Al-Biyda masjidi
| Masjid | |
Al-Biyda masjidi
| |
 | |
| Masjidning minorasi, 2015-yil | |
| Joylashuvi | 34°03′21.5″N 4°59′24.9″W / 34.055972°N 4.990250°W |
| Manzil | Fos, Marokash |
| Meʼmoriy uslub | Marokash, Islom |
| Minoralar soni | 1 |
| Minoralar soni | 1 |
| Minoralar balandligi | taxminan 12.85 m |
Al-Biyda masjidi (arabcha: جامع البيضاء)[1][2] — Marokashning Fos shahri Fos al-Jadiddagi masjid.
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Masjidning qurilishi yoki poydevori masjid yaqinidagi al-Hamro masjididan keyin boshlangan va shuning uchun Marinidlar davridan keyin qurilgan boʻlishi mumkin[3][4]. Masjidning nomi „Oq masjid“ degan maʼnoni anglatadi. Biyda soʻzining shakli grammatik jihatdan ayolga xos[3].
Arxitekturasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Tashqi koʻrinishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Masjidning kirish eshigi Fos-al-Jadidning Grande Rue (asosiy yoʻl) ustida joylashgan. Tomi yashil cherepitsadan qilingan. Kirish eshigi yonida masjidning tashqi devoriga oʻrnatilgan va zellij mozaik koshinlari bilan bezatilgan tarixiy jamoat favvorasi joylashgan. Masjid minorasi kirish eshigi va favvoraning orqasida va biroz oʻngda (yoki janubida) joylashgan[4].
Ichi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kirish eshigida 8,17 ga 8,47 metr oʻlchamdagi va arkli galereya bilan oʻralgan deyarli kvadrat sahnga borish mumkin[4]. Hovlining pollari zellij koshin bilan qoplangan va uning oʻrtasida marmar havzali favvora joylashgan[4].
Namozxona, hovli va minora orasidagi burchakda tahorat xonasi joylashgan boʻlib, unga toʻgʻridan-toʻgʻri koʻchadan kirish mumkin, lekin bir paytlar asosiy hovlidan ham oʻtish mumkin edi. Xona toʻrtburchak shaklidagi suv havzasi atrofida joylashgan boʻlib, uning yon tomonida hojatxona vazifasini oʻtagan yetti kichikroq xona joylashgan[4].
Minorasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Minora toʻrtburchak shaklda qurilgan[4]. Minora yuzasi oq rangda boʻlib, nisbatan sodda tarzda oʻyilgan geometrik naqshli oʻymakorlik ishlari va tor derazalar atrofidagi konturlar bilan bezatilgan[4].
Yana qarang
[tahrir | manbasini tahrirlash]Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ DK Eyewitness Travel Guide Morocco. Penguin, 2015 — 185-bet.
- ↑ „Beida Mosque“. Archnet. Qaraldi: 2020-yil 1-iyul.
- ↑ 3,0 3,1 Le Tourneau, Roger. Fès avant le protectorat: étude économique et sociale d'une ville de l'occident musulman. Casablanca: Société Marocaine de Librairie et d'Édition, 1949 — 101-bet.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Maslow, Boris. Les mosquées de Fès et du nord du Maroc. Paris: Éditions d'art et d'histoire, 1937 — 120, 121-bet. Maslow, Boris (1937). Les mosquées de Fès et du nord du Maroc. Paris: Éditions d’art et d’histoire. pp. 120, 121.