Kontent qismiga oʻtish

Yaponiya — Misr munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Yaponiya — Misr munosabatlari

Yaponiya
Misr

Yaponiya — Misr munosabatlari (arabcha: العلاقات المصرية اليابانية yaponcha: 日本とエジプトの関係 ‎日本語 한국어 とエジプトのhín) — Yaponiya va Misr oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlar. Rasmiy bayonotlarga koʻra, Misr va Yaponiya „kuchli doʻstona munosabatlarga“ ega[1] ikkala davlatdagi elchixonalar[2] oʻzaro manfaatli iqtisodiy va savdo aloqalarini qoʻllab-quvvatlaydi[3].

Tarixi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mamlakatlar oʻrtasidagi munosabatlar XIX asrda oʻrnatilgan. Birinchi jahon urushida Buyuk Britaniya protektorati ostida boʻlgan Misr va Yaponiya ittifoqchi boʻlib, markaziy kuchlarga qarshi kurashganlar. Buyuk Britaniya yapon qoʻshinlarining Yaqin Sharqdagi operatsiyalar tarkibida ishtirok etish imkoniyatini koʻrib chiqdi. Yapon qoʻshinlari Misrning oʻzida ham zaxira sifatida zarur edi. Biroq, Yaponiyaning oʻsib borayotgan taʼsiridan qoʻrqib, Britaniya bunday gʻoyalardan voz kechdi.

Tokiodagi Misr elchixonasi.

Diplomatik munosabatlar 1922-yilda Yaponiya Misr mustaqilligini tan olgandan soʻng oʻrnatildi[4]. Shu paytdan boshlab oliy martabali diplomatlar va davlat rahbarlari bir-birining hududiga qayta-qayta tashrif buyurishdi. 1995-yilda Bosh vazir Tomiichi Murayama Misrga, Prezident Husni Muborak esa 1983-, 1995- va 1999-yillarda Yaponiyaga tashrif buyurdi[5][6][7].

1998-yildan 2002-yilgacha Yaponiya Misrga jami 3,5 milliard AQSH dollari miqdorida kreditlar berdi[8]. 2002-yilda mamlakatlar oʻrtasidagi oʻzaro tovarayirboshlash hajmi 1 milliard AQSH dollaridan oshdi[9]: xususan, Shohlar vodiysida mehmonxona qurildi, yangi koʻprik ochildi va tez tibbiy yordam mashinalari keltirildi. Turizm sohasida ham ijobiy tendensiya kuzatilmoqda: 2009-yilda Misrga 90 ming yapon, 2007-yilda 3,5 mingga yaqin misrlik Yaponiyaga tashrif buyurgan.

Misrdagi yaponlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Misrda 2009-yil oktyabr holatiga koʻra 1051 Yaponiya fuqarolari yashagan[5]. Bular asosan yirik kompaniyalar muhandislari va Misrning yirik shaharlarini tartibga solish bilan shugʻullanadigan ishbilarmonlar edi. Biroq, 2011-yildagi inqilobiy voqealardan keyin 470 kishi xavfsizlik nuqtayi nazaridan mamlakatni tark etgan[10].

Operatsion aloqalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Siyosat

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yaponiya Misrning Yaqin Sharqdagi mojarolarni hal qilish va diplomatik muzokaralarni amalga oshirishdagi muhim rolini tan oladi[5]. Yaponiya va Misr hukumat rahbarlari mintaqada tinchlikni saqlash nuqtai nazaridan bir-birining tinchlik tashabbuslarini qoʻllab-quvvatlaydi[11]. Ikkala davlat ham oʻzlari uchun foydali boʻlgan manfaatli sohalarida munosabatlar va hamkorlikni rivojlantirish bilan shugʻullanadigan Qoʻshma qoʻmita aʼzolaridir[12].

Taʼlim

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Taʼlim va tajriba almashish sohasidagi yutuqlardan biri Misr-Yaponiya fan va texnologiya universiteti 2010-yilda tashkil topgan va Iskandariya yaqinidagi Nyu-Borg el Arab shahrida joylashgan[13][14]. Shuningdek, Giza shahrida 1972-yilda ochilgan Qohira yapon maktabi anʼanaviy maktablarning boshlangʻich va oʻrta sinflarini oʻz ichiga oladi[15].

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Retrieved May 4, 2009“. Web.archive.org (9-oktabr 2008-yil). 2008-yil 9-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-oktabr 2016-yil.
  2. ↑ [1] Retrieved May 4, 2009. [sayt ishlamaydi]
  3. ↑ „Japan and Egypt open up“. 2013-yil 27-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-may 2009-yil.
  4. ↑ „Egyptian Japanese Relations: The Year of Egypt Tourism Promotion in Japan 2009“. Mainichi Daily News. 17-may 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-may 2009-yil.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 „Japan-Egypt Relations“. Министерство иностранных дел Японии. 2009-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-may 2009-yil.
  6. ↑ „Egyptian-Japanese relations“ (en). 2009-yil 23-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-may 2009-yil.
  7. ↑ „Egyptian-Japanese Relations - Kaoru Ishikawa“ (24-dekabr 2008-yil). 2009-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-may 2009-yil.
  8. ↑ Gamal Essam El-Din. „Japan and Egypt open up“. Al-Ahram (18-noyabr 2004-yil). 27-avgust 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-may 2009-yil.
  9. ↑ MEO Research Center. „Egyptian–Japanenese Trade Exchange Hits 12B.“. Asia Africa Intelligence Wire (5-iyun 2002-yil). Qaraldi: 9-aprel 2009-yil.
  10. ↑ : Japan Today — About 470 Japanese flee Cairo unrest on chartered planes[sayt ishlamaydi]Andoza:Недоступная ссылка
  11. ↑ „Egypt, Japan for delay in Palestinian state declaration, resuming deadlocked peace talks“. Arabic News (13-aprel 1999-yil). 14-fevral 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-may 2009-yil.
  12. ↑ „Japan-Egypt Relations“. Eg.emb-japan.go.jp. Qaraldi: 1-oktabr 2016-yil.
  13. ↑ „THE OPENING CEREMONY OF EGYPT-JAPAN UNIVERSITY OF SCIENCE AND TECHNOLOGY (E-JUST).“. States News Service – via HighBeam Research (subscription required) (3-iyun 2010-yil). 2014-yil 11-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-fevral 2013-yil.
  14. ↑ „Egypt-Japan Science and Technology University opens in Borg El Arab.“. Research-Technology Management – via HighBeam Research (subscription required) (1-sentabr 2010-yil). 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-fevral 2013-yil.
  15. ↑ "Cairo Japanese school shuts down due to political unrest." (, Alternate (Wayback Machine saytida 2017-12-01 sanasida arxivlangan)) Kyodo at Deccan Herald. Sunday February 6, 2011. Retrieved on 5 January 2014.

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Yaponiya_—_Misr_munosabatlari&oldid=4440438" dan olindi