Xoshut xonligi
Xoshut xonligi 和碩特汗國
| |
|---|---|
| 1642–1717 | |
 Xoshut xonligi xaritasi | |
| Maqom | Koʻchmanchilar imperiyasi |
| Din | Tibet buddizmi |
| Tarix | |
• Asos solingan |
1642 |
• Tugatilgan |
1717 |
| Hozirda hududida quyidagilar mavjud | Xitoy hududi |
Xoshut xonligi — 1642—1717-yillarda Tibet platosida joylashgan Oyrotlar xonligi.
Nomi
[tahrir | manbasini tahrirlash]U, shuningdek, Xeshuote xonligi (和碩特汗國), Xoshut davlati yoki Quoshote xonligi deb ham ataladi. Lotin alifbosida Xoshud deb yoziladi.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yuan sulolasi davrida Tibet mo'g'ullar tomonidan bosib olinadi. 1642-yilda Xoshut xonligi mahalliy Xoshut shahzodasi va Yuqori Mo'g'ullar rahbari Gushi Xon tomonidan tashkil etilgan. U Tibet rahbari 5-Dalay Lamaning siyosiy va ruhiy hokimiyati ostida Tibetni qayta birlashtirdi. Dalay Lama va uning hamkasblari Gushi Xon bilan bog'liq bo'lmagan Ganden Phodrang deb ataladigan fuqarolik davlat organini tashkil qildilar.
Xoshut xonligi 1717-yilda Jung'or xonligi qo'shinlari tomonidan bosib olindi. Jungʻorlar Xoshut xonligining so'nggi hukmdori Lxa-bzang Xon tomonidan qoʻllanayotgan Dalay Lama lavozimiga da'vogar Yeshe Gyatsoni taxtdan ag'darishdi. Jungʻorlar oʻz navbatida 1720-yilda Sin sulolasining harbiy qoʻshinlari tomonidan Tibetdan quvib chiqarildi va Tibet Sin imperiyasi bilan birlashtirildi.
Xoshut xonligi xonlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Gushi Xon : 1642-1655
- Dayan Xon : 1655–1668 (oʻgʻli)
- Tenzin Dalay Xon : 1668-1696 (o'g'li)
- Tenzin Vangchuk Xon : 1696-1697 (o'g'li)
- Lxa-bzang Xon : 1697-1717 (ukasi)
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Xoyt S.K. Etnicheskaya istoriya oyratskix guruh. Elista, 2015. 199 s.
- Xoyt S.K. Dannye folklora dlya izucheniya putey etogeneza oyratskix grup // Mejdunarodnaya nauchnaya konferensiyasi «Setevoe vostokovedie: obrazovanie, nauka, kultura», 7-10-dekabr 2017-yil g.: materialy. Elista: Izd-vo Kalm. un-ta, 2017. s. 286–289.