Astara (Eron)

Astara
Astara; forscha: آستارا
	Shahar
	38°25′19″N 48°52′09″E / 38.42194°N 48.86917°E G OKoordinatalari: 38°25′19″N 48°52′09″E / 38.42194°N 48.86917°E G O
Mamlakat	Eron
uston	Gilon
shahriston	Astara
baxsh	Markaziy tuman
Hukumat
• Hokim	Meysam Alvonpur
Rasmiy til(lar)i	fors tili
Aholisi (2016)	51 579
Vaqt mintaqasi	UTC+3:30
Telefon kodi	+98
	Astara

Astara (forscha: آستارا) — Eronning Gilon ustoni Astara shahristoni Markaziy tumanida joylashgan shahar, ham shahriston, ham tuman markazi hisoblanadi^[2]. Ozarbayjon Respublikasi va Kaspiy dengizi bilan chegaradosh. Bu Eron va Kavkaz oʻrtasidagi muhim chegara savdo markazidir. Astara milliy tarkibi Ozarbayjonlardir.

2006-yilgi Milliy aholini roʻyxatga olish vaqtida shahar aholisi 11 436 xonadonda yashovchi 40 664 kishini tashkil qilgan^[3]. 2011-yilgi aholini roʻyxatga olishda 14 639 ta xonadondan iborat 48 470 kishi bor edi^[4]. 2016-yilgi aholini roʻyxatga olish vaqtida 16 696 ta xonadonga boʻlingan 51 579 kishi istiqomat qilgan^[1].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Birinchi marta Astārāb nomi bilan 10-asr oxirlarida yozilgan „Hudud ul-Olam“ asarida tilga olingan. 14-asrda Gīlānning Esfahbad yoki Espahbad (-bod) nomli kichik knyazligining markaziga aylanadi. 16—18-asrlarda Āstārāning Ṭālešī xonlari avtonom boʻlgan yoki Gilon yoki Ardabil hokimlariga nominal boʻysungan, bu xonlar bir necha marta Kaspiy viloyatlari tarixida muhim rol oʻynagan^[5]. Minorskiyning yozishicha, Astaraning keyingi hokimlari haligacha ispahbodlar safini davom ettirganmi yoki yoʻqmi, biz bilmaymiz. Shimoliy Tālish ruslar tomonidan bosib olingandan keyin ham (1813) Tolishxonlar oilasi muayyan huquqlarni saqlab qolgan^[6].

Astara 18—19-asrlarda qisqa vaqt mavjud boʻlgan Tolish xonligi tarkibida boʻlgan, qisqa muddat esa xonlikning poytaxti Lenkoranga koʻchirilishidan oldin bu vazifani bajargan^[7]. 1828-yilda Turkmanchoy shartnomasi imzolanishi bilan Astara ikkiga boʻlingan. Ozarbayjonning Astara shahri Astarachay daryosining narigi tomonida joylashgan.

Turizmi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Astara turli diqqatga sazovor joylarga ega va eronliklar va chet elliklar, ayniqsa Kavkazdan kelganlar uchun asosiy sayyohlik maskani hisoblanadi. Shaharda bir qancha plyajlar bor va iqlimi moʻtadil tropik oʻrmon iqlimiga yaqin. Har yili olti milliondan ortiq eronlik va olti yuz ming chet elliklar shaharga tashrif buyurishadi^[8]. Bu shahardagi eng mashhur plyajlar Shariati parki va Sadaf plyajidir. Shariati plyaj parki shaharda joylashgan boʻlib, Sadaf plyaji Astara shahridan 7 kilometr uzoqlikda joylashgan^[9].

Madaniyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Astarada mamlakatda tashkil etilgan birinchi kutubxonalardan biri joylashgan.

Qishloq xoʻjaligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bu mintaqada koʻp yillar davomida sholi yetishtirib kelinmoqda, u yerda baʼzi mahalliy navlar (landrace) dehqonlar tomonidan anʼanaviy ravishda yetishtirilgan^[10].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ ^1,0 ^1,1 „Census of the Islamic Republic of Iran, 1395 (2016)“ (fa) (Excel). AMAR. The Statistical Center of Iran. 2019-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-dekabr.
↑ Habibi, Hassan „Approval of the organization and chain of citizenship of the elements and units of the national divisions of Gilan province centered on the city of Rasht“ (fa). Islamic Parliament Research Center. Ministry of Interior, Defense Political Commission of the Government Board (1369-yil 21-iyun). 2016-yil 12-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 12-dekabr.
↑ „Census of the Islamic Republic of Iran, 1385 (2006)“ (fa) (Excel). AMAR. The Statistical Center of Iran. 2011-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-sentyabr.
↑ „Census of the Islamic Republic of Iran, 1390 (2011)“ (fa) (Excel). Syracuse University. The Statistical Center of Iran. 2023-yil 15-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-dekabr.
↑ Bazin, Marcel (August 18, 2011). "ĀSTĀRĀ i. Town and sub-province". in Yarshater, Ehsan. Encyclopædia Iranica. Fasc. 8. II. New York City: Bibliotheca Persica Press. 837–838 b. http://www.iranicaonline.org/articles/astara-tales-region-on-the-caspian-coast. <!--->
↑ Minorsky, Vladimir (October 1954). "A Mongol Decree of 720/1320 to the Family of Shaykh Zāhid". Bulletin of the School of Oriental and African Studies (London: SOAS, University of London) 16 (3): 515–527. doi:10.1017/S0041977X00086821. https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/a-mongol-decree-of-7201320-to-the-family-of-shaykh-zhid/A8D0E1C74B9D417F663A828B61BEFF11.
↑ „دانشنامه جهان اسلام بنیاد دائرة المعارف اسلامی“.
↑ „Untitled Page“. 2018-yil 23-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 25-yanvar.
↑ zare, meysam „ساحل صدف آستارا“ (fa-IR). جاذبه های گردشگری - گیلان من (2019-yil 2-aprel). 2019-yil 4-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 6-aprel.
↑ Pazuki, Arman; Sohani, Mehdi (2013). "Phenotypic evaluation of scutellum-derived calluses in 'Indica' rice cultivars". Acta Agriculturae Slovenica 101 (2): 239–247. doi:10.2478/acas-2013-0020.

Eron geografiyasiga oid ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.

[2016_census-1] 1,0 ^1,1 „Census of the Islamic Republic of Iran, 1395 (2016)“ (fa) (Excel). AMAR. The Statistical Center of Iran. 2019-yil 22-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-dekabr.

[Gilan_Structure-2] Habibi, Hassan „Approval of the organization and chain of citizenship of the elements and units of the national divisions of Gilan province centered on the city of Rasht“ (fa). Islamic Parliament Research Center. Ministry of Interior, Defense Political Commission of the Government Board (1369-yil 21-iyun). 2016-yil 12-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 12-dekabr.

[2006_census-3] „Census of the Islamic Republic of Iran, 1385 (2006)“ (fa) (Excel). AMAR. The Statistical Center of Iran. 2011-yil 20-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-sentyabr.

[2011_census-4] „Census of the Islamic Republic of Iran, 1390 (2011)“ (fa) (Excel). Syracuse University. The Statistical Center of Iran. 2023-yil 15-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 19-dekabr.

[5] Bazin, Marcel (August 18, 2011). "ĀSTĀRĀ i. Town and sub-province". in Yarshater, Ehsan. Encyclopædia Iranica. Fasc. 8. II. New York City: Bibliotheca Persica Press. 837–838 b. http://www.iranicaonline.org/articles/astara-tales-region-on-the-caspian-coast. <!--->

[6] Minorsky, Vladimir (October 1954). "A Mongol Decree of 720/1320 to the Family of Shaykh Zāhid". Bulletin of the School of Oriental and African Studies (London: SOAS, University of London) 16 (3): 515–527. doi:10.1017/S0041977X00086821. https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/a-mongol-decree-of-7201320-to-the-family-of-shaykh-zhid/A8D0E1C74B9D417F663A828B61BEFF11.

[7] „دانشنامه جهان اسلام بنیاد دائرة المعارف اسلامی“.

[8] „Untitled Page“. 2018-yil 23-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 25-yanvar.

[9] zare, meysam „ساحل صدف آستارا“ (fa-IR). جاذبه های گردشگری - گیلان من (2019-yil 2-aprel). 2019-yil 4-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 6-aprel.

[pazuki-10] Pazuki, Arman; Sohani, Mehdi (2013). "Phenotypic evaluation of scutellum-derived calluses in 'Indica' rice cultivars". Acta Agriculturae Slovenica 101 (2): 239–247. doi:10.2478/acas-2013-0020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]