Kontent qismiga oʻtish

Vikipediya:Mualliflik huquqlarining buzilishi

Vikipediya, erkin ensiklopediya
  • VP:MHB
  • VP:COPYVIO

Vikipediyaning eng muhim jihatlaridan biri undagi matn (media emas. U haqida keyinroq soʻz yuritiladi) Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 xalqaro litsenziyasi (CC BY-SA) va alohida koʻrsatilgan holatlardan tashqari, GNU erkin hujjatlashtirish litsenziyasi (GFDL) (versiyalari boʻlmagan, oʻzgarmas boʻlimlar, old va orqa muqova matnlarisiz) shartlari asosida har kim tomonidan erkin qayta ishlanishi, qayta foydalanilishi va rivojlantirilishi mumkin. Hissa qoʻshuvchilar asl matnlarni taqdim etgach, uni har ikkala litsenziya asosida qayta ishlashga rozilik bildiradilar. Shuningdek, mualliflik huquqi siyosatiga muvofiq, toʻgʻri manba koʻrsatilgan taqdirda, ommaviy foydalanish uchun ochiq manbalardan yoki boshqa mos litsenziyali manbalardan olingan materiallardan ham bemalol foydalanish mumkin.

Biroq, ommaviy mulk boʻlmagan yoki tegishli tarzda litsenziyalanmagan manbalardan mualliflik huquqi egasining ruxsatisiz materialni koʻchirish (agar u Vikipediyaning noerkin kontent siyosati va koʻrsatmalariga muvofiq qoʻllanadigan qisqa iqtibos boʻlmasa) mualliflik huquqining buzilishiga olib kelishi mumkin. Agar ijodiy til yoki jumla tuzilishida sezilarli lingvistik oʻxshashlik mavjud boʻlsa, hatto ba’zi oʻzgarishlar bilan koʻchirilgan matnni kiritish ham mualliflik huquqini buzish hisoblanishi mumkin. Bu usul „yaqin parafrazalash“ deb atalib, u plagiat muammosini ham keltirib chiqarishi mumkin. Bunday holat mualliflik huquqi va ilmiy halollik nuqtai nazaridan jiddiy e’tiborga olinishi lozim. Bunday holatlarga jiddiy yondashish kerak. Chunki mualliflik huquqining buzilishi nafaqat Vikipediyadagi erkin tahrirlash jarayonlariga zarar yetkazadi, balki huquqiy muammolarni ham keltirib chiqaradi.

Rasmlar va boshqa ommaviy axborot vositalari uchun vaziyat biroz farqli. Chunki bu holatda boshqa turdagi litsenziyalar qabul qilinadi. Qisqacha aytganda, tegishli bepul litsenziya bilan eʼlon qilinmagan va noerkin kontent mezonlariga mos kelmaydigan ommaviy axborot vositalari nomaqbul deb hisoblanishi kerak. Batafsil maʼlumot olish uchun Vikipediya:Tasvirlardan foydalanish siyosati, Vikipediya:Noerkin kontent qoidalari bilan tanishing. Shuningdek, tasvirlar yoki boshqa fayllar bilan bogʻliq muammolarni hal qilish uchun ayrim tavsiya etilgan qadamlar boʻyicha Vikipediya:Tasvirni oʻchirish uchun qoʻllanmadan maʼlumot olish mumkin.

Yana qarang