Vyetnamcha animatsiya

Vyetnam animatsiyasi (Vyetnamcha: Hoạt hình Việt Nam) 1959-yilda rivojlanishni boshlagan. Vyetnam animatsion studiyasi bir guruh yosh animatorlar tomonidan shakllantirilgan. (Ngô Mạnh Lân, Lê Minh Hiền, Hồ Tạnh, Hồ Quảed,) Komikslar odatda truyện tranh (Chữ Hán : mánhàn) (soʻzma-soʻz maʼnosi: rasmli hikoya) yoki eski nomi Mạn họa (Chữ Hán : chữhọa) (soʻzma-soʻz: „hajviy rasmlar“ yoki komikslar) nomlari ostida chiqqan. Animatsiya hoạt hình (Chữ Hán : hànhì ) (soʻzma-soʻz maʼnosi: „tirik rasmlar“ yoki animatsiya) degan nomlar bilan atalgan.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1958-1975[tahrir | manbasini tahrirlash]

Birinchi Vyetnam animatsiyasi 1959- yilda yaratilgan. Con cáo và tổ ong (Tulki va asalari uyasi) nomli sheʼr Đáng đời thằng Cáo (Tulkiga loyiq) ^[1] boʻlib, Vyetnam animatsiyasi rivojlanishining birinchi filmi hisoblanadi. U 14 misradan iborat sheʼr boʻlib, tulki asal yeyish uchun asalari uyasini qazib olmoqchi boʻladi, biroq, asalarilar tulkini qoʻrqitish uchun yigʻilib, tulkini chaqishi haqida hikoya qilingan. ^[2] Sheʼr yapon va g‘arbga qarshi imperialistik kayfiyat yuqori bo‘lgan bir paytda yozilgan.

Tổ ong lủng lẳng trên cành

Trong đầy mật nhộng ngon lành lắm thay.

Cáo già nhè nhẹ lên cây

Định rằng lấy được, ăn ngay cho giòn.

Ong thấy Cáo muốn cướp con,

Kéo nhau xúm lại vây tròn Cáo ta.

Châm đầu, châm mắt Cáo già

Cáo già đau quá phải sa xuống rồi.

Ong kia yêu giống yêu nòi

Đồng tâm hiệp lực đuổi loài cáo đi.

Bây giờ ta thử so bì,

Ong còn đoàn kết, huống chi là người !

Nhật, Tây áp bức giống nòi,

Ta nên đoàn kết để đòi tự do.

Shoxdan osilgan asalari uyasi

Mazali nektar bilan toʻldirilgan.

Keksa tulki ohista daraxtga chiqib

Uni olishga ahd qildi, xirillab ketguncha darhol yeb qo‘ydi.

Asalari tulki uni oʻgʻirlamoqchi ekanligini koʻrdi,

Tulkini oʻrab olish uchun birga tortishdi.

Keksa tulkining boshini tishlab, koʻzlarini chaqishdi

Keksa tulkida ogʻriq shunchalik ediki, u yiqilib tushdi.

Boshqa asalarilarga bu usul yoib qoldi

Tulkilarni haydash uchun birlashishdi

Endi taqqoslaylik,

Asalarilar birga ekan, odamlar u yoqda tursin!

Yaponiya va Gʻarb irigai zulm qiladi,

Biz erkinlikni talab qilish uchun birlashishimiz kerak.

1976-1985 yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

1986-2000 yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2001-2010 yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

2011 — yildan hozirgacha[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vyetnam animatsion studiyasi yiliga 8,10 ta multfilm ishlab chiqargan, ularning aksariyati talabalar guruhlari va kichik studiyalar tomonidan anʼanaviy ravishda yoki kompyuterda chiziladi.2010-yillarda Vyetnam komikslari sanoatining yuksalishi bilan Vyetnam animatsiyasi tez orada yuksalib, Tailandgacha yetib boradi, Osiyo komikslari va G‘arb komikslari va animatsiyasi Vyetnam animatsiyalari va komikslari uchun dastlabki ilhom manbai bo‘ladi.

2016- yildan beri Vyetnamdagi animatsiya Colory Animation yoki Red Cat Motion kabi mustaqil animatsiya studiyalari tufayli 3D animatsiya texnikasida sezilarli rivojlangan. Bundan tashqari, DeeDee Animation Studio misolida 2D animatsiya ham sezilarli rivojlanishlarga duch keldi. Vyetnamda animatsiya yaratish xarajatlari global oʻrtacha koʻrsatkichdan nisbatan past boʻlganligi sababli, Vyetnam animatsiya studiyalari odatda xalqaro animatsiya loyihalari uchun autsorsing hamkorlari sifatida tanlangan. Bundan tashqari, animatsion videolardan foydalanish Vyetnamdagi MILO yoki Lifebuoy kabi bir qancha yirik brendlar uchun maʼqul kelgan video marketing strategiyasiga aylangan.

2018- yil oxirida POPS Worldwide, „The Silver iOn Squad“ animatsion seriyasi DeeDee Animation Studio tomonidan ishlab chiqarilgan.^[3]

2019-yil boshida DeeDee Animation Studiosining ijtimoiy media kanallarida „Broken Being: Prequel“ qisqa metrajli animatsion filmining premerasi ham bo‘lib o‘tgan. Film Dan Tri, Vyetnamnet, Tien Phong va boshqalar kabi ommaviy axborot vositalari va gazetalar tomonidan ijobiy qabul qilingan, ularning barchasi filmni „Vyetnamdagi birinchi [XXi asr] kattalar uchun moʻljallangan animatsion film“ deb tan olishgan. Ayni paytda, Dan Trining soʻzlariga koʻra, "„Broken Being: Prequel“ animatsion filmi Vyetnamdagi animatsiya koʻrinishini oʻzgartirgan". ^[4]

2021-yildan boshlab Lạc Trôi (Yoʻqotilgan va Drifting) animatsion multfilm boʻlib, MTP Entertainment ostida Son Tung 9-qism orqali zamonaviy jamiyatga qirgʻoqqa chiqqan xayoliy, tarixiy Vyetnam shahzodasi rolini oʻynagan. ACE Media Vyetnam ovozli ijrochi va AVR Creative Vyetnam animatsiyasini loyihada bir qator boshqa shaxslar bilan ham toʻldirib kelmoqda.