Turkish Airlines

Turkish Airlines

IATA ICAO Identifikatori TK TNY Turkish
Tashkil topgan	1933-yil
Baza aeroporti	TurkiyaIstanbul Aeroporti
Havo tuguni	TurkiyaAnqara Esenbog'a TurkiyaAntaliya Turkiya Izmir
Alyansi	Star Alliance
Park hududi	308 [1]
Parvoz yoʻnalishlari	292
Bosh qarorgohi	Turkiya Istanbul
Xodimlar soni	31,543 (2017)
Sayti	http://www.turkishairlines.com/

Turkish Airlines (turkcha: Türk Hava Yollari, oʻzbekcha: Turk Havo Yo'llari) – Istanbulda joylashgan Turkiyaning yirik aviakompaniyasi. Kompamiya Yevropa , Osiyo , Afrika va Amerikadagi 220 ta xorijiy va 42 ta mahalliy aeroportlarga muntazam reyslarni amalga oshiradi. Turkish Airlines 120 mamlakatga parvoz qiladi, bu boshqa barcha aviakompaniyalarga qaraganda koʻproq. Aviakompaniyaning asosiy markazi – Yangi Istanbul aeroporti, Istanbul (IST), ikkinchi darajali markazlar – Esenbogʻa xalqaro aeroporti, Anqara (ESB) va Izmir (OTB).

2006—2007-yillarda aeroport orqali 17 milliondan 19,7 milliongacha yoʻlovchi tashilgan. Aviakompaniyada 31 mingga yaqin xodim ishlaydi. 2008-yil 1-aprelda aviakompaniya Star Alliance aʼzosi boʻldi.

Tarixi

Aviakompaniya 1933-yil 20-mayda Davlat Aviatsiya Boshqarmasi (turk. Devlet Hava Yollari İşletmesi İdaresi) (DHY) sifatida tashkil etilgan. Istanbul, Eskishehir va Anqara oʻrtasida birinchi parvozlar 1933-yil avgust oyida amalga oshirilgan. 1937-yil sentyabr oyida aviakompaniya uchta De Havilland DH 86B samalyotlarini xarid qilgan. Oʻsha yilning dekabr oyida toʻrtinchi samolyot keldi. Ushbu samolyotlar Istanbul , Eskishehir , Izmir , Anqara , Adana , Kayseri va Diyarbakir oʻrtasidagi ichki yoʻnalishlarda ishlatilgan. Kompaniya yangi nom oldi -Davlat Havo Yoʻllari Umum Mudirligi (DHY) 1938-yil iyun oyida. Birinchi muntazam xalqaro reys 1947-yilda Afinaga amalga oshirilgan, ammo Uzoq Sharqqa va Atlantika okeani boʻylab uzoq masofali reyslarning ochilishi 40 yil oʻtgach amalga oshirilgan.

Qayta tashkil etish natijasiga koʻra, 1956-yil 20-fevralda aviakompaniya aralash korporatsiyaga aylandi, Turk Hava Yollari. 1990-yil dekabr oyida 5% aksiyalari sotildi. Keyinchalik hukumat 2004-yil dekabr oyida 23% va 2006-yil may oyida 28,75% aktsiyalarni sotdi.

Hozirda aksiyalarning 49% i davlatga, 51%i esa xususiy mulkdorlarga tegishli. Bundan tashqari, Lufthansa (Wayback Machine saytida 2020-11-01 sanasida arxivlangan) shoʻba SunExpress aviakompaniyasining 50% ga egalik qiladi. Turk Havo Yoʻllari 1999-yilda Swissair va Delta bilan mos kela olmagani uchun Qualiflyer guruhidan chiqdi.

2006-yil dekabr oyida Turk Havo Yoʻllari Star Alliancega qoʻshilish toʻgʻrisida qaror qabul qilindi. 2008-yilning 1-aprelida Turk Havo Yoʻllari alyansga toʻliq aʼzo sifatida kirdi.

2012-2015-yillarda u dunyodagi eng yaxshi oʻnta aviakompaniya qatoriga kirdi.

Yoʻnalishlar

Turk Havo Yoʻllari Turkiyaning 42 ta aeroportidan parvoz qiladi. Turk Havo Yoʻllari Anadolu Jetning arzon boʻlinmasini hisobga olgan holda ichki tashishlarda yetakchi hisoblanadi. Raqobatchilar qatoriga Onur Air (Wayback Machine saytida 2021-02-22 sanasida arxivlangan) , Pegasus, SunExpress (50% Turk Havo Yoʻllari tegishli) va Atlasjet kiradi.

Turkish Airlines parvoz yoʻnalishalari:Parvoz amalga oshirilayotgan yoʻnalishlar(och koʻk), Faqat yuk tashish yoʻnalishlari (sariq), Parvoz rejalashtirilayotgan yoʻnalishlar (och yashil), Parvoz toʻxtatilgan yoʻnaalishlar (toʻk koʻk)

Turk Havo Yoʻllari xalqaro reyslarining aksariyati Istanbulning yangi xalqaro aeroportidan amalga oshiriladi, bu yerdan 50 ta yoʻnalishga parvozlar uch soatdan oshmaydi. Turk Havo Yoʻllari Turkiyadan tashqarida 220 ta yoʻnalishga xizmat koʻrsatadi. Atlantika okeani orqali Shimoliy Amerikaga – Atlanta , Boston , Vankuver , Vashington , Havana , Dallas , Kankun , Los-Anjeles , Mayami , Mexiko , Monreal , Nyu-York , Nyuark , Panama, San-Fransisko , Sietl , Toronto , Chikago, Xyuston , Janubiy - Bogota , Buenos-Ayres , Karakas , San-Pauluga parvozlar mavjud.

Osiyodagi eng yirik yoʻnalishlar: Bangkok , Gonkong , Guanchjou , Jakarta , Kuala-Lumpur , Manila , Pekin , Pxuket , Sebu , Seul , Sian , Singapur , Shanxay , Taypey , Tokio , Chin – Xan, Bator va Xoshimin).

Turk havo yoʻllari Denver , Detroitga rejalashtirilgan reyslarni eʼlon qildi. 2022-yilda Abha , Asvon , Atirau , Bergamo , Volgograd , Kassel , Krakov , La Korunya , Lankaran , Maxachqalʼa , Nantes , Palermo , Port Sudan , Sialkot va Hargeisaga oʻrta masofali reyslarni amalga oshiradi, ammo yangi havo kemalari qabul qilinishi kechikishi sababli, bu muddatlar bajarilmaydi.

Qozogʻistondagi tadbirlar

Aviakompaniya Aqtau , Atirau , Olmaota , Nur-Sulton , Turkiston shaharlariga muntazam reyslarni amalga oshiradi.

Rossiyadagi tadbirlar

Aviakompaniya Voronej , Yekaterinburg , Qozon , Kaliningrad , Krasnodar , Moskva (Vnukovo aeroporti), Omsk , Perm , Rostov-na-Donu , Samara , Sankt-Peterburg , Sochi , Surgut , Tyumen , Ufa , Chelyabinsk shaharlariga muntazam reyslarni amalga oshiradi.

Homiylik va reklama

Turk Havo Yoʻllari „Barselona“, "Borussiya Dortmund ", " Galatasaroy ", „ Olimpik de Marsel [ Gannover,Sarayevo“,VillaAston,]'' va „A. S. Roma “ kabi Yevropa  klublari tomonidan rasmiy aviatashuvchi sifatida tanlangan. 2016-yildaTurk Havo Yoʻllari turkiyalik sayyohlik agentliklari bilan hamkorlikda „Qaytarib boʻlmaydigan“ romantik komediya filmini suratga oldi.

Aviakompaniya, shuningdek, Lionel Messi , Kobe Brayant , Karolin Voznyacki , Kevin Kostner , Ueyn Runi va Dide Drogba  kabi mashhur sportchilar va aktyorlar bilan homiylik va promouterlik qilgan.

Kompaniya 2010-yildan beri Turkish Airlines Euroleague bosh homiysi  va 2010-yilgi FIBA ​​Jahon chempionati homiylari qatorida edi.

"Turk Havo Yoʻllari va Yevroliga 2013-yil 22-oktyabrda homiylik shartnomasini 2020 -yilgacha yetti yilga uzaytirish toʻgʻrisida shartnoma imzoladi.

Turk Havo Yoʻllari 2014-2015-yilgi UEFA Chempionlar Ligasi uchun Galatasaray va FK Sarayevo futbol klublarining homiysi boʻldi.

2015-yil 10-dekabrda Turk Havo Yoʻllari va UEFA oʻrtasida EVRO 2016 uchun homiylik shartnomasi imzolanib, futbol boʻyicha Yevropa chempionati  turnirlarining birinchi homiysi boʻldi.

2016-yil 29-yanvarda Turk Havo Yoʻllari Warner Bros. Batman vs Superman: Adolat tongiga homiylik qilish. Filmda asosiy sahna Turkish Airlines A330  bortida sodir boʻladi.

kompaniya samalyotlari

2021-yil iyul oyida Turk Havo Yoʻllari floti oʻrtacha yoshi 7,0 yil boʻlgan 308 ta samolyotdan iborat edi:

Turk Havo Yoʻllari floti

Samolyot turi	Miqdori	Buyurtma qilingan	joylar soni	Izohlar
Airbus A319-100	6	_	126	Ichki reyslar, Yevropa.
Airbus A320-200	11	_	153	Ichki reyslar, Yevropa.
Airbus A321-200	66	_	188	Ichki reyslar, Yevropa, Transkavkaz
Airbus A321neo	30	81	182	2018-yildan 2023-yilgacha yetkazib berish
Airbus A330-200	23	_	250	Yevropa, Yaqin Sharq, Uzoq Sharq, Shimoliy Amerika va Afrika.
Airbus A330-300	39	_	289	Yevropa, Yaqin Sharq, Uzoq Sharq, Shimoliy Amerika va Afrika.
Airbus A350-900	5	25	329	Yevropa, Yaqin Sharq, Uzoq Sharq, Shimoliy Amerika va Afrika.
Boeing 737-800	41	_	165	Ichki reyslar, qisqa va oʻrta masofalarga parvozlar.
Boeing 737-900ER	15	_	151	Ichki reyslar, qisqa va oʻrta masofalarga parvozlar.
Boeing 737 MAX 8	14	65	151
Boeing 737 MAX 9	12	10	169	2019-yildan 2020-yilgacha yetkazib berish
Boeing 777-300ER	33	_	400	Olmaota, Singapur, London, Nyu-York, Gonkong, Tokio, Los-Anjeles, Pekin, San-Fransisko, Vashington, Mayami, Chikago, Toronto.
Boeing 787-9	15	25	300	Yevropa, Yaqin Sharq, Uzoq Sharq, Shimoliy Amerika, Afrika va Markaziy Osiyo.
Jami:	300	206

Mukofotlar

Turk Havo Yoʻllari 2011, 2012 va 2013-yillarda ketma-ket uch yil davomida Yevropaning eng yaxshi aviakompaniyasi, Janubiy Yevropaning eng yaxshi aviakompaniyasi va dunyo boʻylab eng yaxshi iqtisod klassi aviakompaniyasi uchun Skytrax mukofotlarini oldi.

U 2014, 2015 va 2016-yillarda Yevropaning eng yaxshi aviakompaniyasi maqomini saqlab qoldi va olti yil ketma-ket unvonga ega boʻldi.

Samolyot halokatlari

75 yillik tarixida Turk Havo Yoʻllari samolyotlari xalqaro reyslarda 4 ta, ichki reyslarda esa 18 ta halokatga uchradi.

• Birinchi Turk Havo Yoʻllari halokati 1959 -yil 17-fevralda roʻy berdi, unda Vickers Viscount Type 793 TC-SEV roʻyxatidan oʻtgan samolyot London Gatwick aeroportiga qoʻnayotganda qalin tuman ostida halokatga uchradi. Samolyotdagi yoʻlovchilar orasida Turkiya Bosh vaziri Adnan Menderes va hukumat delegatsiyasi Kipr maqomi toʻgʻrisidagi bitimni imzolash uchun Londonga ketayotgan edi. Menderes omon qolgan oʻntadan biri edi (bortda 8 ekipaj aʼzosi va 16 yoʻlovchi boʻlgan).

• 1974 -yil 3-martda Fransiyada sodir boʻlgan 981-reys halokati oqibatida koʻpchilik hayotdan koʻz yumdi, dekompressiya tufayli bortdagi barcha 346 kishi halok boʻldi. Buning sababi DC-10 ning yuk chiqishidagi dizayn xatosi edi. Tenerife halokatidan oldin bu eng halokatli samolyot halokati edi.

• 1994 -yil 29-dekabrda Turk Havo Yoʻllariga qarashli Boeing 737-400 samolyoti Van Ferit Melen aeroportidan 4 kilometr uzoqlikda qulab tushdi. Hodisa oqibatida 57 nafar yoʻlovchi halok boʻldi, 19 nafari tirik qoldi, biroq yaralandi  .

• 2009 -yilning 25-fevralida Turkish Airlines’ning TK 1951 reysi Amsterdamdagi Schiphol xalqaro aeroportida qoʻnish chogʻida halokatga uchragan, bortda 127 yoʻlovchi va 7 nafar ekipaj aʼzosi boʻlgan. Boeing 737-800NG(quyruq raqami TC-JGE) gavjum avtomagistral yaqiniga tushib, uch qismga boʻlinib ketdi. Fojia kompyuterga notoʻgʻri koʻrsatkichlar bergan radio altimetrning ishdan chiqishi tufayli sodir boʻlgan. Bort elektronikasi samolyot uchish-qoʻnish yoʻlagidan oshib oʻtganiga qaror qildi va avtotrotsel dvigatel rejimini „boʻsh turgan gaz“ga oʻtkazdi. Kema komandiri samolyot konfiguratsiyasini „qoʻnish“ konfiguratsiyasiga oʻzgartirish bilan mashgʻul boʻlib, bir vaqtning oʻzida stajirovka oʻtayotgan ikkinchi uchuvchiga koʻrsatma berdi. Ekipajga oʻquv parvozlari paytida qoʻmondonga yordam berish uchun tanishtirilgan qoʻshimcha uchinchi uchuvchi avtotroselning ishlashiga va samolyotning „havo“ tezligining pasayishiga eʼtibor bermadi. Tezlikni yoʻqotgan va balandlik zaxirasi boʻlmagan samolyot sirpanish yoʻlidan tushib keta boshladi. Qoʻmondon dvigatellarga qoʻlda rejim qoʻshish orqali javob berdi, ammo juda kech edi.

Havolalar

• Rasmiy sayt
• Turk Havo Yoʻllaridagi avariya hisoboti
• Turkish Airlines ®️ | Reysi v bolshinstvo stran mira‎https://www.turkishairlines.com › ru-int