Yadroviy yo'nalish
Yadroviy yo'nalish (Yadro orientatsiyasi), yadro fizikasida, kosmosdagi ba'zi o'qlarga nisbatan yadro spinlari yig'ilishining yo'nalishli tartibidir. [1] Bu yadroviy spektroskopiya usullaridan biridir.
Magnit maydonda spinli yadro sathi energiya oralig'iga ega bo'lgan magnit pastki darajalarga bo'linadi. [2] Bu darajadagi populyatsiyalar barqaror haroratda Boltsman taqsimoti bilan belgilanadi va mohiyatan teng bo'ladi. Teng bo'lmagan populyatsiyalarni olish uchun Boltsman taqsimotidagi eksponensial 1 ga teng bo'lmasligi kerak. Bunga erishish uchun taxminan 10 millikelvin haroratgacha sovutish kerak. Odatda, bunga qiziqish yadrolarini ferromagnit xostlarga joylashtirish orqali erishiladi.
1940-yillarning o'rtalarida Yevgeniy Zavoiskiy elektron paramagnit rezonansni ishlab chiqdi va natijada yadroviy yo'nalish tushunchasiga olib keldi. [3] 1950-yillarning boshlarida Nevill Robinson, Jim Daniels va Maykl Greys Oksford universitetining Klarendon laboratoriyasida birinchi marta yadroviy orientatsiya namunasini yaratdilar. Hozir Oksfordda yadroviy yo'nalish bo'yicha guruh mavjud. [2]
Ushbu maqola Mirzo Ulug'bek nomidagi O'zbekisto Milliy Universiteti Fizika fakulteti talabasi Hasanova Shoxista tomonidan wikita'lim loyihasi doirasida ingliz tilidan tarjima qilindi.
Bibliografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
- KS Krane, Yadro orientatsiyasi va yadro tuzilishi . Hyperfine Interactions, 43-jild, 1–4 raqamlar, 3–14-betlar, 1988 yil dekabr.
- B. Bleaney, ytterbium vanadatida o'zaro relaksatsiya va yadroviy yo'nalish . Ishlar: Matematika, fizika va muhandislik fanlari, 455-jild, 1988-son, 2835–2839-betlar, 1999-yil 8-avgust. Qirollik jamiyati tomonidan nashr etilgan.
- B. Bleaney, Dinamik yadro polarizatsiyasi va terbium vanadatida yadroviy orientatsiya . Amaliy magnit rezonans, 21-jild, 1-raqam, 35–38-betlar, 1988 yil dekabr.
Shuningdek[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Yadro magnit rezonansi
- Mössbauer spektroskopiyasi
- Buzilgan burchak korrelyatsiyasi
Ma'lumotnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Nuclear orientation, The Free Dictionary.
- ↑ 2,0 2,1 General Idea of Nuclear Orientation, Nuclear Orientation Group, University of Oxford, UK.
- ↑ B. Bleaney and O. V. Lounasmaa, Nuclear Orientation and Nuclear Cooling Experiments in Oxford and Helsinki. Part 2. Progress from 1945 to 1970. Notes and Records of the Royal Society of London, Volume 57, Number 3, pages 323–330, September 2003. Published by The Royal Society.