Abram Efros
| Abram Markovich Efros | |
|---|---|
| Tavalludi |
3-may 1888-yil Moskva |
| Vafoti |
19-noyabr 1954-yil Moskva |
| Fuqaroligi |
 SSSR |
| Sohasi | muzeyshunos |
| Ish joylari | Oʻrta Osiyo davlat universiteti |
| Taʼlimi | Moskva davlat universiteti |
Abram Markovich Efros (1888-yil 3-may, Moskva — 1954-yil 19-noyabr, Moskva) — rus va sovet sanʼatshunosi, tarjimon, teatrshunos, adabiyotshunos[1].
Hayoti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Abram Efros mexanik muhandis Markus (Mordux) Abramovich Efrosning oʻgʻli[2], 1881-yilda Imperator Moskva texnik maktabini tamomlagan. Oilasi Dinaburgdan kelgan va Moskvada Dolgorukovskaya koʻchasidagi Afremovning uyida yashagan. Otasining katta akalari Yefim Abramovich Efros va Zalman Abramovich Efroslar birinchi gildiyaning savdogarlari, yirik sanoatchilar edi. Boshqa ukasi Tevel Abramovich Efros Sankt-Peterburgda bankir edi.
U Lazarev nomidagi Sharq tillari institutining gimnaziya sinflarini tamomlagan, 1907-yildan Moskva universitetining yuridik fakultetida tahsil olgan. 1917-yil 25-iyunda Sotsialistik inqilobiy partiya roʻyxatida yana bir bor Moskva shahar dumasi deputati etib saylandi[3].
1920-yilda u Vitebsklik rassom Mark Shagallni Moskva yahudiy teatrida ishlashga jalb qildi. Bu davrda u Davlat Tretyakov galereyasi hay’at aʼzosi, yangi va zamonaviy sanʼat boʻlimi boshligʻi, bir vaqtning oʻzida 1924—1929-yillarda fransuz rassomligi boʻlimi kuratori, 1928-yildan Tasviriy sanʼat muzeyi direktorining ilmiy ishlar boʻyicha oʻrinbosari va rahbari boʻlgan. U qator badiiy koʻrgazmalar (Oktyabr inqilobining 10 yilligiga, fransuz sanʼatining soʻnggi namunalari, bolalar rasmlari koʻrgazmasi va boshqalar) tashkilotchilaridan biri boʻlgan.
U muzeylardagi ishni ilmiy va pedagogik faoliyat bilan birlashtirdi: 1919—1920-yillarda u ikkita davlat bepul sanʼat ustaxonasida dars berdi, Narkompros kurslarida (1919—1920, 1940—1941) muzeyshunoslik va rus sanʼati boʻyicha maʼruzalar oʻqidi va seminarlar oʻtkazdi, sanʼatdan dars berdi. Moskva davlat universitetida tarix (1940—1941), 1942—1943 yillarda Toshkentdagi Oʻrta Osiyo davlat universitetining sanʼat tarixi fakultetida muzeyshunoslik boʻyicha seminarga rahbarlik qilgan.
1950—1954-yillarda A. N. Ostrovskiy nomidagi Toshkent sanʼat instituti sanʼat tarixi kafedrasi professori boʻlgan.
Abram Efros 1954-yilda vafot etgan.
Adabiyotlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Толмачев М. В. А. Эфрос — художественный критик // Эфрос А. М. Мастера разных эпох. — M., 1979.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „ЭФРОС АБРАМ МАРКОВИЧ“. www.old.bigenc.ru. Qaraldi: 30-noyabr 2023-yil.
- ↑ Adresnaya i spravochnaya kniga „Vsya Moskva“ na 1897 god
- ↑ Moskovskaya Gorodskaya Duma posle oktyabrya // Krasniy arxiv. T. 2 (27), 1928. – S. 58—109.