Yelkanlar Omikroni

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

Yelkanlar Omikroni (o Vel/o Velorum) — Yelkanlar yulduz turkumidagi pulsatsiyalanuvchi oʻzgaruvchan yulduz. Omikron nomi yulduz uchun tarixan oʻrnashgan, ammo baʼzi manbalarga koʻra, yulduzni bildiruvchi bosh harf lotincha „o“ edi[1].

Yelkanlar Omikroni B3 spektral tipidagi koʻk-oq subgigant sifatida tasniflanadi. Yulduz SPB yulduzlari sinfiga kiradi, yaʼni B spektral tipidagi sekin pulsatsiyalanuvchi oʻzgaruvchan yulduzlar, ularning prototipi 53 Persey[2].

Uning oʻzgaruvchanligi beta Sefey turiga oʻxshaydi, lekin undan farqli oʻlaroq, pulsatsiya davri soatlarda emas, balki kunlarda oʻlchanadi va shunga mos ravishda zohiriy yulduz kattaligi +3,55m dan +3,67mgacha 2,78 kunlik davr bilan oʻzgaradi. 495 yorugʻlik yili masofasida yulduz Quyoshdan 2210 barobar yorqinroq porlaydi. Yulduzning radiusi Quyoshnikidan 7,1 marta katta[3].

Tadqiqotlar shuni koʻrsatadiki, yulduz spektroskopik ikkilikdir va u 3,2 soatlik davr bilan aylanadigan hamrohiga ega boʻlishi mumkin.

Yelkanlar Omikron IC 2391 ochiq yulduz klasteridagi eng yorqin yulduz boʻlib, unga oʻzining ikkinchi norasmiy nomini berdi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. omi Velorum na Alcyone, 2016-03-04da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2022-05-30
  2. Wesselink, A. J.; Paranya, K.; DeVorkin, K. „Catalog of Galactic β Cephei Stars.“ (deadlink). The Astrophysical Journal Supplement Series (1972). 2012-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 7-noyabr. (ingl.)
  3. Stankov, Anamarija; Handler, Gerald „Catalogue of stellar dimensions“. The Astrophysical Journal Supplement Series (2005). 2012-yil 10-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 7-noyabr. (ingl.)