Yozning ilk kuni
| Yozning ilk kuni |
|---|
Yozning birinchi kuni (isl. Sumardagurinn fyrsti, islandcha talaffuz: [ˈsʏmarˌtakʏrɪn ˈfɪrstɪ]; Islandiyada isl. Yngismeyjardagur sifatida mashxur) Islandiyada yillik davlat bayrami boʻlib, 18-apreldan keyingi birinchi payshanba kuni nishonlanadi (baʼzan 19-25-aprel kunlari payshanba kuni nishonlanadi)[1][2].Alting[3] tomonidan 1971-yil 24-dekabrda qabul qilingan 88-sonli qonunga muvofiq, Islandiyada yozning birinchi kuni davlat bayrami deb eʼlon qilingan va dam olish kunidir[4]. Qishning birinchi kuni ham bor (isl. Fyrsti vetrardagurFyrsti vetrardagur), lekin bu davlat bayrami emas[2].
Bu eski Islandiya taqvimida haftaning birinchi yoz oyining boshlanishini nishonlash. Eski kalendarda olti oy juda qisqa kunlar (qish) va olti oy kechasi (yoz) bor edi, shuning uchun aprel oyining oxirida Islandiyadagi iqlim yozga unchalik oʻxshamasa ham (1949-2015-yillar oraligʻidagi oʻn toʻrtta holatda, oʻrtacha harorat Reykyavikda, noldan past edi[5]), yozning birinchi kuni kunlarning uzayishini va qattiq qishning tugashini bildiradi[2].
Oddiy Islandiya xalq eʼtiqodiga koʻra yozning birinchi kunida qish va yoz birga muzlasa, yaxshi yoz keladi (isl. Ef sumar og vetur frjósi saman boði það gott sumarEf sumar og vetur frjósi saman boði það gott sumar). Shuning uchun islandiyaliklar tunda koʻchaga bir piyola suv qoʻyishadi va ertalabgacha u muzlashadi deb umid qilishadi. Shu kuni odamlar bir-birlariga yaxshi yoz tilaydilar va oʻtgan qish uchun minnatdorchilik bildiradilar (isl. Gleðilegt sumar og takk fyrir veturinn!Gleðilegt sumar og takk fyrir veturinn!)[2].
Skautlar harakati bu kunni skautlar uchrashuvlari va paradlar bilan nishonlaydi. Bundan tashqari jamoalar va kichik aholi punktlari turli xil oilaviy bayramlarni oʻtkazadilar, odatda bolalar uchun qiziqishga urgʻu beradi. Shaharlarda mahalliy festivallar va koʻngilochar tadbirlar oʻtkaziladi[6].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ „Hvenær er sumardagurinn fyrsti og er hann vel valinn sem upphaf sumarsins?“ (is). Vísindavefurinn. 2019-yil 25-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 25-avgust.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Árni Björnsson „Sumardagurinn fyrsti“,. Saga daganna, 3 útg., Reykjavík: Mál og menning, 2000 — 31-47 bet. ISBN 9979-3-0551-7.
- ↑ „Sumardagurinn fyrsti 1949–2015“ (is). Icelandic Meteorological Office. 2021-yil 4-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 6-fevral.
- ↑ „88/1971: Lög um 40 stunda vinnuviku“ (is). althingi.is. Alþingi. 2021-yil 25-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 15-may.
- ↑ „Sumardeginum fyrsta fagnað“ (is). Morgunblaðið (2019-yil 29-aprel). — „Festivities will be held in many locations today, the first day of summer. Parades are a part of the program like usually.“. 2019-yil 26-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 26-avgust.
- ↑ „Sumardagurinn fyrsti um alla borg“ (is). Website of the Municipality of Reykjavík (2016-yil 20-aprel). 2019-yil 26-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 26-avgust.