Adana Şakirpaşa Aeroporti

Adana Aeroporti
Adana Aeroporti; Adana Havalimanı
IATA kodi: ADA – ICAO kodi: LTAF
Qisqacha bayon
Aeroport turi	Public
Egasi	Turkiya Respublikasi
Operator	Davlat aeroportlari bosh boshqarmasi (DHMİ)
Xizmat doirasi	Adana, Mersin, Osmaniye
Joylashuvi	Adana, Turkiya
Ochilgan	1937 (87 yil avval)
Markazi	Pegasus Airlines
Dengiz sathidan balandligi	65 ft / 20 m
Koordinatalari	36°58′55″N 035°16′49″E / 36.98194°N 35.28028°E
Vebsayti	adana.dhmi.gov.tr
Xarita
	ADALocation of airport in Turkey
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Maʻlumotlar (2019)
Yoʻlovchilar	5,054,183 Decrease −10,0%
Kargo (tonna)	2,436 Decrease −2,0%
Samolyot harakati	40,680 Decrease −1,0%
	Manbalar: DHMİ va DAFIF

Adana aeroporti yoki Adana Şakirpaşa aeroporti (turkcha: Adana Havalimanı) (IATA: ADA, ICAO: LTAF) — Turkiyaning Adana shahrida joylashgan xalqaro aeroport. Aeroport asosan Kilikiya mintaqasiga hamda Kilikiya atrofidagi viloyatlarga xizmat koʻrsatadi, chunki tez-tez ichki parvozlar jadvali va xalqaro yoʻnalishlarga bir nechta reyslar amalga oshiriladi. 2019-yilda 5,1 million yo‘lovchiga ega boʻlgan bu aeroport Turkiyadagi oltinchi eng tirband aeroport hisoblanadi. 1937-yilda ochilgan Şakirpaşa aeroporti Turkiyadagi eng qadimgi aeroport boʻlib, hozirga qadar aholiga xizmat koʻrsatadi.

Tarixi

Adana aeroporti Şakirpaşa hududidagi qishloq xoʻjaligi yerlarida 2.3 km tarixiy shahar markazidan gʻarbda joylashgan. U 1937-yilda fuqarolik-harbiy aeroport sifatida ochilgan va 1956-yilda toʻliq fuqarolik aeroportiga aylantirildi.

Adana aeroportidagi yoʻlovchilar soni 2011-yildan beri ikki baravar koʻpayib, 2018-yilda 5 630 674 yoʻlovchi bilan rekord oʻrnatdi^[5]. Turkiyadagi iqtisodiy tanazzul tufayli jami yoʻlovchilar soni 10 yil ichida birinchi marta 2019-yilda 10 foizga kamaydi. Aeroportdan haftada 436 ta samolyot 23 ta yoʻnalish boʻyicha parvozlar amalga oshiriladi, ular mintaqani Turkiyaning 8 ta, Germaniyaning 11 ta, Yaqin Sharqdagi 3 ta va Shimoliy Kiprdagi bitta yoʻnalishi bilan bogʻlaydi. Ercan eng qisqa (40 min), Gamburg eng uzun yoʻnalishga (4 soat) ega. Istanbuldagi har ikkala aeroportga boradigan yoʻnalish Turkiyadagi eng gavjum yoʻnalishlardan biri boʻlib, haftasiga 201 ta parvoz amalga oshiriladi, bu umumiy reyslarning deyarli yarmiga teng.

2023-yil fevralida aeroport 2023-yilgi Turkiya-Suriya zilzilasi natijasida uchish-qo‘nish yo‘lagi buzilganligi sababli yopilgan^[6].

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar

Quyidagi aviakompaniyalar Adana Şakirpaşa aeroportida muntazam va charter reyslarini amalga oshiradi:

Aviakompaniya	Manzillar
AJet	Anqara, Bayrut^[7], Ercan, Istanbul–Sabiha Goʻkchen Mavsumiy: Erbil^[8]
Corendon Airlines, Turkiya^[9]	Mavsumiy: Dusseldorf, Hannover^[10], Kyoln/Bonn^[10], Nyurnberg^[10]
Eurowings, Olmoniya	Mavsumiy: Hamburg^[11], Shtutgart^[12]
Pegasus Airlines	Antaliya, Dusseldorf, Ercan, Istanbul–Sabiha Goʻkchen, Izmir, Trabzon, Van Mavsumiy: Bodrum, Dalaman, Kyoln/Bonn, Tabriz, Tehron-Imom Xumayniy
Qatar Airways	Mavsumiy: Doha^[13]
SunExpress^[14]	Antaliya, Dusseldorf, Frankfurt, Izmir Mavsumiy: Amsterdam, Berlin^[15], Brussel, Hannover, Myunxen, Shtutgart
Saudiya Arabistoni	Mavsumiy: Jidda
Turkish Airlines	Istanbul Mavsumiy: Antaliya, Berlin, Dusseldorf, Frankfurt, Hamburg, Hannover, Jidda, Kyoln/Bonn, Madina, Tehron-Imom Xumayniy, Shtutgart

Statistikasi

Yoʻlovchi raqamlari

**Adana Şakirpaşa aeroporti yoʻlovchi tashish statistikasi**
Yil	Mahalliy	% oʻzgarish	Xalqaro	% oʻzgarish	Jami	% oʻzgarish
2019	4 309 453	−13%	744 730	6%	5 054 183	−10%
2018	4 929 255	−0,6%	701 419	8,0%	5 630 674	0,4%
2017-yil	4 960 627	2,0%	649 549	−9,0%	5 610 176	0,4%
2016-yil	4 884 395	7,0%	710 235	−2,0%	5 594 630	5,0%
2015-yil	4 643 199	14,0%	726 061	15,0%	5 369 260	15,0%
2014-yil	4 057 291	8,0%	630,203	12,0%	4 687 494	9,0%
2013-yil	3 754 227	20,0%	561 551	−11,0%	4 315 778	15,0%
2012-yil	3,136,143	18,0%	628 014	7,0%	3 764 157	16,0%
2011-yil	2 651 873	9,7%	589 094	39,1%	3 240 967	14,1%
2010-yil	2 417 630	17%	423 540	2%	2 841 170	14,0%

Yoʻnalish statistikasi

**Adana aeroportidan toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻnalishlar^[16]**
Shahar	Aeroport	Haftalik joʻnashlar (2022-yil avgust)	Aviakompaniyalar
Istanbul (Pendik)	Sabiha Gokchen aeroporti	104	Pegasus Airlines, AnadoluJet
Istanbul (Arnavutköy)	Istanbul aeroporti	97	Turk havo yoʻllari
Antaliya	Antaliya aeroporti	47	Pegasus Airlines, SunExpress, Turkish Airlines
Shimoliy Nikosiya	Ercan aeroporti	35	AnadoluJet, Pegasus Airlines
Izmir	Adnan Menderes aeroporti	33	Pegasus Airlines, SunExpress
Anqara	Anqara Esenbogʻa aeroporti	31	AnadoluJet
Bayrut	Rafik Hariri xalqaro aeroporti	13	AnadoluJet, Pegasus Airlines
Bodrum	Milas-Bodrum aeroporti	11	Pegasus Airlines
Kyoln/Köln / Bonn	Köln Bonn aeroporti	9	SunExpress, Pegasus Airlines
Trabzon	Trabzon aeroporti	7	Pegasus Airlines
Van	Ferit Melen aeroporti	7	Pegasus Airlines
Erbil	Erbil xalqaro aeroporti	5	Turk havo yoʻllari
Berlin	Berlin Brandenburg aeroporti	5	Turk havo yoʻllari
Jidda	Qirol Abdulaziz xalqaro aeroporti	4	Turk havo yoʻllari
Shtutgart	Shtutgart aeroporti	4	SunExpress
Dyusseldorf	Dyusseldorf aeroporti	3	SunExpress, Turk Havo Yoʻllari
Frankfurt	Frankfurt aeroporti	1	SunExpress
Gamburg	Gamburg aeroporti	1	Turk havo yoʻllari
Gannover	Gannover aeroporti	1	SunExpress
Myunxen	Myunxen aeroporti	1	SunExpress
Nyurnberg	Nyurnberg aeroporti	1	Corendon Airlines

Yer usti transporti

Mahalliy avtobuslar/mikroavtobuslar, vagonlar, aviakompaniyalar, poyezdlar va taksilar aeroportga yoki uning yaqiniga yer usti hududlariga xizmat koʻrsatadi.

Avtobuslar va vagonlar

Chiziq	Manzil
135	Balcali
159	Chukurova
125	Beyceli
401-407	Taşköprü / Jayhan
Havash	Mersin

Adana shahar hokimiyatining № 135 va 159-sonli mahalliy avtobuslari aeroportdan Seyhan, Chukurova va Sarıçam mahallalariga boradi. № 159 avtobus — bu aeroportni eski shaharga, metroga (Vilayet bekati), Markaziy temir yoʻl vokzaliga va shimolga, koʻl yaqinidagi Kurttepeda tugaydigan marshrutlarga bogʻlaydigan 35 daqiqalik intervalli xizmat koʻrsatadi^[17]. № 135 avtobus Balcali shahriga (Chukurova universiteti) har soatda qatnaydi^[18].

D400 davlat yoʻlida sharqdan gʻarbga harakatlanadigan bir nechta mahalliy avtobuslar va mikroavtobuslar koʻproq aeroport chorrahasida, aeroport terminallaridan 800 metr shimolda toʻxtaydi.

Kilikiya atrofidagi viloyatlarga avtobus transporti, markaziy avtobus terminalidan boshlab harkatlanadi, bu aeroportga kirishdan 3.9 km gʻarbda joylashgan. Shahar markazidan markaziy avtobus terminaligacha boʻlgan avtobus kompaniyalarining transport xizmatlari D400 davlat yoʻlidagi aeroport chorrahasida toʻxtaydi.

Temir yoʻl

Şakirpaşa temir yoʻl stansiyasi aeroport terminallaridan 1,9 kilometrlik piyoda masofa uzoqlikda joylashgan boʻlib, u D400 davlat yoʻlidan bir blok shimolda joy olgan. Mersin Markaziy, Tarsus va Adana markaziy stansiyalariga tez-tez poyezdlar qatnovi amalga oshiriladi^[19] va Adananing sharqiy stansiyalariga kunlik qatnovlar kamroq boʻladi, jumladan, Yüreğir, İncirlik va Jayhan. Shuningdek, stansiyadan kuniga bir marta Osmaniye, İskenderun, İslâhiye, Karaman va Niğdega sayohatlar mavjud.

Baxtsiz hodisalar

Manbalar

↑ „Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü“. DHMI. 2015-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 2-fevral.
↑ (turkcha) Adana Hava Limanı (Wayback Machine saytida 2007-12-04 sanasida arxivlangan) at DHMİ (State Airports Authority)
↑ „Airport information for LTAF“. World Aero Data. 2019-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Data current as of October 2006. Source: DAFIF.
↑ Aeroport haqida LTAF Great Circle Mapper'da. Source: DAFIF (effective October 2006).
↑ „Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü“. 2015-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 2-fevral.
↑ „Turkey and Syria earthquakes: Travel warnings, what tourists need to know and where to donate“ (en). euronews (2023-yil 9-fevral). Qaraldi: 2023-yil 9-fevral.
↑ Liu, Jim „Anadolu Jet adds Adana – Beirut service from mid-Oct 2020“. routesonline.com (2020-yil 6-oktyabr).
↑ „New Route: Adana-Erbil!“ (en). AnadoluJet (2022-yil 4-fevral).
↑ „Flights to Izmir“. corendonairlines.com. 2019-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 25-noyabr.
↑ ^10,0 ^10,1 ^10,2 Liu, Jim „Corendon Airlines S20 Network expansion“. routesonline.com (2020-yil 27-yanvar).
↑ „Eurowings Adds New Turkish Routes in NS23“.
↑ „Eurowings flies to more destinations in summer 2022 than ever before“. 2023-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 15-fevral.
↑ „Qatar Airways adds Adana service from Nov 2017“. routesonline. Qaraldi: 2017-yil 13-sentyabr.
↑ „SunExpress flight connections 04/2022 - 10/2022“.
↑ https://www.aeroroutes.com/eng/221031-xqns23
↑ „Statistics“. 2015-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 12-dekabr.
↑ http://www.adana.bel.tr/otobus-saatleri/entry/2563/ Local Bus #159
↑ http://www.adana.bel.tr/otobus-saatleri/entry/2552/ Local Bus #135
↑ http://www.tcdd.gov.tr/upload/Files/ContentFiles/2010/bolgesel/mersinadanamersin.htm (Wayback Machine saytida 2010-06-24 sanasida arxivlangan) Adana-Mersin Railway Line

[DHMI_Adana_Stats_-_Total_Flights-1] „Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü“. DHMI. 2015-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 2-fevral.

[DHMİ-2] (turkcha) Adana Hava Limanı (Wayback Machine saytida 2007-12-04 sanasida arxivlangan) at DHMİ (State Airports Authority)

[WAD-3] „Airport information for LTAF“. World Aero Data. 2019-yil 5-martda asl nusxadan arxivlangan. Data current as of October 2006. Source: DAFIF.

[GCM-4] Aeroport haqida LTAF Great Circle Mapper'da. Source: DAFIF (effective October 2006).

[5] „Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü“. 2015-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 2-fevral.

[auto2-6] „Turkey and Syria earthquakes: Travel warnings, what tourists need to know and where to donate“ (en). euronews (2023-yil 9-fevral). Qaraldi: 2023-yil 9-fevral.

[7] Liu, Jim „Anadolu Jet adds Adana – Beirut service from mid-Oct 2020“. routesonline.com (2020-yil 6-oktyabr).

[8] „New Route: Adana-Erbil!“ (en). AnadoluJet (2022-yil 4-fevral).

[Corendon-9] „Flights to Izmir“. corendonairlines.com. 2019-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 25-noyabr.

[XCS20-10] 10,0 ^10,1 ^10,2 Liu, Jim „Corendon Airlines S20 Network expansion“. routesonline.com (2020-yil 27-yanvar).

[EWTurkey-11] „Eurowings Adds New Turkish Routes in NS23“.

[12] „Eurowings flies to more destinations in summer 2022 than ever before“. 2023-yil 3-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 15-fevral.

[13] „Qatar Airways adds Adana service from Nov 2017“. routesonline. Qaraldi: 2017-yil 13-sentyabr.

[14] „SunExpress flight connections 04/2022 - 10/2022“.

[15] ttps://www.aeroroutes.com/eng/221031-xqns23

[16] „Statistics“. 2015-yil 28-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2010-yil 12-dekabr.

[17] ttp://www.adana.bel.tr/otobus-saatleri/entry/2563/ Local Bus #159

[18] ttp://www.adana.bel.tr/otobus-saatleri/entry/2552/ Local Bus #135

[19] ttp://www.tcdd.gov.tr/upload/Files/ContentFiles/2010/bolgesel/mersinadanamersin.htm (Wayback Machine saytida 2010-06-24 sanasida arxivlangan) Adana-Mersin Railway Line

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]