Yarashuv cherkovi (Berlin)
Yarashuv cherkovi | |
---|---|
Koordinatalari | 52/32/9/N/13/23/31/E |
Joylashuv | Germaniya |
Xarita | |
Koordinatalari | 52°32′9″N 13°23′31″E / 52.53583°N 13.39194°E |
Mitte tumanida bombalangan yarashuv cherkovi poydevorida qurilgan yarashuv kapellasi (nemischa: Kapelle der Versöhnung ,) Berlin devori yodgorligining bir qismidir[1].
Fikr
[tahrir | manbasini tahrirlash]1985-yilda yarashuv cherkovi buzilganiga qaramay, uning evangelistlar jamoasi ruhoniy Manfred Fisher rahbarligida faol boʻlib qoldi. Berlin devori qulaganidan soʻng, jamoat va fuqarolik faollari portlatilgan cherkovni qayta tiklash uchun qimmat rejadan voz kechishdi. Buning oʻrniga, tarixiy xotirani saqlab qolish uchun muhim boʻlgan „Berlin devori“ yodgorlik majmuasiga hamda koʻplab sayyoh — tashrif buyuruvchilarning manfaatlarini koʻzlab, bir joyda yarashuv cherkovini qurish gʻoyasi paydo boʻldi.
Arxitektura
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bernauer Strassedagi Yarashuv ibodatxonasining qurilishi 1999-yilda[2] Berlinlik ikki meʼmor Piter Sassenrot (Ger nemischa: Peter Sassenroth ) hamda Rudolf Reytermann (nemischa: Rudolf Reitermann ), shuningdek avstriyalik arxitektor hamda loy mutaxassisi Martin Rauch (nemischa: Martin Rauch )[3].
Cherkovning tarkibi oʻqlari joyidan siljigan ikkita oval binodan (biri ikkinchisining ichida) iborat. Tashqi oval yupqa taxtalardan yasalgan panjara devoridan hosil boʻlib, tashrif buyuruvchilar uchun atrof-muhitga tegishlilik hissi yaratadi. Qurbongohi saqlanib qolgan loy devorlari bilan yopilgan ichki oval bu yerda cherkov xizmatlarini oʻtkazishga imkon beradi. Kunduzi yorugʻlik qurbongohga tomdagi sirlangan teshikdan kiradi.
Ibodatxona qurilishida adobe ishlatilgan. Loy tuproq materiallari, shuningdek, portlatilgan Yarashuv cherkovi poydevoridan olingan gʻishtning maydalangan boʻlaklari bilan aralashtiriladi. Bu ishda avstriyalik Martin Rauchga Sharqiy va G‘arbiy Yevropaning 14 davlatidan kelgan ko‘ngillilar yordam berishdi. 2000-yilda cherkov tantanali ravishda muqaddas qilindi[4].
Diqqatga sazovor joylar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Portlatilgan Yarashuv cherkovi joylashgan joy aniqlik uchun perimetri boʻylab metall truba bilan belgilangan. Bu bizga yarashuv ibodatxonasining joylashuvi gʻoyib boʻlgan cherkov xoriga mos kelishini tushunishga imkon beradi. Qoʻngʻiroq minorasi joylashgan joyda, XIX asrning oxirida himoya plyonkasi orqasida uchta qoʻngʻiroqni koʻrishingiz mumkin. Xarobalardan qutqarilgan xoch taxminan qoʻngʻiroq minorasi qulagan joyda namoyish etilgan va u tugagan.
Cherkovning qurbongoh qismida ochiq xoch ostida mustahkamlangan Oxirgi kechki ovqat mavzusidagi yogʻoch relef aniq koʻrinadi.
Cherkovga kirishdan oldin „yarashish“ deb nomlangan kompozitsiya diqqatga sazovordir
Bu ingliz haykaltaroshi, rassomi va shoiri Jozefin de Vaskonselos tomonidan yaratilgan asarning nusxasi. Uning bronza haykaltaroshlik guruhi urush tugaganining 50 yilligi munosabati bilan Aziz Maykl xarobalari yaqinida oʻrnatildi. Aziz Maykl Koventrida[5], shuningdek Xirosima tinchlik memorial bogʻida[6].
Yozda pastor Manfred Fischer ishtiyoq bilan gapiradigan yarashuv cherkovi yonida bugʻdoy oʻraladi[7].
Memorialga tashrif buyurgan koʻplab mehmonlar bu yerda toʻplangan fotosuratlar va hujjatlar bilan tanishish imkoniga ega[1][4].
Oʻlganlar uchun ibodatlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]2005-yil 13-avgustdan boshlab Berlin devori qurbonlari uchun 15 daqiqalik ibodat har hafta seshanbadan jumagacha soat 12:00 da yarashuv cherkovida oʻqiladi. Har bir ibodatning markazida qurbonlardan birining taqdiri turadi, ularning roʻyxati „Berlin devori qurbonlari“ tadqiqot loyihasi tufayli doimiy ravishda yangilanadi. Berlin aholisi va mehmonlari ibodatda qatnashishlari mumkin.
2014-yil 9-noyabrda Berlin devori qulaganining XXV yilligi munosabati bilan kantsler Angela Merkel, taniqli siyosatchilar, diplomatlar, inson huquqlari himoyachilari ishtirokida yarashuv cherkovida halok boʻlganlar haqida gullar qoʻyish hamda ibodat qilish marosimi boʻlib oʻtdi[8][9].
2019-yilda yarashtirish cherkovi Berlin devori qulaganining XXX yilligi munosabati bilan tantanali marosimning 2 chi bosqichi boʻlib oʻtdi. Angela Merkel oʻzining qisqa nutqida portlagan cherkovni, totalitar tuzum qurbonlarini hamda nemislar uchun mamlakat taqdiridagi fojiali va baxtli voqealar bilan bogʻliq „9-noyabr“ sanasining alohida ahamiyatini esladi. Ruhoniylar Zabur hamda yodgorlik ibodatlarini oʻqishdi. Cherkovdan chiqib ketayotganda, ishtirokchilar 1989-yilgi namoyishchilar qoʻlidagi yonayotgan shamlar tinch nemis inqilobining ramziga aylanganini eslash uchun ularni yoqish va Berlin devorining boʻlaklariga qoʻyish uchun ingichka cherkov shamlarini oldilar [10][11].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 „Часовня примирения (Kapelle der Versöhnung)“. berlin.de. Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
- ↑ „Bau-Dokumentation, 1999 August“. WebCite. Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.[sayt ishlamaydi](olm.)
- ↑ „Evangelische Versöhnungsgemeinde“. kapelle-versoehnung.de. Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
- ↑ 4,0 4,1 „Kapelle der Versöhnung“. berliner-mauer-gedenkstaette.de. Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.(olm.)
- ↑ „The Josefina de Vasconcellos Arts Care Trust“. WebCite. Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.[sayt ishlamaydi](ingl.)
- ↑ Зак. „Восточный Берлин, ч.2. Мемориал Берлинской стены на Бернауэр-штрассе“. zak-vl.livejournal.com (2013-yil 24-aprel). Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
- ↑ Мария Мартысевич. „Запад: документация и примирение“. goethe.de (февраль 2010). Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
- ↑ „В Германии отмечают 25-летие падения Берлинской стены“. txt.newsru.com (9 ноября 2014). Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
- ↑ „Юбилей крушения Берлинской стены: 8000 шаров в небе“. Би-би-си (10 ноября 2014). Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
- ↑ Никита Жолквер. „Как в Берлине отмечали 30-летие падения Берлинской стены“. Deutsche Welle (2019-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
- ↑ Philipp Siebert. „30 Jahre Mauerfall in Berlin: Hier wird gefeiert“ (de). Berliner Morgenpost (2019-yil 9-noyabr). Qaraldi: 2019-yil 10-noyabr.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Yarashish cherkovining rasmiy veb (Wayback Machine saytida 2019-08-28 sanasida arxivlangan)-sayti (oʻn ikki tilda)Berlin devori qulaganining 30 yilligiga bagʻishlangan sayt