Usret

Usret

Jins	ayol jins

Usret (Useret; misr. Wsrt „Qudratli“) — qadimgi Misr mifologiyasidagi himoya maʼbudasi. Maʼbudaning diniy markazi Fiva shahri boʻlgan.

Tavsif

Maʼbuda kulti XII sulola davrida, uchta firʼavnga uning oʻgʻillari deb nom berilganda oʻsdi. Ushbu firʼavnlardan biri Senusert I boʻlib, uning nomi „Useret maʼbudasining odami“ yoki „Kuchli odam“ deb tarjima qilingan.

Bu maʼbudaning tasviri juda kam. Uning surati tushirilgan bironta ham ibodatxona topilmadi. Maʼbudaning kam sonli tasvirlaridan biri barelyefli stela boʻlib, uning oʻng tomonida maʼbuda rasmi tushirilgan.

Useret uzun toj bilan tasvirlangan, qoʻlida uning nomi bilan bogʻliq „uas“ saltanat hassasi bor. Maʼbuda boshi tepasida patli „uas“ saltanat hassasi, qoʻlida esa nayza kamon va oʻqlar bilan Maat ham tasvirlangan boʻlishi mumkin.

Keyingi davrlarda Usret maʼbudasi oʻrnini Mut maʼbudasi egalladi, u Xathor maʼbudasining shakliga aylandi. U, shuningdek, Isidning oʻgʻli (yoshligida) maʼbud Horusning himoyachisi, deb hisoblangan.

U Amunning birinchi xotini edi (Jon Rey u haqida „qoʻshni qizning ilohiy ekvivalenti“ deydi), keyin u maʼbuda Mut bilan almashtirildi. Mut nomi Usret ismining keyingi versiyasi boʻlishi ham ehtimoldan xoli emas.

Yana qarang

• Misr xudolari roʻyxati
• Amaunet
• Mut

Adabiyotlar

• Xans Bonnet: Reallexikon der ägyptischen Religionsgeschichte, Berlin-Nyu-York 2000-yil.
• Kristian Leitz (Hrsg): Lexikon der ägyptischen Götter va Götterbezeichnungen, Leuven 2002.
• Richard H. Wilkinson: Die Welt der Götter im Alten Ägypten. Glaube-Macht-mifologiya. Theis Verlag, Shtutgart 2003, ISBN 3-8062-1819-6, S. 169.

Havolalar

• Misr ayollari: Wosret, „kuchli“)
• Misr: Wosret — Thebes maʼbudasi)