Yuriy Sokolov
| Yuriy Sokolov | |
|---|---|
| Tavalludi |
3-dekabr 1923-yil Yarolavl |
| Vafoti |
31-iyul yoki 14-dekabr 1984-yil Moskva |
| Fuqaroligi |
 |
| Kasbi | Savdo xodimi |
| Millati | rus |
| Turmush oʻrtogʻi | Florida Sokolova |
Yuriy Konstantinovich Sokolov (ruscha: Юрий Константинович Соколов; 1923-yil 3-dekabr, Yaroslavl — 1984-yil 31-iyul yoki 14-dekabr, Moskva) — sovet savdo arbobi, 1982-yilgacha Moskva shahrida joylashgan SSSRdagi eng yirik oziq-ovqat doʻkonlaridan biri boʻlgan „Yeliseyevskiy“ gastronomining direktori boʻlib ishlagan. Katta hajmdagi koʻplab oʻgʻirliklarni sodir etgani uchun sud hukmi bilan qatl etilgan.
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]1923-yil 3-dekabrda Yaroslavl shahrida tugʻilgan. Millati rus.
1941-yildan Ulugʻ Vatan urushida qatnashgan. Urushga Yaroslavldagi Stalin tumani HK tomonidan chaqirilgan. 5 marotaba jarohat olgan. 2-Boltiq fronti 1-zarba armiyasining 1193-piyoda polki, 360-piyoda diviziyasi 120 mmli minomyot batareyasining vzvod komandiri boʻlgan kichik leytenant Sokolov mart oyida Qizil Yulduz ordeni bilan taqdirlangan. 1945-yilda Kirki shahri uchun boʻlgan jangda batareyaga qoʻmondonlik qilib, 30 tagacha dushman askarini yoʻq qilgan, shuningdek, Ruzemulushi shahri uchun boʻlgan jangda batareyaga qoʻmondonlik qilib, 2 ta ogʻir pulemyotni, 37 mm toʻpni va 60 dushman askarini yoʻq qilgan[1].
1945-yil oktabrida „Za pobedu nad Germaniey“ medali bilan mukofotlangan[2].
Demobilizatsiyadan keyin taksi haydovchisi boʻlib ishlaydi. 1950-yillar oxirida mijozlarni aldaganlikda ayblangan.
1963-yili poytaxt doʻkonlaridan biriga sotuvchi boʻlib ishga kiradi. 1972-yildan 1982-yilgacha „Yeliseyevskiy“ doʻkonining direktori boʻlib ishlagan.
Yeliseyevskiy ishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]1982-yilda Yu. V. Andropov hokimiyat tepasiga kelgach, mamlakatni korruptsiya, talon-tarojlik va poraxoʻrlikdan tozalashni boshlaydi. U savdo-sotiqning haqiqiy holatini bilar edi, shuning uchun Andropov ishni Moskva oziq-ovqat savdosidan boshlashga qaror qildi. Bu ish boʻyicha birinchi boʻlib Moskvadagi „Vneshposyltorg“ doʻkonining direktori ("Biryozka") Avilov va uning rafiqasi (Sokolovning Yeliseyevskiy direktori oʻrinbosari boʻlgan) hibs qilinadi.
Ish KGB tomonidan IIV ishtirokisiz tekshiriladi[3].
Koʻp oʻtmay, 1983-yilda Sokolov hibsga olinadi. Uning dala-hovlisidan 50 mingga yaqin Sovet rubli topilgan. Soʻroq paytida Sokolov bu pul uning shaxsiy puli emasligini, balki boshqa odamlar uchun moʻljallanganligini tushuntiradi. Uning koʻrsatmasi asosida Moskva savdo rahbarlariga, jumladan, „Glavmostorg“ rahbari Tregubovaga qarshi yuzga yaqin jinoiy ish qoʻzgʻatilgan.
Maʼlum versiyaga koʻra, Sokolovga Moskva doʻkonlaridan oʻgʻirlik qilish sxemalarini fosh etishi evaziga sud tomonidan yengillashtirilgan jazo turi vaʼda qilinadi. Sud jarayonida Sokolov oʻz ishlarini qayd qilib borgan daftarni olib, maʼlum shaxslarning ismlari va katta miqdordagi summalar haqidagi maʼlumotlarni oʻqib beradi. Ammo shunga qaramay, sud Sokolovni oʻlim jazosiga hukm qiladi[4]. Uning mol-mulki musodara qilinadi va barcha unvonlar va mukofotlardan mahrum qilinadi. Hukm RSFSR Oliy sudi sudyasi Vladimir Venediktovich Demidov tomonidan qabul qilingan[5].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Память народа :: Документ о награде :: Соколов Юрий Константинович, Орден Красной Звезды“. pamyat-naroda.ru. 17-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-iyul 2016-yil.
- ↑ „Память народа :: Документ о награде :: Соколов Юрий Константинович, Медаль «За победу над Германией в Великой Отечественной войне 1941–1945 гг.»“. pamyat-naroda.ru. 16-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-iyul 2016-yil.
- ↑ /process/view/25722/ „SSSRda korruptsiyaga qarshi kurash: oziq-ovqat do'koni direktori Eliseevskiyning ishi — PRAVO.RU“. 2013.10.29da asl nusxadan [https:// web.archive.org/web/20131029192303/http://pravo.ru/process/view/25722/ arxivlangan]. Qaraldi: 2013.10.25.
- ↑ 1960-yilgi RSFSR Jinoyat kodeksining 173-moddasi, uchinchi qismida nazarda tutilgan shartlar boʻyicha pora olgani uchun, boshqa oʻta ogʻirlashtiruvchi holatlar mavjud boʻlganda, qonun chiqaruvchi oʻlim jazosini — oʻlim jazosini nazarda tutgan. SSSR Oliy Kengashining 1991-yil 2-iyuldagi 2282-I-sonli „SSSR va respublikalarning jinoiy qonunchiligi asoslarini kuchga kiritish toʻgʻrisida“gi Farmoni bilan ogʻirlashtiruvchi holatlar boʻyicha pora olish uchun oʻlim jazosi belgilandi. SSSR hududi 1991-yil 24-iyulda tugatildi. RSFSRning 1991-yil 5-dekabrdagi qonuni bilan ushbu jazo chorasi modda sanktsiyasidan chiqarib tashlandi. Rossiya Federatsiyasi Jinoyat kodeksining 173-moddasi, 3-qismi.
- ↑ Aleksandr Kroxmal. Za chto bil rasstrelyan Yuriy Sokolov, direktor „Yeliseevskogo“ // Argumenti Nedeli → Obщestvo 20-fevralya 2023,
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- КГБ умел ловить не только «мышей», «крыс» и «кротов». Ю. Андропов планировал взять курс на смену режима // «Аргументы Недели», 9.08.2007
- Ефимов С. Директора «Елисеевского» расстреляли за то, что создал лучший магазин в Союзе. — М., 3-10 ноября 2011.
- Суд над руководителями московского гастронома №1 по обвинению в хищении продовольственных товаров в крупных размерах и взяточничестве («Елисеевское дело»), 1984 // Эхо Москвы, программа «НЕ ТАК», 30 сентября 2018
- Тайны кремлёвского стола. Директор «Елисеевского» снабжал деликатесами элиту СССР. Его убили за чужие секреты // Лента. Ру, 23 марта 2019
- Соколов Юрий Константинович (1925—1984) // Сайт «Могилы знаменитостей»