Viborg harbiy gospitali

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Viborg harbiy gospitali — Viborgdagi harbiy gospital, Petrovskiy mikrorayonida (fin: Neitsytniemi) Gospitalniy koʻchasida Oʻt oʻchiruvchilar maydoni yonida joylashgan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Gospital binosining qush uchish balandligidan koʻrinishi

Rossiya harbiy garnizonlari joylashgan Neitsitniemi hududidagi gospital haqida birinchi manba XVIII-asrning oxiriga toʻgʻri keladi[1]. U yogʻoch binolarda joylashgan boʻlib, ishlatilgan davrida ancha eskirgan[2].

1840-yillarda garnizon kasalxonasining yangi binolarini qurish Rossiya imperiyasi Harbiy vazirligining muhandislik boʻlimi meʼmori P. I. Tamanskiy loyihasi boʻyicha amalga oshirildi. 1845-yilda uning hududida avliyo Pyotr va Pavlus cherkovi qurilgan (hozir xarob holatda)[3]. 1917-yilda Finlandiya mustaqillikka erishgandan soʻng, kasalxona Finlandiya Mudofaa vazirligi tasarrufiga oʻtdi va 1918-yil iyun oyida shahar meri Magnus Gadd koʻmagida muassasa oʻz faoliyatini tikladi. 1930-yilda kasalxonada 401 ta palata, shu jumladan, 77 ta jarrohlik, 29 ta oftalmologik, 50 ta otorinolaringologiya va 50 ta ortopediya, 100 ta oʻrinli teri-venerologiya boʻlimlari mavjud edi.

1931-yilda meʼmorlar T. Elovaara va loyihasiga koʻra, 183 oʻrinli yangi bino qurildi. Asosiy kirish eshigi yonidagi fasadlarga sherlar tasviri qoplangan[2]. Qishki urush boshlanishiga kelib, kasalxona 530 bemorni qabul qila olardi[4].

Qishki urush paytida kasalxona faol ishlagan va u tugagandan soʻng xodimlar, jihozlar va bemorlar Mikkeli shahriga evakuatsiya qilingan. 1940-yil iyul-avgust oylarida Laxti xalq gimnaziyasi va Viyerumaki sport maktabi negizida kasalxona Viborgda oʻz ishini davom ettirdi. 1944-yilda Sovet qoʻshinlari bosqinidan keyin, guvohlarning soʻzlariga koʻra, kasalxona binolari yarador askarlar va tinch aholi bilan toʻlib ketgan. Tez orada muassasa Lahtiga[4] koʻchirildi.

1944-yildan hozirgi kungacha bino harbiy gospital sifatida ishlatilib kelinmoqda.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Neitsytniemen kaupunginosa“ (fi). Virtual Viipuri. 2022-yil 30-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-aprel.
  2. 2,0 2,1 Неувонен П., Пёюхья Т., Мустонен Т.. Выборг. Архитектурный путеводитель, 2-е изд, Выборг: «СН», 2008. ISBN 5-900096-06-8. 
  3. „Храм свв. первоверх. апп. Петра и Павла в г. Выборге“. aquaviva.ru. 2021-yil 14-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-aprel.
  4. 4,0 4,1 Arno Forsius. „Viipurin kaupungin terveydenhuollosta vuosina 1812–1940“ (fi). 2021-yil 30-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 30-aprel.

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Неувонен П., Пёюхья Т., Мустонен Т.. Выборг. Архитектурный путеводитель, 2-е изд, Выборг: «СН», 2008. ISBN 5-900096-06-8.