ga (ehtimol 100 %, parchalanish energiyasi 4,857,7 (7) keV)

$\mathrm {^{234}_{92}U} \rightarrow \mathrm {^{230}_{90}Th} +\mathrm {^{4}_{2}He} ;$

chiqarilgan α-zarrachalar energiyasi 4722,4 keV (28,42 % hollarda) va 4774,6 keV (71,38 % hollarda).

• Spontan parchalanish (ehtimollik 1,73(10)×10⁻⁹ %).
• Klaster yemirilishi ²⁸Mg ga (parchalanish ehtimoli 1,4(3)×10⁻¹¹ % , boshqalarga koʻra 3.9(10)×10⁻¹¹ %):

$\mathrm {^{234}_{92}U} \rightarrow \mathrm {^{206}_{80}Hg} +\mathrm {^{28}_{12}Mg} .$

• Klaster yemirilishi ²⁴Ne va ²⁶Ne nuklidlarini hosil qilish uchun (parchalanish ehtimoli 9(7)×10⁻¹²%, boshqa manbalargalarga muvofiq 2.3(7)×10⁻¹¹%):

$\mathrm {^{234}_{92}U} \rightarrow \mathrm {^{210}_{82}Pb} +\mathrm {^{24}_{10}Ne} ;$

$\mathrm {^{234}_{92}U} \rightarrow \mathrm {^{208}_{82}Pb} +\mathrm {^{26}_{10}Ne} .$

Yana qarang

• Uran-uran aniqlash