Abbos II (Eron shohi)

Abbas II (forscha: عباس دوم; Sultan Muhammad Mirzo; 30-avgust 1632-yil – 26-oktyabr 1666-yil) 1642-yildan 1666-yilgacha hukmronlik qilgan Safaviylarning yettinchi shohi. Safiyning toʻngʻich oʻgʻli. U ilgari otasining sadr vaziri boʻlib, uning oʻrniga hukmronlik qilgan. Regentlik davrida Abbos rasmiy qirollik taʼlimini olgan. 1645-yilda, oʻn besh yoshida u Saru Taqiyni hokimiyatdan chetlatishga muvaffaq boʻlgan va oʻz saroyida oʻz hokimiyatini mustahkamlab, oʻzining mutlaq boshqaruvini boshlagan.

Abbos II hukmronligi tinchlik va taraqqiyot bilan ajralib turadi. U qasddan Usmonlilar imperiyasi bilan urushdan qochgan, sharqdagi oʻzbeklar bilan doʻstona munosabatda boʻlgan. U Boburiylar imperiyasi bilan urush paytida oʻz qoʻshinini boshqarib, Qandahor shahrini muvaffaqiyatli tiklab, harbiy qoʻmondon sifatidagi obroʻsini oshirgan. Uning buyrugʻi bilan Kartli qiroli va Safaviylar vassali Rustamxon 1648-yilda Kaxeti qirolligiga bostirib kirgan va isyonkor monarx Teymuraz I ni surgun qilgan. 1651-yilda Teymuraz Rossiya podsholigi koʻmagida taxtni qaytarib olishga harakat qilgan, biroq 1651—1653-yillardagi urushda ruslar Abbos qoʻshini tomonidan magʻlubiyatga uchragan; urushning asosiy voqealaridan biri Terek daryosining Eron tomonidagi rus qal’asini vayron qilish bo'lgan. Abbos II shuningdek, 1659—1660-yillarda gruzinlar boshchiligidagi qoʻzgʻolonni bostirgan, unda u Vaxtang V ni Kartli qiroli deb tan olgan.

Manbalar

{sourcelist}