Kontent qismiga oʻtish

Yuriy Maksimov

Vikipediya, erkin ensiklopediya
Yuriy Maksimov
Asl ismi Yuriy Maksimov
Tavalludi 30.06.1924
Kryukovka, Andoza:MR, Tambov viloyati, RSFSR, SSSR
Vafoti 17.11.2002
Rossiya Federatsiyasi
Fuqaroligi SSSR bayrogʻi SSSR

Yuriy Pavlovich Maksimov (30.06.1924, Tambov viloyati, Kryukovka qishlogʻi – 17.11.2002 , Moskva) – sovet harbiy qoʻmondoni, armiya generali (1982). Sovet Ittifoqi Qahramoni (1982). Janubiy yoʻnalish qoʻshinlari (1984 – 1985) va strategik raketa kuchlari (1985 – 1992) bosh qoʻmondoni – SSSR Mudofaa vazirining oʻrinbosari (1985 – 1991). KPSS Markaziy Komiteti aʼzosi (1986-1990).

Tambov viloyatining Kryukovka qishlogʻida (hozirgi Tambov viloyatining Michurin tumani tarkibiga kiradi) dehqon oilasida tugʻilgan. 1933-yildan beri oila Moskva yaqinidagi Baribino qishlogʻida yashagan[1]. 1939-yilda Baribinodagi yetti yillik maktabni, 1942-yilda Domodedovodagi oʻrta maktabni tamomlagan.

Ulugʻ Vatan Urushi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ulugʻ Vatan urushining birinchi oylarida u Moskvaga yaqinlashganda istehkomlarni qurish uchun safarbar qilindi. 1942-yil avgust oyida Qizil Armiya safiga chaqirildi. U 1943-yilda Birinchi Moskva pulemyot maktabini tamomlagan va oʻqishni tugatgandan soʻng darhol faol armiya safiga yuborilgan. Janubi-gʻarbiy frontda 3-gvardiya armiyasining 61-gvardiya miltiq diviziyasining 187-gvardiya otishma polkining pulemyot vzvod komandiri sifatida jang qilgan. 1943-yil iyul oyida Severskiy Donets daryosidagi jangda u ogʻir yaralangan, hushini yoʻqotgan va oilasiga oʻlim haqida xabar yuborilgan. Sogʻayib ketgach, u zobitlar malakasini oshirish kurslarini oldingi safda tamomladi. 1944-yildan u 2-Ukraina fronti, 3-Ukraina fronti, 4-Ukraina frontidagi 66-gvardiya otishma diviziyasining 195-gvardiya otishma polkining pulemyot rotasiga qoʻmondonlik qilgan.

Urushdan keyingi davr

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Urushdan keyin u 1947-yilga qadar Karpat harbiy okrugidagi pulemyotchilar rotasiga qoʻmondonlik qilishni davom ettirdi va u akademiyaga oʻqishga yuborildi. 1950-yilda M. V. Frunze nomidagi Harbiy akademiyani tamomlagan. U gʻarbiy yoʻnalishda operator ofitseri, Bosh shtabning Bosh ekspluatatsiya boshqarmasida nazorat operatori boʻlib ishlagan. 1953-yil iyun oyidan yana armiyada: miltiq bataloni komandiri, 1953-yil sentyabrdan – 205-gvardiya miltiq polkining shtab boshligʻi, 1957-yil iyunidan – motorli miltiq diviziyasi komandirining oʻrinbosari, 1957-yil dekabrdan – motorli miltiq komandiri boʻlgan. 1961-yil sentyabrdan – Karpat harbiy okrugidagi 128-gvardiya motooʻq otish diviziyasining shtab boshligʻi. 1965-yilda Bosh shtab Harbiy akademiyasini oltin medal bilan tamomlagan.

1965-yil avgust oyidan boshlab u Leningrad harbiy okrugining 77-gvardiya motooʻqotar diviziyasiga (diviziya shtab-kvartirasi Arxangelskda) qoʻmondonlik qildi[2]. 1968-yil martdan 1969-yil maygacha u chet elda xizmat safarida boʻlgan – Yaman Arab Respublikasida harbiy maslahatchi. 1969-yil noyabrdan – Belarus harbiy okrugi 28-qoʻshma qurolli armiyasi qoʻmondoni birinchi oʻrinbosari lavozimini egallagan. 1973-yil may oyidan – Qizil bayroqli Turkiston harbiy okrugi qoʻmondoni birinchi oʻrinbosari, 1976-yildan – Jazoirdagi sovet harbiy mutaxassislari guruhi rahbari boʻlgan.

General-mayor (23.02.1967). General-leytenant (05.08.1974). General-polkovnik (16.02.1979).

Afgʻon urushi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1979-yil dekabr oyida Sovet qoʻshinlari Afgʻonistonga kirdi va Afgʻoniston urushi boshlandi. Toʻgʻridan-toʻgʻri janglar Qizil Bayroqli Turkiston harbiy okrugi tarkibiga kirgan 40-qoʻshma qurolli armiya tomonidan amalga oshirildi. U uzoq vaqt Afgʻonistonda boʻlgan. SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1982-yil 5-iyuldagi farmoni bilan unga „davlat topshiriqlarini muvaffaqiyatli bajarganligi, koʻrsatilgan jasorat va qahramonlik uchun“ degan soʻz bilan Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni berilgan. Bundan tashqari, SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1982-yil 16-dekabrdagi farmoni bilan unga armiya generali harbiy unvoni ham berilgan.

Xizmatning soʻnggi yillari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1984-yil sentyabr oyidan boshlab u Janubiy strategik yoʻnalishning bosh qoʻmondoni boʻlgan. 1985-yil 10-iyuldan – Strategik raketa kuchlari bosh qoʻmondoni – SSSR Mudofaa vazirining oʻrinbosari boʻlgan. 1991-yil 12-noyabrdan 1992-yil 20-martgacha – SSSR Strategik toʻxtatuvchi kuchlari bosh qoʻmondoni[3] va 1992-yil 20-martdan 9-oktyabrgacha – Birlashgan Qurolli Kuchlar Strategik kuchlari qoʻmondoni lavozimlarida xizmat qilgan.

Moskvada yashagan.

U 2002-yil 17-noyabrda vafot etdi va Troekurovskoye qabristoniga dafn qilindi.

SSSR Oliy Kengashi deputati: 10-chaqiriq Millatlar Kengashi (1979–1984) Qoraqalpogʻiston Avtonom Sovet Sotsialistik Respublikasidan, 11-chaqiriq Ittifoq Kengashi (1984–1989) Surxondaryo viloyatidan. 1989-1991-yillarda SSSR xalq deputati boʻlgan. 1981–1986-yillarda KPSS MK aʼzoligiga nomzod. 1986–1990-yillarda KPSS Markaziy Komiteti aʼzosi etib tayinlangan.

  1. „«Истинно народный и легендарный»“. 2023-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 22-mart.
  2. Kalashnikov K. A., Dodonov I. Yu. Visshiy komandniy sostav Voorujyonnix sil SSSR v poslevoenniy period. Spravochnie materiali (1945—1975). Tom 4. Komandniy sostav Suxoputnix voysk (armeyskoe i divizionnoe zvenya). Chast pervaya. – Ust-Kamenogorsk: Media-Alyans, 2019. – 428 s. – ISBN 978-601-7887-31-5. – S. 217.
  3. Ukaz Prezidenta SSSR ot 12.11.1991 N UP-2846 „O sozdanii v Voorujennix Silax SSSR Strategicheskix sil sderjivaniya“. // Vedomosti Verxovnogo Soveta SSSR. – 1991. – № 47. – St. 1352.