Kontent qismiga oʻtish

Yevgeniy Kutirev

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Yevgeniy Kutirev
ruscha: Евге́ний Ива́нович Кутырев
Tavalludi 1918-yil 11-yanvar
Vafoti 1990-yil 23-iyul
Fuqaroligi Sovet Ittifoqi Sovet Ittifoqi
Kasbi me'mor
Mukofotlari

Yevgeniy Ivanovich Kutirev (1918-yil, Yangi Buxoro, SSSR — 1990-yil) — sovet meʼmori, loyihalovchi, RSFSRda xizmat koʻrsatgan meʼmor, SSSR Davlat mukofoti laureati.

Tarjimai holi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1941-yilda Qizil Armiya safiga chaqirilgan, 1942-yilgacha Kuybishev nomidagi akademiyaning talabasi boʻlgan va komsomol akademik kurslarini tugatgan (1942—1943). 1943-yildan Kalinin (1943—1944) va Leningrad frontlarida (1944—1945) jang qilgan.

Urushdan keyin SSSR Vazirlar Kengashining konstruktorlik guruhida ishlagan (1949—1956). Moskva arxitektura institutining aspiranturasini tamomlagan (1953—1956). Giprogor uni ustaxona boshlig‘i qilib ishga oladi va 1966-yilgacha shu yerda ishlagan. Keyinchalik Markaziy shaharsozlik ilmiy-tadqiqot instituti bosh arxitektori — loyihalash boʻlimi boshligʻi sifatida faoliyat olib borgan(1966—1989).

1966—1975-yillarda Surikov nomidagi Moskva rassomlik institutining haykaltaroshlik kafedrasida dars bergan.

Kuzminskoye qabristoniga dafn qilingan.

Ijodiy ishlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1953—1954-yillarda Kiyevskaya metro bekati yer osti zalining ichki qismini dekorativ dizaynini yakunlagan.

1960-yilda Kutirev ish boshqaruvchisi boʻlgan Nijnekamskning bosh rejasi yangi shaharlar uchun loyihalar tanlovi 1-darajali diplomi va Butunittifoq koʻrgazmasida SSSR xalq xoʻjaligi yutuqlari koʻrgazmasining oltin medali bilan taqdirlangan[1].

Tolyatti shahri uchun loyihalarni ishlab chiqishga rahbarlik qilgan. Kutirev bosh reja, qurilishning birinchi bosqichini batafsil rejalashtirish loyihasi, texnik loyiha va ishchi chizmalarning muallifi, shuningdek, qurilishning borishini arxitektura nazoratini amalga oshirgan.

Uning faol ishtirokida Vladivostok, Naxodka, Naberejniye Chelni, Yaroslavl, Temirtau shaharlarida rivojlanish loyihalari ishlab chiqildi.

Ish olib borgan yodgorliklari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yevgeniy Kutirev meʼmor sifatida turli yodgorliklarning mualliflik jamoalari aʼzosi boʻlgan:

  • V. V. Veresayev haykali, Tula, 1958-yil;
  • M. V. Frunze, Moskva, Znamenka koʻchasi (1959);
  • Nilu Filatov, Moskva (1960).
  • Doʻstlik yodgorligi, Ufa (1965).
  • S. M. Kirov, Kirov (1966)[2].
  • 1905-yil inqilob jangchilariga, Ivanovo (1975).
  • Kostroma jangchilariga shon-sharaf yodgorligi, Kostroma, (1976)[3]
  • M. I. Kalinin yodgorligi, Moskva, Kalinin prospekti (1978, 1991-yilda Muzeon bogʻiga koʻchirigan, meʼmoriy dizayni buzulgan);
  • Georgiy Dimitrov, Dimitrovgrad, SSSR (1982);
  • Nijniy Novgoroddagi Minin va Pojarskiy maydonida Kuzma Minin haykali (1989);
  • M. Sholoxov yashagan va ishlagan uydagi yodgorlik lavhasi, Moskva, Sivtsev Vrajek, 33-uy (1985).

Shuningdek, V. I. Leninning Dushanbe (1960)[4], Ufa (1967)[5], Merseburg (GDR, 1971, 1997-yildan Niderlandiyada oʻrnatilgan[6]), Suzdal (1960)[7], Monchegorsk (1981)[8], Voljskiy (1984)[9] shaharlarida oʻrnatilgan bir qancha yodgorliklar meʼmoridir.

  1. „47 лет назад Нижнекамску официально присвоили статус города“. Официальный сайт Нижнекамского муниципального района Республики Татарстан. 2019-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 17-iyun.
  2. „Памятник Сергею Мироновичу Кирову, ск. Арапов Г.Е., арх. Гаврилов Г.И., Кутырев Е.И.“. 2019-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 17-iyun.
  3. „Кострома. Монумент Славы воинам-костромичам. 1976. Скульпторы: М. Ф. Бабурин, Г. П. Левицкая. Архитектор Е. Кутырев“. Президентская библиотека. Qaraldi: 2019-yil 17-iyun.
  4. „Душанбе“. Памятники Ленину. 2019-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 17-iyun.
  5. „Уфа (площадь Ленина)“. Памятники Ленину. 2019-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 17-iyun.
  6. „Мерсебург“. Памятники Ленину. 2019-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 17-iyun.
  7. „Суздаль“. Памятники Ленину. 2019-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 17-iyun.
  8. „календарь_знаменательных_дат_Мончегорск“ (deadlink). VK51. 2019-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 17-iyun.
  9. Сальникова Мария, Клепикова Анна. „Памятник В.И. Ленину“. II-я открытая дистанционная конференция ученических проектов, посвященная 55-летию города Волжского (2009). 2019-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 17-iyun.