Kontent qismiga oʻtish

Yupqa plyonka

Vikipediya, erkin ensiklopediya

Yupqa plyonka 2,5 mkm dan kam boʻlgan plyonka qatlamidir. 2,5 mkm dan yuqori kondensatsiyalangan moddalar qatlamlari qalin plyonkalar yoki folga deb ataladi. Plyonkalar va qoplamalar odatda taglikka oʻstiriladi. Folga — qalinligi 2 dan 100 mikrongacha boʻlgan erkin kondensatsiyalangan plastmassa material qatlami[1].

Plyonka haqida

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Plyonkalarni keng qamrovli oʻrganish nisbatan yaqinda amalga oshirila boshlandi, chunki plyonka qatlamining funksional xususiyatlariga oʻlcham kattalikning sezilarli taʼsiri tufayli ularni umumiy namunalar bilan solishtirganda oʻrganishda qiyinchiliklar yuzaga keldi. Koʻpgina hollarda, umumiy holatda sodir boʻladigan jarayonlarni yaxshi tasvirlaydigan nazariy modellar yupqa plyonkali materiallarni tavsiflash uchun yaroqsiz boʻlib qolganligi sababli, plyonkalarning tarkibi va tuzilishini tahlil qilishning qoʻshimcha zamonaviy usullariga, shuningdek uni amalga oshiradigan eksperimental usullarga ehtiyoj paydo boʻldi[2].

Hozirgi vaqtda „plyonka“ tushunchasining umumiy qabul qilingan taʼrifi mavjud emas, ammo quyidagi taʼrif buni toʻliq ochib beradi:

Plyonka — qalinligi sirt kuchlarining taʼsir qilish masofasiga mutanosib boʻlgan bogʻlangan kondensatsiyalangan moddalarning yupqa qatlami; geterogen „plyonka-taglik“ tizimining termodinamik jihatdan barqaror yoki metastabil qismidir.

Yupqa Plyonkalar tasnifi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Plyonkalarning toʻliq oʻrnatilgan tasnifi ham yoʻq, lekin qulaylik uchun ularni asosiy belgilarga koʻra tizimlashtirish mumkin: yupqa plyonkalarning agregatsiya holati, qalinligi, zona modeli va boshqalar umumlashtirilgan tasnifini 1-rasmda koʻrsatib oʻtilgan[3]. Zamonaviy texnologiyada yupqa plyonkalardan foydalanishning amaliy maqsadlaridan kelib chiqqan holda, plyonkali qatlamlarni zonalar tuzilishi nuqtai nazaridan koʻrib chiqish qulay boʻlib, ularni dielektriklarga, yarim oʻtkazgichlarga va metallarga boʻlish mumkin, shu bilan birga ularni quyidagilar asosida olish mumkin: sof metallar, qattiq eritmalar va kimyoviy birikmalarning turli sinflari.

1-rasm. Yupqa plyonkalar tasnifi
  1. L. N. Maskaeva, Ye. A. Fedorova, V. F. Markov. Texnologiya tonkix plenok i pokritiy Uchebnoe posobie Yekaterinburg Izdatelstvo Uralskogo universiteta 2019. 230 c.
  2. Makarchuk M. V. Fizika tonkix plenok : konspekt leksiy / M. V. Makarchuk, A. P. Korolev. — Tambov : Izd-vo FGBOU VPO „TGTU“, 2013. — 44 s.
  3. Antonenko S. V. Texnologiya tonkix plenok : ucheb. posobie / S. V. Antonenko. — M. : MIFI, 2008. — 104 s.