Kontent qismiga oʻtish

Xrisipp

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Xrisipp (qadimgi yunoncha: Χρύσιππος) — qadimgi yunon mifologiyasidagi personaj[1]. Tantalning oʻgʻli[2] Pelopning noqonuniy oʻgʻli. Uning goʻzalligi tufayli Fiva shohi Lay uni sevib qoldi va Nemeadagi oʻyinlarda bir yigitchani oʻgʻirlab ketdi, keyin uning nomusiga tegdi[3]. Pelop Fivlarga urush bilan tahdid qilib, uni qaytarishni talab qildi. Boshqa bir hikoyaga koʻra, Lay uni aravada Fivaga olib borgan va u yerda Xrisipp oʻz joniga qasd qilgan[4]. Giginning soʻzlariga koʻra, uni Tesey oʻgʻirlab ketgan[5].

Afsonaning boshqa versiyasiga koʻra, Xrisipp Enomayning qizi Gippodamiyaning soʻziga kirib[6] Atrey va Fiest (yoki faqat Atrey[7]) tomonidan oʻldirilgan.

Buni Gesiod[8] tilga olgan boʻlishi mumkin. Ehtimol, Sofoklning „Gippodamiya“ tragediyasi boʻlgandir[9], lekin tragediyalar roʻyxatida u yoʻq. Xudoning mahbubi deb atalgan (xato boʻlishi mumkin)[10].

Yevripidning „Xrisipp“ tragediyasi, Diogenning „Xrisipp“ pyesasi, Likofronning, nomaʼlum muallifning va Aksiyning „Xrisipp“ tragediyalari va Strattidning „Xrisipp“ komediyasi qahramoni (ularning hech biri saqlanib qolmagan).

  1. Mifi narodov mira. M., 1991-92. V 2 t. T.2. S.598
  2. Psevdo-Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka III 5, 5
  3. Elian. Pyostrie rasskazi XIII 5
  4. Afiney. Pir mudresov XIII 79, 602f // Primechaniya V. G. Boruxovicha v kn. Apollodor. Mifologicheskaya biblioteka. L., 1972. S.167
  5. Gigin. Mifi 271
  6. Gigin. Mifi 85
  7. Platon. Kratil 395b
  8. Gesiod. Perechen jenщin, fr.190 M.-U.
  9. Kommentariy D. O. Torshilova v kn. Gigin. Mifi. SPb, 2000. S.105
  10. Kliment. Protreptik 33, 5