Vladimir Stasov

Vladimir Stasov portreti Ilya Repin tomonidan suratga olingan

Vladimir Vasilevich Stasov (shuningdek, Stassov; 14-yanvar 1824-yil — 23-oktyabr 1906-yil) — rus musiqasi va san‘ati tanqidchisi. Badavkat zodagonlar oilasida tugʻilgan. Stasov XIX asr oʻrtalarida rus madaniyatining taniqli vakiliga aylangan. U koʻplab isteʼdodlarini kashf etgan. Ularni koʻplab asarlarini asarlarniyozishga ilhomlantirgan va koʻplab maqolalar va matbuotga yoʻllagan maktublarida ularning janglarini olib bordi. Stasov uni „bizning buyuk umumrossiya tanqidchisimiz“ deb hisoblagan rus yozuvchisi va dramaturgi Ivan Turgenev bilan bir umr bahslashgan. U rus sanʼatini oʻzini Yevropaning hukmronligidan ozod boʻlishini xohlagan. Gʻarbdan nusxa koʻchirish orqali u rus rassomlari, eng yaxshi, ikkinchi darajali boʻlishi mumkinligini his qildigan. Biroq, ular oʻzlarining milliy anʼanalaridan foydalanib, oʻzining yuksak badiiy meʼyorlari va oʻziga xosligi bilan Yevropaga mos keladigan haqiqiy milliy sanʼat yaratishlari mumkin boʻlgan. Stasov „milliy“ deganda nafaqat odamlar hayotini tasvirlaydigan, balki ular uchun mazmunli boʻlib, qanday yashashni koʻrsatadigan sanʼatni nazarda tutgan.