FC Barcelona
Toʻliq nomi | Futbol Club Barcelona | |||
---|---|---|---|---|
Laqabi |
Barça or Blaugrana (team) Culers or Barcelonistes (supporters) Blaugranes or Azulgranas (supporters) | |||
Asos solingan |
29-noyabr, 1899-yil as Foot-Ball Club Barcelona | |||
Stadioni | Estadi Olímpic Lluís Companys | |||
Sigʻimi | 54,367[1] | |||
President | Joan Laporta | |||
Head coach | Hansi Flick | |||
Liga | La Liga | |||
Oʻrni | La Liga, 2nd of 20 | |||
Vebsayti | Klub sayti | |||
| ||||
Futbol Club Barcelona yoki shunchaki Barcelona – Ispaniyaning Barselona shahrida tuzilgan professional futbol klubi. Ispaniya Primera Divizioni vakili.1899-yilda Joan Gamper boshchiligida shveysariyalik, britaniyalik, ispaniyalik va kataloniyalik futbolchilar tomonidan tashkil qilingan. Klub Kataloniyaning ramzlaridan biriga aylanib qolgan, shuning uchun ham u – El Barça es mes que un club („Barca“ – bu, klubdan ham ortiqroq) deb ataladi. Barcelona muxlislari „culés“ nomi bilan tanilishgan. 2006-yilga kelib aʼzolarining soni 140,000 kishidan ortib ketgan.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Joan Gamper raisligida (1908-1926)
[tahrir | manbasini tahrirlash]1908-yilda klub asoschilaridan biri va uning sobiq forvardi Joan (Hans) Gamper birinchi marta klub prezidenti boʻldi. Bu klub qulash arafasida boʻlganida sodir boʻldi: 1905-yilgi Kataloniya chempionatida gʻalaba qozonganidan soʻng, klub uch yil davomida hech qanday sovrinni qoʻlga kiritmadi va uning moliyaviy ahvoli ham keskin yomonlashdi. Keyinchalik Gamper besh marta klub prezidenti etib saylandi. Gamperning asosiy yutuqlaridan biri bu „Barsa“ ga oʻz stadionini sotib olishga yordam berish edi. 1909-yil 14-martda jamoa 8000 tomoshabin sigʻadigan Carrer Indústria stadioniga koʻchib oʻtdi.
Gamper shuningdek, klub aʼzolari sonini koʻpaytirish kampaniyasini boshladi va 1922-yilga kelib ularning soni 10 000 dan oshdi. 1922-yilda jamoa yana uy arenasini oʻzgartirib, Kamp-De-Les-Korts (yoki shunchaki Les-Korts) stadioniga koʻchib oʻtdi; ushbu stadionning dastlabki sigʻimi 22 000 oʻrinni tashkil etdi, keyinchalik 60 000 oʻrinli taʼsirchan raqamga kengaytirildi.
1912-yilda Gamper ushbu jamoaga 13 yillik karerasini (1912-1916, 1918-1927) beradigan Filippin-Ispaniya forvardi Paulino Alkantarani klubga taklif qildi, shu vaqt ichida 357 ta gol urib, klub tarixidagi eng yaxshi toʻpurarga aylandi va „Barselona“uchun oʻynagan dunyoga mashhur futbol ustalarining uzoq qatorini ochdi[2]..
1917-yilda „Barsa“ ning murabbiyi 1912-1916-yillarda jamoaning sobiq oʻyinchisi, 1924-yilgacha jamoani boshqargan ingliz Jek Grinvell boʻldi. Ushbu choralar klubdagi vaziyatni yaxshilashga yordam berdi. Natijada, Gamper prezidentligi davrida " Barselona „oʻn bir Kataloniya chempionati, olti Ispaniya Kubogi va toʻrtta Pireney Kubogini qoʻlga kiritdi, bu klubning birinchi“ oltin davri " edi. Alkantaradan tashqari, prezident Gamper va murabbiy Grinvell boshchiligidagi „Barsa“ ning oʻsha paytdagi tarkibiga Emilio Sagi Linyan. (aka Sagi-Barba), Xosep Samityer, Feliks Sesumaga, Frants Platko va darvozabon Rikardo Samora. Samora bir necha yil „Barsa“ da oʻynaganidan soʻng "Espanyol"ga oʻtdi[3].
Rivera, Respublika, klub hayotidagi fuqarolar urushi (1923-1939)
[tahrir | manbasini tahrirlash]1920-yillarda klub uchun shonli boʻlgan „Barselona“ sport boʻlmagan siyosiy mojarolardan azob chekishni boshladi, bu klub tarixining oʻn yildan ortiq vaqtini belgilaydi.
1925-yil 14-iyun kuni "Katalon Orfeoni" xorini sharaflash uchun oʻyin paytida olomon Primo De Rivera diktaturasi ostida bekor qilingan Ispaniya Qirolligining rasmiy madhiyasi boʻlgan Qirollik marshini kuylashdi. Qasos sifatida „Barselona“ stadioni hukumat tomonidan olti oyga yopildi (keyin muddat uchtaga qisqartirildi), Gamper esa klub prezidenti lavozimidan voz kechishga majbur boʻldi. Klub asoschisi 1930-yil 30-iyulda shaxsiy va pul muammolaridan kelib chiqqan depressiya davrida oʻz joniga qasd qildi.
Garchi jamoada Xosep Eskola kabi koʻplab yaxshi futbolchilar boʻlsa-da, klub muvaffaqiyatsizlik davriga kirdi, chunki mamlakatdagi siyosiy mojarolar sportni jamiyat oldida ikkinchi oʻringa olib chiqdi. „Barsa“ bir vaqtning oʻzida uchta frontda inqirozga duch keldi: moliyaviy, ijtimoiy (klub aʼzolari soni doimiy ravishda kamayib borardi) va sport (garchi jamoa Kataloniya birinchiligini doimiy ravishda qoʻlga kiritgan boʻlsa ham).(1930, 1931, 1932, 1934, 1936, 1938), ammo oʻrta er dengizi ligasidagi gʻalabadan tashqari, butun Ispaniya darajasidagi muvaffaqiyat ulardan qochib qutuldi. 1937-yilda, ammo bu urush davri edi, ammo uning barcha xususiyatlari bilan).
1936-yil 6-avgustda Fransisko Franko armiyasi askarlari gvadarrama yaqinidagi klub prezidenti Xosep Sunolni hibsga olib, oʻldirishdi. 1937-yilning yozida bosh murabbiy Patrik OʻKonnell boshchiligidagi jamoa Amerika Qoʻshma Shtatlari va Meksika boʻylab sayohatga chiqdi, u yerda ular ikkinchi Ispaniya Respublikasining elchisi hisoblangan. Bu vaqtda Ispaniyaning oʻzida fuqarolar urushi qizgʻin davom etdi. Ushbu sayohat klubning moliyaviy ahvolini yaxshiladi, ammo undan keyin jamoaning yarmidan koʻpi Meksika va Fransiyadan boshpana izlab, urush oʻqlari bilan oʻralgan Ispaniyaga qaytmadi.
1938-yil 16-martda Franko kuchlari aviatsiyasi „Barsa“ ijtimoiy klubiga bomba tashlab, katta zarar yetkazdi. Bir necha oy oʻtgach, Barselona shahri frankistlar tomonidan ishgʻol qilindi va klub „intizomsiz“ katalon millatchilarining ramzi sifatida bir qator jiddiy muammolarga duch keldi. Oʻsha vaqtga kelib klub aʼzolari soni 3486 kishiga kamaydi.
Jamoa sport kiyimlarining brendlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- 1899-1992 yoʻq (nomaʼlum)
- 1992-1998 Meyba
- 1998-2006 Kappa
- 2006-xxxx Nike
Barcelonaning bosh homiylari
[tahrir | manbasini tahrirlash]2006-yilgacha Barcelona oʻz sport kiyimlarida bosh homiy logotipini taqdim etmas edi, biroq 2006-yildan jamoa futbolkalarida UNICEF Tashkiloti logotipi taqdim etildi. Shundan keyin homiylar qatoriga Qatar Foundation, Qatar Airways va Rakuten kompaniyalari logotipi ham taqdim etildi.
- Barcelonaning sport kiyimlarida logotipi aks ettirilgan homiylar
- 2006-2011 Andoza:Country data UNICEF UNICEF
- 2011-2013 Qatar Foundation
- 2013-2017 Qatar Airways
- 2017-xxx 🇯🇵 Japan Rakuten
- Barcelonaning boshqa rasmiy homiylari
- Qatar Foundation – Qatar Fondi
- Audi. AG – Olmon avtomobilsozlik kompaniyasi
- Turkish Airlines – Turkiya Havo Yoʻllari Milliy Aviakompaniyasi
- Herbalife – AQSH Kompaniyas
- Nike – AQSHning Sport kiyimlari va anjomlari ishlab chiqaruvchi kompaniyasi.
- Estrella Damm – Ispaniya pivo tayyorlash kompaniyasi
- La Caixa – Ispaniya Moliya guruhi
- / – TV3/Televisio de Catalunya – Ispaniya va Kataloniya televizion kompaniyasi
Jamoa tarkibi (2022-23 mavsum)
[tahrir | manbasini tahrirlash]Darvozabonlar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Himoyachilar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Yarimhimoyachilar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Hujumchilar:
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ijaraga berilgan oʻyinchilar 2014/2015
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Kamerun Aleks Song (Vest Hem, 2015-yil 30-iyungacha)
Barcelona Rahbariyati va Murabbiylar shtabi
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Klub Prezidenti
- Joan Laporta
- Klub Sport Direktori
- Andoni Subisaretta
- Klub Bosh Murabbiyi
- Xavi Ernandes
- Bosh Murabbiy Yordamchisi
- Xuan Karlos Unzue
- Jismoniy tayyorgarliklar boʻyicha murabbiy
- Rafel Pol
- Darvozabonlar murabbiyi
- Xose Ramon de la Fuente
- Barcelona Futbol Maktabi Boshqaruvchisi
- Xose Ramon Aleshanko
Barcelonaning barcha yutuqlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Mamlakat miqyosida
[tahrir | manbasini tahrirlash]- La Liga 23 karra Chempion, (1929, 1944/45, 1947/48, 1948/49, 1951/52, 1952/53, 1958/59, 1959/60, 1973/74, 1984/85, 1990/91, 1991/92, 1992/93, 1993/94, 1997/98, 1998/99, 2004/05, 2005/06, 2008/09, 2009/10, 2010/11, 2012/13, 2014/15-yillar).
- La Liga 24 karra Vitse-Chempion, (1929/30, 1945/56, 1953/54, 1954/55, 1955/56, 1961/62, 1963/64, 1966/67, 1967/68, 1970/71, 1972/73, 1975/76, 1976/77, 1977/78, 1981/82, 1985/86, 1986/87, 1988/89, 1996/97, 1999/00, 2002/03, 2006/07, 2011/12, 2013/14-yillar).
- Ispaniya Qirol Kubogi 27 karra sohibi(rekord), (1910, 1912, 1913, 1920, 1922, 1925, 1926, 1928, 1942. 1951, 1952, 1952/53, 1957, 1958/59, 1962/63, 1967/68, 1970/71, 1977/78, 1980/81, 1982/83, 1987/88, 1988/90, 1996/97, 1997/98, 2008/09, 2011/12, 2014-15-yillar).
- Ispaniya Qirol Kubogi Finalchi (11 marta), (1902, 1919, 1932, 1936, 1954, 1973/74, 1983/84, 1985/86, 1995/96, 2010/11, 2013/14-yillar).
- Ispaniya Superkubogi 11 karra sohibi (rekord), (1983, 1991, 1992, 1994, 1996, 2005, 2006, 2009, 2010, 2011, 2013-yllar).
- Ispaniya Superkubogi Finalchi (8 marta), (1985, 1988, 1990, 1993, 1997, 1998, 1999, 2012-yillar).
- Eva Duarte Kubogi 3 karra sohibi (rekord), (1948, 1952, 1953-yillar)
- Eva Duarte Kubogi Finalchi (2 marta), (1949, 1951-yillar). * Ispaniya Liga Kubogi 2 karra sohibi (1982/83, 1985/86-yillar).
- Kopa de Oro Arxentina sohibi (1945-yil).
- Kopa Makayya sohibi (1901/02), Finalchi (1900/01)-yillar.
- / Joan Gamper Kubogi 37 karra sohibi.
- Barcelona Kubogi sohibi (1902/03-yil).
- Kataloniya Kubogi 8 karra sohibi (rekord), (1990/91, 1992/93, 1999/00, 2003/04, 2004/05, 2005/06, 2012/13, 2013/14-yillar). Finalchi (9 marta), (1995/96, 1996/97, 1997/98, 2000/01, 2001/02, 2005/06, 2007/08, 2009/1/, 2010/11-yillar).
- Kataloniya Chempionati 21 karra Chempion, (1904/05, 1908/09, 1909/10, 1910/11, 1912/13, 1915/16, 1918/19, 1919/20, 1920/21, 1921/22, 1922/23, 1924/25, 1925/26, 1926/27, 1927/28, 1928/29, 1929/30, 1930/31, 1931/32, 1934/35, 1935/36, 1937/38-yillar). Kataloniya Chempionati 7 karra Vitse-Chempion, (1906/07, 1907/08, 1911/12, 1914/15, 1922/23, 1932/33, 1936/37-yillar).
Yevropa miqyosida
[tahrir | manbasini tahrirlash]- UEFA Chempionlar Ligasi (Chempionlar Kubogi) 5 karra sohibi (1992, 2006, 2009, 2011, 2015-yillar). 3 marta Vitse-Chempion (1961, 1986, 1994-yillar).
- UEFA Kubok Egalari Kubogi 4 karra sohibi (rekord) (1979, 1982, 1989, 1997-yillar). 2-karra Vitse-Chempion (1969, 1991-yillar).
- UEFA Superkubogi 4 karra sohibi (1992, 1997, 2009, 2011-yillar). 4 karra Vitse Chempion (1979, 1982, 1989, 2006-yillar).
- Yarmarkalar Kubogi 3 karra sohibi (1957/58, 1959/60, 1965/66-yillar). Vitse-Chempion 1961/62-yili
- 1971-yili Yarmarkalar Kubogi Superfinali gʻolibi.
Jahon miqyosida
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Klublar Oʻrtasida Jahon Chempionati 3 karra sohibi (2009, 2011, 2015-yillar). Vitse-Chempion 2006-yili.
- 1992-yili Qitʼalararo Kubok Vitse-Chempioni.
- 1957-yili Kichik Jahon Kubogi sohibi.
- /// 1949, 1952-yillari Lotin Kubogi sohibi.
- 2007-yili Frans Bekkenbauer Kubogi sohibi.
- 2012-yili Parij Kubogi sohibi. Lionel Messi JCH da Barcelona klubida 2 martta gʻolib boʻlgan(2006-2009) Maʼlumot(2022-y.)
Barcelonaning mashhur futbolchilari
[tahrir | manbasini tahrirlash]Ushbu futbolchilar Barcelona safida toʻp surib, quyidagi sovrinlarni qoʻlga kiritishgan. Eng koʻp sovrinlarni Barcelona safida Lionel Messi qoʻlga kiritgan.
Oltin Toʻp sohiblari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Lionel Messi – 2009, 2010, 2011, 2012, 2014, 2019, 2021, 2023-yillarda.
- Yoxan Kroyf – 1973, 1974-yillarda.
- Xristo Stoichkov – 1994-yili.
- Rivaldo – 1999-yili.
- Ronaldinyo – 2005-yili.
- Luis Miramontes – 1960-yili.
Oltin Butsa sohiblari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Lionel Messi – 2010, 2011, 2012, 2015-yillarda.
- Luis Suarez -2015-yili.
- Ronaldo – 1997-yili.
FIFA talqini boʻyicha yil futbolchilari
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Lionel Messi – 2009-yili.
- Romario – 1994-yili.
- Ronaldo – 1996, 1997-yillarda.
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Barcelona find new home at Estadi Olimpic Lluis Companys“. FIFA (2023-yil 17-avgust). 2023-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 23-sentyabr.
- ↑ „championat“. Qaraldi: 2024-yil 28-may.
- ↑ „fcbarcelona“. Qaraldi: 2024-yil 28-may.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Vikiomborda FC Barcelona haqida turkum mavjud |
- Rasmiy sayti (ingl.)(kat.)(isp.)(ar.)(indon.)(frans.)(port.)(yap.)(xit.)
- FC Barcelona La Ligada (isp.)
- FC Barcelona UEFAda (isp.)
- FC Barcelona IMDbda
- 1899-yilda tashkil etilgan futbol klublari
- Ispaniya futbol klublari
- XX-asrning eng yaxshi klublari
- UEFA Chempionlar Ligasida gʻolib chiqqan klublar
- UEFA Yevropa Ligasida gʻolib chiqqan klublar
- La Liga klublari
- UEFA Chempionlar Ligasida ishtirok etgan klublar
- UEFA Yevropa Ligasida ishtirok etgan klublar
- G-14 klublari
- Alifbo boʻyicha futbol klublari